---

---

چکیده
روش­های مرسوم چربی­گیری در فرآوری مواد غذایی بدلیل اعمال دماهای بسیار بالا (تا ۱۴۰ درجه سانتی­گراد) و زمان طولانی، منجر به تغییر ماهیت حرارتی، کاهش حلالیت و مشکلات عملگرایی پروتئین­ها می­گردد. در این تحقیق خصوصیات فیزیکوشیمیایی آرد و پروتئین استخراجی از دانه آفتابگردان آجیلی تحت شرایط معمول و با استفاده از کربن فعال مورد بررسی قرار گرفت. شاخص­های مورد مطالعه شامل محتوای رطوبت، پروتئین، چربی، خاکستر، کربوهیدرات، فنل کل، آنتی­اکسیدان، حلالیت پروتئین در آب، ژل الکتروفورز، دمای دناتوراسیون و رنگ می­باشند. تمامی نمونه­ها از لحاظ شاخص­های مورد مطالعه با هم اختلاف آماری معنی­داری داشتند. محدوده نتایج بدست آمده برای رطوبت ۱۱-۹/۱ (%)، پروتئین ۲۴/۹۰-۳۷/۳۱ (%)، چربی ۱/۴۹-۰۱/۰ (%)، خاکستر ۱۰-۷/۰ (%)، کربوهیدرات ۵/۲۳-۳/۹ (%)، فنل کل ۴۳/۱۸-۵۸۱/۰ (mg/g)، ظرفیت آنتی­اکسیدانی ۳۱-۲/۰ (%)، حلالیت پروتئین ۳/۸۶-۲/۸۲ (%)، دمای دناتوراسیون ۸۶/۸۹-۸۲/۸۱ (^oC)، شاخص روشنایی (L) ۶/۸۷-۶/۴۱، a ۹/۹-(۸/۰-) و b ۱/۲۱-۲/۱۰ برای نمونه­های آرد و پروتئین بدست آمدند. نمونه­های ایزوله پروتئینی، محتوای رطوبت، چربی، خاکستر، فنل کل و ظرفیت آنتی­اکسیدان کمتر و پروتئین بیشتری را در مقایسه با نمونه­های آرد نشان دادند. نمونه­های پروتئینی بدست آمده با استفاده از کربن فعال محتوای رطوبت، چربی، خاکستر، فنل و ظرفیت آنتی­اکسیدانی پایین­تر و محتوای پروتئین، حلالیت پروتئین، دمای دناتوراسیون و شاخص روشنایی بیشتری را در مقایسه با نمونه­های پروتئینی استخراجی به روش معمول نشان دادند.

---

در این مطالعه محتوای فنول کل، فلاوونوئیدی کل و فعالیت ضداکسایشی دانه آفتاب­گردان آجیلی چربی­گیری شده مورد ارزیابی قرار گرفت. فعالیت ضداکسایشی با استفاده از ظرفیت جمع­آوری رادیکال دی فنیل پیکریل هیدرازین تعیین گردید. نتایج مطالعه نشان داد که میزان استخراج ترکیبات فنولی، فلاوونوئیدی و ظرفیت جمع آوری رادیکال آزاد وابسته به نوع حلال، دما و زمان عصاره­گیری می­باشد. به ­طوری که محتوای فنول کل استخراجی و فعالیت ضداکسایشی عصاره استخراجی دانه آفتابگردان در شرایط دمایی و زمانی بالا (۸۰ درجه سانتی­گراد، ۲ ساعت) توسط حلال متانول بیشتر (mg/g ۰۲۶/۱۵۲ و ۷۶۰/۹۷ %) و محتوای فلاوونوئیدی کل (mg/g ۵/۲۱) در همان شرایط دمایی و زمانی توسط حلال استون بیشتر بوده است. بر طبق آزمایشات انجام شده، رابطه­ی مستقیمی بین میزان ترکیبات فنولی و درصد مهار رادیکالی و رابطه عکس با میزان ترکیبات فلاوونوئیدی وجود دارد. نتایج نشان داد که عصاره­گیری توسط حلال متانول در دمای۸۰ و زمان ۲ ساعت استخراج ترکیبات فنولی بالاتری داشت بنابراین درصدی از این عصاره را به­عنوان آنتی­اکسیدان طبیعی، با نمونه­ای ازآنتی­اکسیدان سنتزی BHA در روغن آفتاب­گردان مورد مطالعه قرار گرفت. که نتایج وجود خاصیت آنتی­اکسیدانی قوی دانه آفتاب­گردان و حتی برابری نمونه حاوی ۱/۰ % عصاره با نمونه % ۰۱/۰BHA را بیان می­کند .

---

تحولات صورت گرفته در قراردادهای نفتی کشورها، حاکی از آن است که اکثر کشورها نسبت به استفاده صرف از قراردادهای خدماتی منصرف شده و به استفاده از الگوی قراردادی مشارکت در تولید و امتیاز جدید روی‌آوردند و یا اینکه با اصلاحاتی، الگوهای قراردادی خود را به انواعی از قراردادهای مشارکتی نزدیک نمودند، لیکن این مطالعه نشان می‌دهد، باوجودی که در دهه اخیر، تلاش‌های حقوقی بسیاری در ایران و عراق برای استفاده از قرارداد مشارکت در تولید انجام شده اما همچنان خلأ ناشی از وجود قانونی روشن در این باره باعث ‌شده است، روند اصلاحی قراردادهای نفتی در این دو کشور، به اعمال مدل هایی از قراردادهای خدماتی بلندمدت ختم گردد، درحالی که بررسی نتایج حاصل از ارزیابی اقتصادی طرح توسعه یکی از میادین نفتی مشترک ایران و عراق در قالب قراردادهای خدماتی نفتی این دو کشور و مقایسه آن با الگوی قراردادی مشارکت در تولید، نشان می‌دهد، قرارداد مشارکت در تولید، کارآیی اقتصادی بالاتری داشته، ضمن ایجاد انگیزه‌های لازم در پیمانکار برای اجرای پروژه‌های پرریسک، در شرایط مختلف اقتصادی، همسویی بیشتری میان منافع طرفین قرارداد ایجاد می‌نماید؛ توزیع بهینه و منصفانه‌تری از ریسک بین آنها برقرار می‌سازد که عامل مهمی برای پایبندی طرفین به اجرا و اتمام قرارداد به شمار می‌آید. بنابراین با توجه به شرایط حاکم بر بازار نفت ازجمله رقابت و روند کاهشی قیمت‌های نفت، همچنان استفاده از الگوی قراردادی مشارکت در تولید، حداقل برای میادین با شرایط سخت و میادین مشترک، راه‌حلی کارگشا است ولی برای به کارگیری آن همانند سایر کشورها، اقدامات حقوقی مؤثرتری نظیر تصویب قانون استفاده از قرارداد مشارکت در تولید ضروری می‌باشد.