بهینه سازی زمان استحصال تقطیری در محصولات دارویی و صنعتی تحت شرایط کروماتوگرافی-طیف سنجی و مبنی بر پروفایل شیمیایی ترکیبات | ||
| مجله علوم و صنایع غذایی ایران | ||
| Volume 22, Issue 166, September 1404, Pages 213-227 PDF (632.3 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| DOI: 10.48311/fsct.2025.83988.0 | ||
| Author | ||
| رضا شاه حسینی* | ||
| عضو هیئت علمی گروه گیاهان دارویی، دانشگاه اراک، اراک، ایران | ||
| Abstract | ||
| علیرغم پیشرفت و ابداع روش های نوین در حوزه استحصال و فرآوری ترکیبات مؤثره گیاهان دارویی، استحصال با تکنیک تقطیر با داشتن پیشینه متمادی توأم با پیشرفت و تکامل علمی، همچنان یک رویکرد فناوری نوآورانه محسوب می گردد که بهره وری، کیفیت و پایداری از شاخص های اصلی آن می باشد. این پژوهش به منظور تعیین زمان بهینه استخراج و ترسیم پروفایل بیوشیمیایی ترکیبات بر اساس آنالیز کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی و در زمان های مختلف تفطیر با انتخاب گونه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) به عنوان یک گونه دارویی پرمصرف در صنایع غذایی و دارویی صورت گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها، وجود اختلاف معنیدار در محتوی اسانس را در زمان های مختلف استخراج تبیین نمود؛ به نحوی که در تیمارهای 180 و 240 دقیقه به ترتیب حداکثر (33/0 درصد V/W%) و حداقل (25/0 درصد V/W%) راندمان استخراجی ثبت گردید. به طور کلی در تیمارهای مختلف تعداد 62 ترکیب شیمیایی جداسازی و تعداد 58 ترکیب شناسایی گردید که ژرانیال، نرال و سیترونلال به عنوان شاخص اصلی اثربخشی با مجموع 1/77 درصد، سطح حداکثری را در تیمار 180 دقیقه به خود اختصاص دادند. در کلاس ترکیبات به موازات افزایش زمان استخراج، مونوترپن های اکسیژنه کاهش یافت. بر اساس مشاهدات و تجزیه و تحلیل نتایج، زمان استحصال تقطیری مناسب برای این گونه و گونه های مشابه را می توان180 دقیقه ثبت نمود که علاوه بر دست یابی به حداکثر عملکرد متابولتی و در پی آن فرآورده های با کمیت و کیفیت بهینه، می توان از هدررفت نهاده های مصرفی و انرژی در فرآیند استحصال ممانعت کرد و این مسئله را به عنوان یک مرجع مهم در تولید فرآورده های غذایی و دارویی لحاظ نمود. | ||
| Keywords | ||
| مواد مؤثره; روغنهای ضروری; استخراج; غذا-دارو | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 773 PDF Download: 537 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,160 |
| Number of Articles | 24,572 |
| Article View | 19,811,019 |
| PDF Download | 16,004,588 |