محمدی گل, رضا, کریمی, محمود, شاه حسینی, رضا (2025). مقایسه وضعیت های بازتابشی و تقابلی طیف سنجی فروسرخ نزدیک در امکان سنجی تشخیص غیرمخرب تازگی پودر گیاه دارویی سیر (Garlic). , 22(162), 265-277. doi: 10.22034/FSCT.22.162.265
رضا محمدی گل; محمود کریمی; رضا شاه حسینی. "مقایسه وضعیت های بازتابشی و تقابلی طیف سنجی فروسرخ نزدیک در امکان سنجی تشخیص غیرمخرب تازگی پودر گیاه دارویی سیر (Garlic)". , 22, 162, 2025, 265-277. doi: 10.22034/FSCT.22.162.265
محمدی گل, رضا, کریمی, محمود, شاه حسینی, رضا (2025). 'مقایسه وضعیت های بازتابشی و تقابلی طیف سنجی فروسرخ نزدیک در امکان سنجی تشخیص غیرمخرب تازگی پودر گیاه دارویی سیر (Garlic)', , 22(162), pp. 265-277. doi: 10.22034/FSCT.22.162.265
محمدی گل, رضا, کریمی, محمود, شاه حسینی, رضا مقایسه وضعیت های بازتابشی و تقابلی طیف سنجی فروسرخ نزدیک در امکان سنجی تشخیص غیرمخرب تازگی پودر گیاه دارویی سیر (Garlic). , 2025; 22(162): 265-277. doi: 10.22034/FSCT.22.162.265

مقایسه وضعیت های بازتابشی و تقابلی طیف سنجی فروسرخ نزدیک در امکان سنجی تشخیص غیرمخرب تازگی پودر گیاه دارویی سیر (Garlic)

مجله علوم و صنایع غذایی ایران
Article 17, Volume 22, Issue 162, May 1404, Pages 265-277    PDF (1.05 M)
DOI: 10.22034/FSCT.22.162.265
Authors
رضا محمدی گل* 1; محمود کریمی1; رضا شاه حسینی2
1عضو هیئت علمی، گروه مکانیک بیوسیستم، دانشگاه اراک، اراک، ایران
2عضو هیئت علمی، گروه گیاهان دارویی، دانشگاه اراک، اراک، ایران
Abstract
پودر گیاه دارویی سیر از حیث تجاری اهمیت زیادی دارد و به عنوان افزودنی در صنایع غذایی و دارویی کاربرد فراوانی دارد. روش­ های طیف ­سنجی به­ عنوان یک روش غیر­مخرب در حوزه سنجش کیفیت محصولات غذایی، تولیدات و فرآورده­ های گیاهان دارویی مورد استفاده قرار می­ گیرد. در پژوهش حاضر کارایی و پتانسیل دو وضعیت پرکاربرد بازتابشی و تقابلی در طیف­ سنجی فروسرخ نزدیک در محدوده 936 تا1660 نانومتر برای امکان­ سنجی تشخیص تازگی پودر سیر مقایسه شدند. در هریک از وضعیت­های طیف ­برداری، تعداد ۱۲۰ طیف در 2 تکرار از نمونه‌های پودر سیر اخذ شد. 25 درصد از طیف­ ها قبل از مدل­سازی به­ طور تصادفی برای اعتبارسنجی در نظر گرفته شدند و تدوین مدل­ ها با طیف­ های باقیمانده به انجام رسید. برای حذف نوفه ­های احتمالی تأثیر پیش ­پردازش­ های رایج روی عملکرد طبقه­ بندهای شبکه ­های مصنوعی عصبی (ANN)، ماشین بردار پشتیبان (SVM) و الگوریتم k-نزدیک­ترین همسایه (KNN) بررسی شد. از روش آنالیز مؤلفه ­های اصلی (PCA) برای کاهش متغیرهای طیفی استفاده شد و چهار مؤلفه اصلی اول به عنوان ورودی طبقه­ بندها در نظر گرفته شدند. در وضعیت طیف­ برداری تقابلی، طبقه ­بندهای SVM و KNN با دقت تفکیک 100 درصد، طیف­ های اخذشده از پودرها در سه بازه زمانی 3 روز، 3 ماه و 12 ماه را جداسازی نمودند. طبقه­بند ANN در وضعیت بازتابی به­ جز طیف­ های خام (بدون پیش­پردازش) در همه پیش ­پردازش­ های مورد بررسی، دقت 100 درصد در تفکیک طیف­ های ذکرشده حاصل شد. طیف­ سنجی فرو سرخ نزدیک در باند 936-1660 نانومتر به کمک شیمی ­سنجی برای تشخیص سریع تازگی پودر سیر پتانسیل لازم را دارد. وضعیت طیف ­برداری تقابلی با در نظرگرفتن سهولت کاربرد در صنعت و آزمایشگاه نسبت به وضعیت بازتابشی برتری دارد.
Keywords
گیاه دارویی; پودر سیر; تازگی; طیف سنجی; بازتابی; تقابلی
References
Statistics
Article View: 290
PDF Download: 87
Statistics
Number of Journals45
Number of Issues2,160
Number of Articles24,570
Article View19,757,509
PDF Download15,977,216