جستجو در مقالات منتشر شده


۲۱ نتیجه برای مولائی


دوره ۲، شماره ۲ - ( تابستان ۱۴۰۰ )
چکیده

یکی از دغدغه‏های همیشگی محافل طراحی شهری جستجو و تحلیل علل ناکامی پروژه‏های توسعۀ شهری است. به بیان دیگر، معمولاً این پرسش مطرح می‏شود که چرا این گونه پروژه‏ها، که بعضاً بر پایۀ نظریات و توسط نخبگان این حرفه تهیه شده اند، در مرحلۀ عمل به تولید فراورده‏های مطلوب منجر نگردیده اند؟ کندوکاو و تحلیل علل ناکامی پروژه‏های طراحی شهری و اهمیت بسیار بالای زمان و چگونگی اجرای طرح در این پروژه‏ها، موجب شد توجه متخصصان به بعد فرآیندی طراحی شهری معطوف گردد چراکه به نظر می‏رسید راه حل این مسئله در رابطه علی میان کیفیت فرآیند و کیفیت فرآورده باشد. همچنین برخی محققین معیارها و شاخص‏های تأثیرگذار بر تحقق‏پذیری طراحی شهری معرفی می‏نمایند که از مهمترین آن‏ها، که در این پژوهش نیز به آن‏ها پرداخته‏شده، می‏توان به عوامل برنامه ریزی و طراحی، عوامل مدیریتی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی و فرهنگی، عوامل حقوقی، عوامل اخلاقی اشاره کرد. این پژوهش مروری است بر مقالات و نظریات این حوزه.

دوره ۲، شماره ۴ - ( زمستان ۱۴۰۰ )
چکیده

 اهداف: هدف این نوشتار، تبیین جایگاه انسان در طراحی شهری و ابعاد و کیفیت‌های طراحی شهری انسان­مدار و ارزیابی آن در محدوده میدان تجریش تهران است
روش­ها: این پژوهش با رویکرد کمی و کیفی و روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و پژوهش‌ میدانی است که در بخش‌های نظری و میدانی، با کاربست شیوه‌های مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ای، توزیع پرسشنامه و تحلیل آماری و کیفی آن و برداشت‌های میدانی انجام شده است.
یافته­ ها: طراحی شهری دانش، هنر و حرفه ­ای است که ساماندهی کیفیات محیطی عرصه ­های شهری و همگانی بیرونی موضوع آن است. این رشته می­تواند تمایلات و رویکردهای متفاوتی را در ابعاد فنی، سیاسی، مدیریتی، علمی، اجتماعی داشته باشد. جایگاه انسان در هرکدام از رویکردهای طراحی شهری می­تواند بسته به مبانی آن رویکرد متنوع باشد. رویکرد مدرنیستی به انسان، شهر و طراحی شهری، جایگاه انسان را به پدیده­ای فنی و جهان‌شمول بدون توجه به ابعاد اجتماعی، فرهنگی و زمینه­ های بومی تقلیل داد. 
نتیجه­ گیری: نتایج این پژوهش بیانگر آن است که طراحی شهری انسان­ مدار، مطالعه و طراحی عرصه ­های عمومی و همگانی به‌منظور ارتقاء بخشیدن به کیفیت‌های محیطی به‌عنوان محملی برای کمک به شکوفایی انسان‌هاست و کیفیت‌های آن برای کاربست در برنامه­ ریزی و طراحی شهری عبارتند از: هویت ­و خوانایی، پایداری زیست ­محیطی، پایداری اجتماعی- ­فرهنگی و اقتصادی، ایمنی و امنیت، کارایی و تنوع، پیاده ­مداری و سهولت دسترسی، پیوستگی و یکپارچگی، تناسبات و مقیاس انسانی، آزادی، انعطاف­پذیری، سرزندگی،­ جذابیت­ و غنای حسی، عدالت. در نمونه مورد مطالعه، مرکز تجریش تهران، با زمینه­ های ارزشمند طبیعی، تاریخی، اجتماعی و فرهنگی، مسائل و مشکلات متعددی به‌ویژه در حوزه فضایی و ترافیکی داراست. تحلیل این محدوده، با تکنیک سوات و کیفیت‌های مذکور می­تواند به خلق فضاهای شهری و محیط­زیست انسان ­مدار منتهی شود.  

دوره ۳، شماره ۳ - ( پاییز ۱۴۰۱ )
چکیده

بیان مسئله: فضاهای ورودی یکی از مهم‌ترین بخش‌های ساختمان‌ها، مجموعه ­های کاربری‌های عمومی و شهرها است که علاوه بر کارکرد تردد، کنترل و نظارت، هویت آن مجموعه را نشان می­دهد. در گذشته اغلب شهرها و بناهای عمومی از فضاهای ورودی شامل سردرهای با تشخص و هویت بصری و فرهنگی بر آمده از زمینه بومی بوده ­اند. در عصر حاضر نیز برخی از مجموعه­ های عمومی همچون دانشگاه‌ها، دارای سردر طراحی بوده و خیلی از بناها و مجموعه­ ها نیز بدون سردر یا ورودی فاقد کیفیت هستند. عدم توجه به ضرورت طراحی و احداث سردر ورودی و الزامات کیفی آن در توسعه مجموعه کاربری‌های عمومی مسئله‌ این پژوهش است.
هدف: از این‌رو مقاله حاضر با هدف تبیین جایگاه سردر ورودی در هویت بناهای عمومی و باید و نبایدهای طراحی آن‌ها و بررسی معیارهای مربوطه در مطلوبیت سردرهای دانشگاه تبریز است.
روش: این مقاله با روش پژوهش توصیفی و تحلیلی و پیمایش میدانی و با شیوه ­های مطالعه کتابخانه­ای و تحلیل‌های کمی و کیفی انجام شده است؛ همچنین در مطالعه موردی از روش پیمایش میدانی با توزیع ۳۷۹ پرسشنامه طیف لیکرت بین متخصصان و دانشجویان و نرم­افزارهای تحلیل آماری استفاده شده است.
یافته‌ها: نتایج پژوهش بیانگر آن است که سردر ورودی عنصری اصلی و جدایی­ ناپذیر از بناها به‌ویژه مجموعه ­های عمومی است که هر چه مقیاس و عمومی بودن کاربری بزرگ‌تر باشد نیازمند سردری برجسته، درخور و متشخص است. در طراحی سردرها بهتر است از انگاره­ های زمینه­­ مدار مرتبط با فرهنگ و کارکرد و محیط بومی مربوطه استفاده شود؛ به‌طور کلی از نظر خبرگان معیارهای ایمنی و امنیت، هویت بخشی، نشانه و نماد قوی و سهولت دسترسی از ضریب اهمیت بالایی در مطلوبیت سردرها برخوردار بوده که با اعمال آنها در نتایج پرسشنامه­ های مردم و خبرگان، سردر فناوری و اطلاعات در بالاترین رتبه و سردر اصلی در پایین­ترین رتبه قرار گرفت که نشانگر برخورداری نسبتاً بالای سردر فناوری از معیارهای طراحی سردر است.

دوره ۴، شماره ۴ - ( پاییز ۱۴۰۱ )
چکیده

در دین مبین اسلام همواره بر اهمیت آب تاکید فراوان شده و استفاده به قدر کفایت از این عنصر هستی بخش مورد تاکید آیات و روایات متعدد بوده است. با توجه به اینکه امروزه عامل بسیاری از تنازعات ملی و فراملی مسئله آب است، لذا بحث آمایش آب به ویژه در کشورهایی از جمله ایران که با تنش آبی مواجه هستند، بسیار ضروری به نظر می‌رسد. پژوهش حاضر قصد دارد از منظر قواعد فقه اسلامی مانند لاضرر، اتلاف، اهم و مهم، تسلیط، نفی سبیل، حلیت، لاحرج، حدکفاف، تزاحم مصلحت و وجوب دفع ضرر محتمل و قواعد اخلاق اسلامی مانند عدالت، اعتدال، امنیت، خیرخواهی، معنویت، بررسی اثرات زیست‌ محیطی طرح‌های توسعه‌ای و آبادانی، بایدها و نبایدهای فقهی و اخلاقی را در برنامه‌ها و طرح‌های عمرانی مرتبط با آمایش آب تشریح و تبیین نماید. در واقع هدف اصلی پژوهش حاضر استخراج بایدها و نبایدهای فقهی و اخلاقی در پروژه‌ها و برنامه‌های عمرانی مرتبط با آمایش آب است و قصد دارد به این پرسش پاسخ دهد که "چه بایدها و نبایدهای فقهی و اخلاقی در برنامه‌ها و طرح‌های عمرانی مرتبط با آمایش آب می‌بایست مدنظر قرار گیرند؟" این پژوهش از منظر هدف بنیادین و توسعه‌ای بوده و با روش توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده است. همچنین به منظور گردآوری داده‌ها از روش مطالعات اسنادی- کتابخانه‌ای بهره گرفته شده است. یافته‌های پژوهش ابتدا با روش تحلیل محتوای کیفی و سپس با استفاده از روش استدلال منطقی استنتاج شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد در صورتی که اصول و قواعد فقه و اخلاق اسلامی در برنامه‌ها و قوانین مرتبط با آمایش آب کشور مدنظر قرار گیرد، می‌توان بر بسیاری از آسیب‌ها و چالش‌های موجود در بخش آب فائق آمد. این امر نیازمند تدوین یک طرح جامع با ملاحظات ویژه فقهی و اخلاق اسلامی مرتبط با آمایش آب و البته اجرای دقیق آن است.
 

دوره ۵، شماره ۱ - ( بهار ۱۴۰۳ )
چکیده

اهداف: در طول قرن اخیر شیوع همه‌گیری‌هایی مانند سارس، ابولا و مخصوصاً کرونا، بحران‌های عدیده‌ای را در عرصه جهانی دامن زده‌اند. در مقابله با چنین بحران‌های شهری پرداختن به مقوله تاب‌آوری شهرها در برابر همه‌گیری‌ها می‌تواند راهگشا باشد. بدین منظور هدف این پژوهش شناخت بعد اپیدمیولوژیکی شهری، مؤلفه‌ها و شاخص‌های آن و ارتباط آن با تاب‌آوری شهری بر اساس مدل مثلث اکولوژیک در محیط‌های شهری است.
روش ها: این پژوهش توصیفی- تحلیلی با استفاده از روش کتابخانه‌ای به واکاوی ابعاد مختلف معنایی، رویکردی، ظرفیتی، عوامل تعیین کننده و ویژگی ها در حوزه تاب­ آوری به  فصل مشترک این مقوله با بحران های پاندمیک می پردازد.
یافته ها: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که که عوامل ایجاد بیماری تحت تأثیر بستر و فرایند شهرنشینی می‌توانند فعال و یا خاموش گردند. با توجه به ظرفیت‌های شهرهای تاب­آور، می‌توان با توجه به روند بروز، شیوع، مهار و کنترل یک بیماری همه‌گیر، اقدامات کالبدی شهرسازانه را بر مبنای نگرش پیشگیری، مهار و کنترل به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی و طراحی نمود که شهرها در طی این بحران‌ها با کمترین میزان اختلال عملکردی روبرو شوند و بتوانند در کوتاه‌ترین زمان ممکن به وضعیت مطلوب خود بازگردند.
نتایج: بر اساس نتایج، فعالیت بدنی، رژیم غذایی، سلامت روان، سیستم های مراقبت های بهداشتی، فاصله گذاری، کنترل عفونت و ترویج پاداری شهری، معیارهایی هستند که تحت تاثیر کالبد شهر می توانند بر تاب ­آوری اپیدمیولوژیک تاثیرگزار باشند.

دوره ۵، شماره ۲ - ( تابستان ۱۴۰۳ )
چکیده

بیان مسئله: شهر به مثابه متن و طراحی‏ شهری‏ به مثابه زبان ایجاد متن، ابعاد سازنده‏ی شهر را به دو سطح روساخت و ژرف‏ ساخت دسته ‏بندی می‏ نمایند. روساخت شهر حاصل ژرف‏ساخت‏هایی ذهنی و درونی است. روساخت بدون‌توجه به ژرف‏ ساخت‏ فاقد معنااست.
هدف: پژوهش حاضر با هدف استخراج مولفه ‏های اثرگذار بر زبان ‏الگوی شهر و در پی یافتن این است که مؤلفه‏ های ژرف ‏ساختی زبان ‏الگوی طراحی ‏شهری کدام‏اند؟
 روش: پژوهش به روش توصیفی‌تحلیلی و مطالعات کتابخانه‏ای انجام‏ گرفته‌است.
یافته‌ها: الگوهای روساختی شناسایی‌شده‏ی پژوهش عبارتند از الگوی توده‌وفضا، الگوی کاربری‌و‌عملکرد و الگوی دید و منظر. همچنین ابعاد شناسایی شده از ژرف‏ ساخت‏ها، در این پژوهش، شامل فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و زیست محیطی می ‏باشند. هر یک از این ابعاد مورد مطالعه قرارگرفت و متغیرهای مستقل هر بُعد که بر الگوهای روساختی تأثیر می‏گذارند، شناسایی ‏گردید. درمجموع تعداد ۲۴ متغیر مستقل از ژرف ‏ساخت‏های شهری کشف‏ شد که به‏ طور مستقیم بر روساخت‏های شهر تأثیرگذارند. تعداد ۴۵ متغیر وابسته از مجموعه‏ ی روساخت‏هایی که به طور مستقیم و قطعی از ژرف ‏ساخت‏ها تأثیر می‏پذیرند یافت گردید.
نتیجه‌گیری: مهم‏ترین بُعد شکل‌دهنده به سکونتگاه بُعد فرهنگی است و پس از آن بُعد زیست‏ محیطی بیشترین تأثیر را بر روساخت می‏گذارند. همچنین برخی الگوهای روساختی، از چند بُعد ژرف‏ ساختی تأثیر می‏پذیرند. متغیرهای مستقل یافت ‏شده در این پژوهش به عنوان مؤلفه‏ های اثرگذار بر زبان‏ الگوی طراحی‏ شهری‏، در قالب نموداری ارائه گردید. نقطه‏ ی اثر هریک از آن‏ها به عنوان متغیرهای وابسته، در همان نمودار، شناسایی و معرفی شدند. به عنوان راهبرد توصیه می‏گردد مؤلفه ‏های یافت شده در این پژوهش به عنوان راهنمای انجام مراحل از مطالعات شناخت تا ارائه ‏ی طرح، مورد توجه ویژه به عنوان چارچوب شکل ‏دهنده به طرح نهایی قرار گیرند.

 

دوره ۵، شماره ۴ - ( زمستان ۱۴۰۳ )
چکیده

هدف: هدف این مقاله استخراج مولفه ­ها و شاخصهای مکتب معماری و شهرسازی تبریز با تاکید بر بازار تاریخی تبریز است.
روش­ها: این تحقیق با روش پژوهش تحلیل محتوای متن و پیمایش میدانی و شیوه­ های مطالعه کتابخانه ­ای و اسنادی، مشاهده و عکاسی انجام شده است.  
یافته­ ها: مکتب تبریز را می­توان در تاریخ کهن تبریز، هنرهای گوناگون، بناها و فضاهای تاریخی، طبیعت و باغات تبریز، محلات و گذرهای اصیل، بازار و جنبه­ های کهن و فرهنگی اجتماعی آن، کالاها و خوراکیهای اصیل آن جستجو نمود. این شهر که در گذر زمان مهد هنرمندان، بازرگانان، عالمان و سیاستمداران و رویدادها و آثار ملموس و ناملموس بسیاری است که مجموع آنها می­تواند بیانگر مکتبی اصیل در معماری، شهرسازی و نگارگری باشد. بازار تبریز یکی از ارکان هویتی این شهر که مجموعه ­ای از راسته­ ها و تیمچه­ ها و سراهایی با معماری و طراحی شهری ارزشمند نمایانگر بنیانهای اقتصادی، اجتماعی، معماری بومی می­باشد. این مجموعه با برخورداری از حیات پایدار اقتصادی بدلیل قرار گرفتن بر سر راه بازرگانی بین ­المللی ابریشم، انسجام اجتماعی و فرهنگی ویژه ­ای که سرمایه اجتماعی محسوب می­شود و رموز برنامه ­ریزی و طراحی شهری که قابل بازآموزی برای وضع موجود شهرهاست
نتیجه­ گیری: بازار تبریز برخلاف بازارهای تهران، اصفهان، کاشان که ساختاری خطی با انشعابات کمتر می­باشند، به صورت شبکه ­ای متشکل از راسته­ ها و گره­ ها در قالب تیم، تیمچه، سرا، مسجد و با انشعابات فراوان به عنوان یکی سیستم کارامد در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، اقلیمی و با تنوع بالای فعالیتی و اقتصادی با نظمی پیچیده به حیات خود ادامه می­دهد. شناخت عمیق جنبه ­های هویت­ ساز بازار تبریز در ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، عملکردی، کالبدی، طبیعی و منظر می­تواند به حفاظت آن در وضعیت کنونی و آتی کمک نماید.

دوره ۶، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۵ )
چکیده

در طی قرون متمادی شهرها همیشه جوامع بشری را در راستای دستیابی به اهداف خود به خدمت گرفته اند. البته باید این نکته را مدنظر قرار داد که شهرها، بر خاف ابزارها و ماشین هایی که بر مبنای طراحی های دقیق شکل گرفته اند، ابزارهای جمعی هستند که ظهور آنها، مبتنی بر برنامه ریزی های دقیق نبوده و بسیاری از ویژگی های آنان به سادگی و به خودی خود متجلی شده است .
بنابراین دیگر برنامه ریزی و مدیریت شهرها به شکل فعلی آن ، نمی توانند پاسخگوی این پیچیدگی ها باشد، لذا مدیریت منسجم این عدم قطعیت ها؛ مستلزم برنامه ریزی برای ایجاد شهرها و جوامع هوشمند بوده و شا کله این شهرها می بایست بر مبنای ایجاد محیط هایی با هدف بهبود مهارت های شناختی و توانایی یادگیری و نوآوری پایه گذاری گردند. این امر، نیازمند ایجاد فضاهای دیجیتالی، سازمانی و فیزیکی بوده که از طریق ابداع و خلاقیت مبتنی بر ترکیبی از مهارت های شناختی فردی و سیستم های اطلاعاتی سازماندهی می شوند. این مقاله به دنبال آن است تا ابعاد مختلف هوش شهری و مؤلفه های کلیدی شهر هوشمند را برپایه یک مدل مفهومی انسجام یافته تبیین نماید، روش این پژوهش توصیفی بوده و برپایه جمع آوری اطلاعات اسنادی و متون مرتبط با این حوزه تدوین شده است؛ در همین راستا، در گام نخست شهر هوشمند و مفاهیم مرتبط با آن ارائه شده، در گام بعد، مؤلفه های کلیدی شهر هوشمند برپایه جمع بندی دیدگاه های صاحب نظران این عرصه؛ در قالب مؤلفه ها و عوامل پایه ای هوشمندسازی شهرها در سه دسته مؤلفه ها ی کلیدی)مردم، عوامل نهادی و زیرساختی(دسته بندی شده و سه عامل مهم)هوش،یکپارچگی و نوآوری( به عنوان پیش شرط های اساسی جهت ایجاد جوامع هوشمند در نظر گرفته شده اند که مجموعه این عوامل و پیش شرط ها در قالب یک مدل به تصویر کشیده شده است و نهایتاً در گام پایانی پژوهش ، چگونگی هوشمندسازی شهرها بر مبنای ابعاد و مؤلفه های مدل تدوین شده، تشریح می گردد.

دوره ۷، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۶ )
چکیده

باف  هــای تاریوــی شــهرهای ایرانــی تجلــی گاه ارز  هــا و ســن  های دیریــن مــا می باشــند و حفــظ و احیــا آن هــا می توانــد منبــع فرهنرــی - اجتماعــی بــا ارزشــی را بــرای نســل های بعــدی بــه یــادگار گــذارد. آنهــا نمــودی از خــرد جمعــی نیــا کان مــا می باشــند کــه توانســته اند چنیــن ســاختارهایی را کــه ترکیبــی از علــم، دانــش، هنــر و تجربــه می باشــند  را بــرای مــا بــه ارمغــان گذارنــد. پرداختــن بــه ایــن میــراث ارزشــمند در واقــع مــا را بــه اســتفاده از تجربیــات غنــی گذشــتران رهنمــود می ســازد و مــی توانــد ضامــن تــداوم فرهنرــی کــه در گــرو تــداوم تاریوــی اســ  باشــد. خانه های تاریخی ایران که همانند گوهری در بافت های تاریخی ارزشمند جلوه گــر هســتند، عصــارهای از تاریــخ زندگــی، هنــر اعتقــادات، آدار و رســوم و ســبک زندگــی ایــران اســالمی مــا محســور می شــوند و بــه نوعــی می توان آنها را موزه ای از تمامی آداب فرهنرــی، اجتماعــی نســل های قدیــم بــه شــمار آورد. امــروزه بــا احیــا و بازآفرینــی ایــن میــراث ارزشــمند می تــوان عــالوه بــر پاس داشــ  فرهنرــی و تاریوــی ایــن آثــار و تبلیــغ ایــن آدار در بیــن شــهروندان، محرک هــای اقتصــادی را در ســطح شــهر بوجــود آورد کــه موجــب رشــد اقتصــادی و توســعه شــهری گشــته و گروه هــای اقتصــادی مناســبی را بــرای ارتقــا درآمدهــای شــهری و رشــد صنعــ  توریســم و گردشــرری کــه امــروزه جــزء مهمتریــن اصــول در جــذر ســرمایه و گــرد  مالــی از آن یــاد می شــود، بوجــود آورده در ادامــه از طریــق مطالعــه تجربیــات کشــورهای موفــق جهــان در ایــن حــوزه می تــوان مــدل مفهومــی مناســبی را بــرای بازآفرینــی خانه هــای ارزشــمند تاریوــی و ایجــاد تحــرک اقتصــادی )کارآفرینــی شــهری( تبییــن نمــود.
روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی بوده و جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی (کتابخانه ای) و میدانی ( نظرسنجی مصاحبه، برداشت سایت) می باشد. در نهایت اطلاعات به دست آمده از روش کیفی تجزیه و تحلیل شدند و ارتباط آنها مورد سنجش قرار گرفت.  نتایــج حا کــی از آن اســ  کــه بیــن رشــد اقتصــادی و بازآفرینــی خانــه هــای تاریوــی ارتبــاط تنراتنرــی وجــود دارد. 

دوره ۱۱، شماره ۲ - ( تابستان ۱۴۰۰ )
چکیده

اهداف
معاصرسازی خانه های تاریخی فرصتی برای توسعه گردشگری پایدار با هدف رونق بافت های باارزش فرهنگی و تاریخی است. هدف عملیاتی این پژوهش، بررسی یکی از بناهای تغییر کاربری یافته توسط سازمان زیباسازی شهر تهران و شهرداری تهران به نام عمارت ارباب هرمز است. پژوهش با تحلیل متغیرهای گوناگون نشان می دهد که این بنا‌ به عنوان پتانسیلی برای ایجاد جاذبه گردشگری در فضاهای شهری، شهر تهران است.
روش‌ها
چارچوب مفهومی پژوهش بر اساس نظریه معماری سرآمد بنیان نهاده شده، از این رو ماهیتی اقناعی و مبتنی بر فرآیند طراحی معماری دارد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی، تاریخی بوده و جمع‌آوری اطلاعات از طریق روش‌های اسنادی و کتابخانه‌ای، و مشاهده تشخیصی در این محدوده صورت گرفته است.
یافته‌ها
یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که سازمان زیباسازی شهر تهران در تغییر کاربری و بازکاربست همساز این بنا موفق بوده است، به گونه ای که امروزه یکی از قطب‌های گردشگری شهری در شمال شرق تهران، و مراکز ماندگار تبدیل به شده است.
نتیجه‌گیری
نتایج پژوهش بر اهمیت و تاثیر ابتکارِ عمل شهرداری تهران در تغییر کاربری خانه های تاریخی تهران حکایت دارد. این خانه ها در راستای سیاست‌های جاذب گردشگری شهری، عامل توسعه پایدار در بافت های کهن شهری محسوب می شوند. تبدیل میراث معماری معاصر به قطب گردشگری، عامل رونق مشارکت مدنی، اخلاق و رفتار اسلامی و ایرانی، بروز خلاقیت و توانایی مردم، ایجاد اشتغال پایدار، تحکیم روابط خانوادگی و توسعه مهارت های فرهنگی و اجتماعی است.

دوره ۱۲، شماره ۶ - ( بهمن و اسفند ۱۴۰۰ )
چکیده

این مطالعه در فضای دنیای ترامدرن، نقاط اشتراکی میان نشانه‌شناسی گفتمان (مکتب پاریس)، که با حوزه‌های دیگری ازجمله زبان‌شناسی درهم‌تنیده است، و ره‌یاری می‌بیند. مسئله و فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که نشان دهد نشانه‌شناسی گفتمان (مکتب پاریس) می‌تواند بخشی از یک چارچوب نظری فراگیر را برای مفهوم‌سازی ره‌یاری و گسترش آن به‌منزلۀ یک گرایش و رشته دانشگاهی ارائه دهد. بنابراین، نگارنده با اتخاذ روش توصیفی ـ تحلیلی بر مبنای ‌کاربست پاره‌ای از آراء فونتنی (Fontanille, ۲۰۰۳, as translated by Bostic, ۲۰۰۶) در تحلیل و حل مسئله یک داده موردی از مراجعان خود در ره‌یاری، و با معرفی اصطلاح «خودنوردی» که در ایران وضع و ثبت کرده است به بررسی این مسئله و فرضیه می‌پردازد. هدف فعلی و آتی مطالعه پیش رو این است که به‌منظور کاربردی‌‌‌ترکردن زبان‌شناسی (انواع و زیرشاخه‌های آن)، نشانه‌شناسی (انواع آن و حوزه‌های دخیل در آن)، و سایر حوزه‌ها، نهادها، فعالان، مهارت‌ها و علوم ممکن و محتمل، فرایند گفتمانی ره‌یاری را به‌منزلۀ موضوع و پیکره مطالعات ترارشته‌ای در سطح مقدماتی معرفی ‌کند تا نهایتاً بستر بومی‌سازی رشته دانشگاهی، گرایش، و حرفه جدید ره‌یاری و متعاقباً آموزش و پژوهش ره‌یاری و تربیت ره‌یار فراهم شود: به‌نوعی بومی‌سازی، کارآفرینی و اشتغال‌‌زایی. دستاورد اصلی پژوهش حاضر این است که با اشاره به شباهت‌های موجود میان نشانه‌شناسی گفتمان (مکتب پاریس) و ره‌یاری، و با ارائه مدلی مبتنی‌بر «خودنوردی»، مقدمات ره‌یاری نشانه‌شناختی را در سطح آکادمیک در ایران پیشنهاد می‌دهد. به‌علاوه، ره‌یاری نشانه‌شناختی می‌تواند به زایش تعامل یا نقاط اشتراک ازیک‌سو با دیگر حوزه‌ها، نهادها، فعالان، مهارت‌ها و علوم ازجمله کاربردگرایی، زبان‌شناسی آموزشی، نشانه‌شناسی آموزشی، تغییر، تحول، علوم شناختی، فلسفه، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، آموزش زبان، ارتباطات، مدیریت، توسعه منابع انسانی و سازمانی، راهبری، ادبیات، سینما و تئاتر، و موارد دیگر، و ازسویی‌دیگر، با انواع  ره‌یاری‌ نظیر زبان‌شناختی، معنی‌شناختی، هستی‌شناختی، یکپارچه، وجودی، روایی، شناختی، زبان پاک، انرژی بنیادی، برنامه‌ریزی عصبی ـ زبانی، آکادمیک، رشد، هوش هیجانی و جز آن بینجامد که در فضای محدود این نوشته به این امر پرداخته نمی‌شود.

دوره ۱۳، شماره ۲ - ( تابستان ۱۴۰۲ )
چکیده

اهداف: با شروع افزایش فعالیت‌های انسانی در شهر، پوشش گیاهی و طبیعی همواره کاهش یافته و در نتیجه جای خود را به پدیده جزیزه حرارتی می‌دهد. پدیده جزایر گرمایی (UHI) معمولا توسط میزان دمای سطح زمین (LST) ارزیابی می‌شود. تأثیرات منفی دمای سطح زمین بر اقلیم شهری می‌تواند به وسیله افزایش ناگهانی بارندگی و تاثیرات غیر منتظره آب‌و هوایی نمایان شود. بنابراین پایداری مراکز جمعیتی با خطر و تهدید جدی روبرو خواهد‌بود. علاوه بر عوامل اقلیمی، تغییرات و تحولات جمعیتی ناشی از سکونت نیز می‌تواند بر میزان دما و حرارت شهر تاثیرگذار‌باشد. هدف این پژوهش، شناسایی مولفه‌های اثرگذار بر میزان حرارت سطوح‌شهری و بررسی رابطه میان تغییرات و تحولات جمعیتی و تغییرات حرارتی در مناطق ۲۲‌گانه کلانشهر‌تهران می‌باشد.

روش‌ها: در راستای دست‌یابی به هدف پژوهش، تغییرات دمای سطح شهر بین سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۵ از طریق تصاویر ماهواره‌ای Landsat ۸ مورد تخمین قرار‌گرفته و در نهایت با توجه به تحولات و جابجایی‌های جمعیتی در مناطق‌ ۲۲‌گانه شهر‌تهران قیاس تطبیقی بصورت فضایی- مکانی بین این دو متغیر مورد سنجش و ارزیابی قرار‌گرفته‌است.

یافته‌ها: نتایج حاکی از آنست که در۱۲ منطقه شهرداری، میان تغییرات و تحولات جمعیتی و تغییرات حرارتی، رابطه مستقیم وجود‌دارد. در ۸ منطقه، این رابطه معکوس و در ۲ منطقه از مناطق ۲۲‌گانه، میان تغییرات جمعیتی و حرارتی، رابطه معنادار مشاهده نشده‌است.

نتیجه‌گیری: به طور کلی می‌توان دریافت که میان تحولات جمعیتی و تغییرات دمایی در کلانشهر‌تهران رابطه معنادار وجود‌ دارد. افزایش حرارت سطح زمین که به معنای قرار گرفتن بیشتر انسان در معرض گرما‌است، کیفیت زندگی را دستخوش تغییراتی خواهد‌کرد.

دوره ۱۴، شماره ۶۷ - ( ۶-۱۳۹۶ )
چکیده

چکیده
مطالعه حاضر جهت ارزیابی تأثیر پوشش خوراکی ژلاتین ۴% حاوی اسانس ۵/۱% آویشن شیرازی بر کیفیت گوشت شترمرغ در دمای یخچال انجام گرفت. نمونه­ها به ۴ گروه بدون پوشش (کنترل)، تیمار شده با ژلاتین ۴%، تیمار شده با آویشن شیرازی ۵/۱% و غوطه­ور شده در محلول ژلاتین ۴% حاوی اسانس آویشن شیرازی۵/۱%  تقسیم شدند. نمونه­ها در یخچال به مدت ۱۵ روز نگهداری و در فواصل معین (روزهای ۰، ۳، ۶، ۹ ، ۱۲ و ۱۵) جهت آزمایش­های میکروب­شناسی (مزوفیل و سایکروفیل)، شیمیایی (TVN ,TBA ,pH) و حسی (شکل ظاهری، میزان الاستیسیته عضلات، بو و رنگ) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج بررسی باکتریایی دلالت بر این داشت که پوشش­دهی با ژلاتین-آویشن شیرازی اثر معناداری بر کاهش روند افزایشی تعداد باکتری­های سایکروفیل و مزوفیل با حداقل ماندگاری به ترتیب ۶ و ۱۲ روز را داشته است. از نظر شیمیایی نیز تیمار توام ژلاتین-آویشن شیرازی میزان TVN وpH کم­تری از سه گروه دیگر در طول نگهداری نشان داد (۰۰۱/۰P<). همچنین میزان TBA این تیمار و تیمار آویشن شیرازی هر دو بطور معنی داری کم­تر از دو گروه دیگر بودند (۰۰۱/۰P<). از نظر فاکتورهای حسی نیز تیمار توام ژلاتین-آویشن شیرازی و همچنین تیمار آویشن شیرازی باعث حفظ فاکتورهای حسی در سطح قابل قبول به ترتیب به مدت ۱۲ و ۹ روز گردید. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، ژلاتین به تنهایی فاقد توانایی لازم برای افزایش مدت زمان ماندگاری فیله های شترمرغ می­باشد‏، اما بعنوان یک لایه فیزیکی و بصورت هم افزا[۱] با آویشن شیرازی می­تواند در افزایش مدت زمان ماندگاری موثر واقع گردد.



۱. Synergism

دوره ۱۸، شماره ۱۲۱ - ( اسفند ۱۴۰۰ )
چکیده

امروزه از آنتی اکسیدان­های طبیعی به منظور جایگزینی با آنتی اکسیدان­های سنتزی برای به تأخیر انداختن و یا ممانعت از اکسیداسیون روغن­های خوراکی استفاده می­شود. در این تحقیق، از گیاه کلزا (Brasica napus L.) به عنوان یک ترکیب طبیعی برای بهبود پایداری اکسیداتیو و افزایش زمان ماندگاری روغن سویا استفاده شده است. در این مطالعه، عصاره تحت تأثیر سه متغیر و در سه سطح، غلظت (۸۰۰ ، ۵۰۰ و ۲۰۰ پی. پی. ام)، زمان (۳۰-۱۰ دقیقه) و دما (۵۵-۳۵ درجه سانتی­گراد) استخراج گردید. پس از بهینه­سازی استخراج، عصاره­ای با بالاترین فعالیت آنتی­اکسیدانی و میزان کل ترکیبات فنولی به روغن سویا با سه غلظت (۸۰۰ ، ۵۰۰ و ۲۰۰ پی. پی. ام) اضافه گردید و سپس نمونه­های روغن در سه سطح زمانی (۷۲، ۴۸ و ۲۴ ساعت) و دمائی (۶۵، ۵۵ و ۴۵ درجه سانتی­گراد) نگهداری شدند. انجام آزمایش­های مختلف روی عصاره­های حاصل، بهترین شرایط استخراج برای عصاره­ها با استفاده از روش سطح پاسخ تعیین و عصاره­گیری در شرایط بهینه انجام شد. نتایج فرآیند بهینه­سازی استخراج عصاره نشان داد که در عصاره هیدرواتانولی، غلظت بهینه برابر با ۲۰۰ پی.پی.ام، زمان بهینه برابر با ۳۰ دقیقه و مقدار بهینه دما ۰۲۸/۴۷ درجه سانتیگراد تخمین زده شد که در بررسی مقدار بهینه فعالیت مهار کنندگی رادیکال­های آزاد DPPH و میزان کل ترکیبات فنولیک در استخراج هیدرواتانولی به ترتیب، ۸۸۵/۴۳ درصد و mg GA/g ۸۵۲/۳۹ بود. زمان حاصل از پایداری اکسایشی روغن نشان داد؛ زمان ۷۲ ساعت،  غلظت ۲۰۰ پی.پی.ام، دما  ۴۵درجه سانتی­گراد تعیین گردید. نتایج حاصل از پایداری اکسایشی روغن نشان داد اندیس پراکسید و تیوباربیوتیک اسید در استخراج هیدرواتانولی به ترتیب، meq O۲/kg ۳۸۸/۲ و mg mal/kg  ۳۲۹/۰ گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که می­توان از آنتی­اکسیدان­های طبیعی به عنوان جایگزین آنتی­اکسیدان­های سنتزی در فرمولاسیون روغن­های خوراکی استفاده نمود. 

دوره ۱۸، شماره ۱۲۱ - ( اسفند ۱۴۰۰ )
چکیده

ماست طعم‌دار فرمولاسیون لبنی است که در تهیه آن از میوه و سبزیجات و عصاره‌های مختلفی استفاده می‌شود. در پژوهش حاضر از عصاره زنجبیل با مقدارهای مختلف ۲، ۴، ۶ و ۸ درصد در فرمولاسیون ماست استفاده گردید و پس از نگهداری ماست به مدت ۱، ۱۰ و ۲۰ روز، فعالیت مهارکنندگی رادیکال‌های آزاد، ترکیبات فنولی و نیز آزمون‌های کیفی محصول (pH، اسیدیته، میزان آب­اندازی و ویسکوزیته) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد عصاره زنجبیل موجب شد تا ترکیبات فنولی محلول در آب و فعالیت آنتی اکسیدانی آن در طول مدت ۱۰ روز نگهداری بیشتر از ماست ساده باشد. به طوری‌که پس از ۱۰ روز بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی مربوط به ماست حاوی ۶ و ۸ درصد عصاره زنجبیل بود. کمترین میزان آب­اندازی در ماست حاوی ۸ درصد عصاره زنجبیل مشاهده شد که تفاوت معنی داری با نمونه‌های دیگر داشت (P<۰/۰۵). افت pH ماست با افزایش درصد عصاره و نیز افزایش طول دوره نگهداری بیشتر ‌شد. افزودن عصاره زنجبیل به ماست موجب کاهش ویسکوزیته شد ولی تاثیر چندان معنی‌داری بر میزان اسیدیته محصول در زمان­های نگهداری نداشته است (P<۰/۰۵).
 

دوره ۲۲، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۷ )
چکیده

انعطاف‌پذیری، سرعت تغییر و نوآوری از جمله ویژگی‌های شرکت‌های موفق در زمان مؤثر است. شرکت‌های فعلی به‌ منظور بقا حتی برای یک دهه باید پیوسته تغییر کنند، اما تغییر به ‌تنهایی کافی نیست. تغییر باید مبتنی بر گردآوری داده‌های مناسب از محیط خارجی و داخلی و تبدیل آن‌ها به دانش باشد. مهارت‌های مدیریت دانش فردی از جمله مهارت‌ها و توانمندی‌های ضروری مدیران در شرکت‌های دانش‌بنیان است؛ بنابراین هدف این مقاله بررسی تأثیر مدیریت دانش شخصی بر فرهنگ و عملکرد نوآورانه در شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در شهر سنندج در سال ۱۳۹۶ است. پژوهش حاضر از نگر روش‌شناسی از نوع پیمایشی- کاربردی و مبتنی بر روش‌های توصیفی- زمینه‌یابی است. داده‌های مورد نیاز از طریق ترکیب و تجمیع چندین پرسش‌نامه استاندارد با در نظر گرفتن اصلاحات صوری گردآوری شده است. اعتبار محتوای عوامل احصا شده با نظر خبرگان و سپس اعتبار سازه آزمون با استفاده از روش‌های تحلیل عاملی تأیید شد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شد. نتایج بیان‌گر تأیید تمامی فرضیه‌های پژوهش و تأثیر مثبت و معنی‌دار مدیریت دانش شخصی بر فرهنگ نوآورانه و عملکرد نوآورانه در مدل پژوهش است. در پایان نیز پیشنهادهایی در ارتباط با متغیرهای پژوهش ارائه شده است.

دوره ۲۷، شماره ۲ - ( تابستان ۱۴۰۲ )
چکیده

با توجه به ویژگی­های منحصر به فرد شهرهای زیارتی، شهرسازی در بافت اینگونه شهرها تحت تاثیر حضور مکان مقدس، همواره با چالش‌هایی همراه بوده است. هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین شاخص‌های اثرگذار بر الگوی بافت شهرهای زیارتی با توجه به ظرفیت گردشگری این‌گونه شهرها است و قصد دارد به این پرسش پاسخ دهد که "چه قواعد و ملاحظاتی در برنامه‌ریزی شهرهای زیارتی با توجه به شاخص‌های تبیین شده می‌بایست مورد توجه قرار گیرند؟". این پژوهش از منظر هدف کاربردی-توسعه‌ای بوده و با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و به منظور گردآوری داده‌ها از روش مطالعات اسنادی-کتابخانه‌ای بهره گرفته شده است. با توجه به شناخت ویژگی‌های الگوی بافت اغلب شهرهای زیارتی، نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که در برنامه‌ریزی‌های مربوط به تغییر و توسعه در بافت این شهرها، می‌بایست شاخص‌های اثرگذار تبیین شده و مورد توجه تصمیم‌سازان و برنامه‌ریزان قرار گیرند. همچنین مداخلات با ارزیابی‌های همه جانبه، متناسب با ژنوم اینگونه شهرها و در نظر گرفتن حقوق زائران و مجاوران صورت پذیرد. در پژوهش حاضر ۱۹ شاخص‌ اثرگذار بر الگوی بافت شهرهای زیارتی شامل حریم و قلمرو، مرکزیت، محصوریت، سلسله مراتب، چشم‌انداز مطلوب، تناسب فضاهای مذهبی، تناسب فضاهای فرهنگی-تفریحی، تناسب فضاهای اقامتی، تناسب فضاهای خدماتی-زیرساختی، تناسب شبکه دسترسی، توجه به بافت پیرامون بقاع متبرکه، توجه به تاب‌آوری زیست­محیطی، سبک زندگی اسلامی، هویت دینی، دستیابی به معنویت، ایمنی و امنیت، آموزش، سرمایه اجتماعی-فرهنگی و تعاملات اجتماعی شناسایی و به تبع آن قواعد و ملاحظات مهم در برنامه‌ریزی و توسعه شهرهای زیارتی با توجه به شاخص‌های تبیین شده ارائه گردیده است.


دوره ۲۷، شماره ۴ - ( زمستان ۱۴۰۲ )
چکیده

اندیشمندان به منظور کاهش مسائل ناشی از مدهای حمل‌ونقل، توسعه حمل‌ونقل عمومی را به عنوان راهکار مناسب مطرح کرده‌اند. سیستم تراموا به علت اشغال کم فضا، حداقل صدای تولیدی، و انعطاف پذیری بالا یکی از مناسب‌ترین گزینه‌ها در حمل‌ونقل درون شهری است. با توجه به توسعه آتی در شهر تبریز سیستم تراموا گزینه‌ مناسبی برای توسعه حمل‌ونقل درون شهری است. هدف اصلی پژوهش حاضر واکاوی شاخص‌های طراحی و گردشگری شهری در احداث تراموای شهری است. با توجه به هدف پژوهش، روش پژوهش حاضر دارای ماهیت کمی می‌باشد و براساس مطالعات صورت گرفته، شاخص‌های طراحی مسیرها و ایستگاه‌های ترامواشهری استخراج و با استفاده از پرسشنامه و تکمیل آنها مبنی بر نظرات متخصصان در دانشگاه و سازمان ترافیک به بررسی و تحلیل تطبیقی اطلاعات حاصل با استفاده از آزمون‌های فریدمن و کندال در نرم افزار SPSS پرداخته ‌شده است. نتایج حاصل حاکی از آن است که مولفه سهولت دسترسی با بیش‌ترین امتیاز دارای بیشترین اهمیت و مولفه عدالت و همه شمولی با کم‌ترین امتیاز دارای کمترین اهمیت در تدوین شاخص‌های طراحی مسیر و ایستگاه‌های تراموای شهری است. شاخص‌های اتصال و پیوستگی، سهولت دسترسی، عدالت و همه‌شمولی کارائی و پاسخدهی و حمل‌ونقل پایدار از شاخص‌های طراحی مسیرها و ایستگاه‌های تراموا محسوب می‌شود که در تمامی بافت‌های شهری دارای اهمیت است. با توجه به ویژگی‌های بافت تاریخی، شاخص‌های هویت وگردشگری پایدار نیز در کنار شاخص‌های مذکور در طراحی مسیرها و ایستگاه‌های تراموا حائز اهمیت است. به همین منظور راهکارهایی در راستای تحقق شاخص‌های ارائه شده پیشنهاد شدند.
 


صفحه ۱ از ۲    
اولین
قبلی
۱