جستجو در مقالات منتشر شده
۲ نتیجه برای نظری مقدم
دوره ۹، شماره ۳۷ - ( فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰ )
چکیده
آواها و ترانههای کار، یکی از جلوه‌ها و عناصر فرهنگ عامه بهشمار می‌روند. بررسی و مطالعه در زمینۀ این عناصر هویتی و فرهنگی در جامعۀ ایرانی بهمنظور بازشناسی میراث فرهنگی و تاریخی ــ که در بستر اقتصادی و زندگی روزمرۀ مردمان ایرانزمین شکل گرفته ــ بهمنزلۀ یکی از موضوعات بکر و بااهمیت در حوزۀ مردمشناسی ضرورتی اجتنابناپذیر است. از این رو، بازارهای گیلان یکی از بازارهای مهم و بااهمیت بهشمار می‌آیند، زیرا کاسبان بازار با آواها و ترانههای کار شور خاصی به فضای بازار می‌بخشند. در این مطالعه تلاش شد تا با حضور در میادین و بازارهای سنتی در رشت و ثبت و ضبط و تحلیل محتوای آواهای کار بازاریان، ترانههای کار کاسبان از جنبه‌های زبانی و واژگانی، زیباییشناسانه و ادبی و جنبه‌های محتوایی و مضمونی بررسی شود. زبان محلی، بیان ساده و عامه، استفاده از ریتم و قافیه، زبان طنز، جملههای ندا، توصیف کیفیت، تازگی، ارزانی و مضامین مذهبی و اجتماعی ازجمله مهمترین ویژگی‌های عمومی، زبانی، زیباییشناسانه و محتوایی ترانه‌ها و آواهای کار در بازارهای رشت بهشمار میرود. کاسبان بازار بهمثابۀ کنشگری اقتصادی با خواندن این ترانه‌ها، ضمن تبلیغ کالای خود نقش مهمی در بازتولید هویت و فرهنگ محلی و ملی دارند.
دوره ۱۲، شماره ۵۵ - ( فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۳ )
چکیده
بسیاری از عقاید و باورهای جامعه در دین ریشه دارد. چگونگی بازتاب دین در جامعه و فرهنگ یکی از موضوعات جالب توجه در حوزۀ جامعهشناسی دین است. نظام باورها و ارزشهای جامعه در ادبیات و فرهنگ شفاهی جامعه بازتاب پیدا میکند. ضربالمثلها به‌عنوان یکی از مهمترین عناصر ادبیات شفاهی می‌توانند بازتابی از باورها و نگرش‌های حاکم بر جامعه باشند. در این مطالعه تلاش شد تا با بررسی مثل‌های گیلکی تصویری نسبتاً روشن از چگونگی بازنمایی دین و ابعاد آن در ادبیات عامۀ گیلان ارائه شود. این مطالعه یک بررسی توصیفی ـ تحلیلی است که در آن ضمن تحلیل محتوای تعداد ۴۵۶۲ ضربالمثل حوزۀ شرق و غرب و مرکز گیلان، تعداد ۲۰۹ ضربالمثل مرتبط با موضوع دین برگزیده شده است. دادهها براساس محتوا و مفاهیم در قالب چند مقوله مورد دستهبندی قرار گرفت. با تکیه بر یافتههای تحقیق میتوان گفت بازتاب ابعاد چهارگانۀ اعتقادی (۴۳%)، مناسکی و آیینها و آداب و رسوم (۲۴%)، اخلاقی (۱۶%) و شریعتی (۱۶%) در مثلها نشان میدهد در فرهنگ عامۀ گیلان در کنار توجه به ظواهر دینی و شعائر و مناسک، بر جنبه‌های اعتقادی و نقش کارکردگرایانۀ دین در جامعه و نهادینه شدن روح دین‌داری و اخلاق دینی در جامعه توجه و تأکید میشود.
