---

ساختار سنی، رشد و ضریب مرگ و میر ماهی خیاطه Alburnoides eichwaldii رودخانه شیرود استان مازندران با صید۶۶۱ نمونه ماهی از فروردین تا اسفند سال ۱۳۹۰ بررسی شد. میانگین طول کل، وزن و سن ماهیان به‌ترتیب ۹۲/۱۶±۳۳/۶۸ میلی­متر،۲/۳±۹/۴ گرم و ۸۶/۰±۳۲/۱ سال بود. ماهیان در دامنه سنی ⁺۰ تا ⁺۳ سال قرار داشتند. ماهیان ⁺۰ ساله با فراوانی ۴۱ درصد گروه سنی غالب در رودخانه بودند. بزرگ‌ترین نمونه مربوط به خیاطه ⁺۳ ساله با طول ۴/۱۱۱ میلی­متر و وزن ۵/۱۵ گرم بود. مقایسه طول کل و وزن ماهیان بیانگر اختلاف معنا‏دار بین طول و وزن در سنین مختلف بود (۰۵/۰>p). میزان فاکتور وضعیت برای این گونه ۱۶/۱ محاسبه شد. بر اساس فرمول پاولی، الگوی رشد در جمعیت مورد مطالعه آلومتریک منفی (۹۴/۲=b) بوده و بر اساس معادله رشد برتالانفی و با استفاده از برنامه FiSAT، L_∞، K و t_۰ به‌ترتیب ۰۸/۱۲، ۵۵/۰ و ۶۵/۰- براورد شد. همچنین شاخص عملکرد رشد معادل ۶۵/۳ محاسبه شد. ضرایب مرگ و میر کل (Z)، طبیعی (M) و صیادی (F) به‌ترتیب ۱۶/۲، ۱۹/۱ و ۹۷/۰ به‌دست آمد. باتوجه به ارزش بوم‌شناختی، زیست‌شناسی و ارزش تزئینی ماهی خیاطه و همچنین عوامل تهدیدکننده جدی و آسیب‌پذیری آن در زیستگاه­های طبیعی و شرایط زیستگاهی حاکم، این‌گونه مطالعات می­تواند در شناسایی وحفاظت آن‌ها کمک مؤثری باشد.

---

در آنزیم α -آمیلاز (BAA)B. amyloliquefaciens ، رزیدیوهای ۱۸۵ – ۱۷۷ (ناحیه I یا لوپ) سازنده بخشی از محفظة‌ (Cage) مسئول اتصال به کلسیم هستند. لوپ موجود در BAA دارای دو رزیدیو بیشتر از همتای ترموفیل خود یعنی α -آمیلاز (BLA) B. licheniformis می‌باشد و رزیدیوی Arg۱۷۶ موجود در این بخش با Glu۱۲۶ از ناحیة‌ II (رزیدیوهای ۱۳۱ – ۱۱۸) ایجاد یک پل نمکی می‌کند که این ارتباط در آنزیم BLA به واسطه جایگزینی‌های R۱۷۶Q، E۱۲۶V حذف گردیده است و از سویی پایداری حرارتی آنزیم BAA به میزان زیادی به یون کلسیم وابسته است. در این تحقیق، اثر پل نمکی در پایداری حرارتی آنزیم بررسی گردید و برای مشخص شدن اهمیت ساختاری و عملکردی پل نمکی مذکور، ابتدا مدل مولکولی آنزیم ΔE۱۲۶ به طریقه تئوری ساخته شد و در ادامه موقعیت و اثرات رزیدیوهای دو منطقه I و II از طریق برنامه‌های GETAREA و WHAT IF مورد بررسی قرار گرفت و سپس جهش فوق به وسیله جهش‌زایی هدفمند در ژن BAA ایجاد شد و پایداری حرارتی آنزیم جهش یافته و وحشی با یکدیگر مقایسه گردید. نتایج حاصل از مدل مولکولی نشان داد که حذف پل نمکی از طریق اثر بر رزیدیوهای آبدوست و آبگریز موجود در دو منطقه I و II باعث افزایش نفوذ پذیری آنزیم به آب می‌گردد ونا پایداری حرارتی آنزیم جهش یافته نیز نتایج فوق را تأیید کرد. بنابراین وجود پل نمکی از طریق کاهش نفوذپذیری آنزیم به آب، مانع خروج کلسیم و غیرفعال شدن حرارتی آنزیم می‌گردد.

---

کنترل مراحل رسیدگی فرآورده‌های کشاورزی طی نگهداری و درجه‌بندی کیفی آنها بر اساس مرحله رسیدگی از اهمیت بالایی برخوردار است. پوشش‌های خوراکی می‌توانند عمر انبارمانی فرآورده‌های کشاورزی را افزایش دهند و از آنها طی عملیات جابجایی، نگهداری، فرآوری و عرضه به بازار مصرف محافظت نمایند. هدف از پژوهش حاضر ایجاد سامانه‌ای برای کنترل و جداسازی کیفی گوجه‌فرنگی گیلاسی در دو حالت با و بدون پوشش ژل آلوئه‌ورا بر مبنای سامانه بینایی مصنوعی می‌باشد. برای این منظور نخست خصوصیات فیزیکی‌وشیمیایی شامل اسیدیته قابل تیتر (TA)، مواد جامد محلول کل (TSS) و سفتی بافت (F) گوجه‌فرنگی‌های گیلاسی در هر دو حالت اندازه‌گیری گردید. براساس این خصوصیات شاخص رسیدگی (RPI) تعیین گردید و نمونه‌‌ها بر اساس مرحله رسیدگی به دو درجه کیفی MS۱ و MS۲ طبقه‌بندی شدند. در ادامه با کمک سامانه بینایی مصنوعی با استفاده از دو سیستم تجزیه و تحلیل مولفه‌های اصلی (PCA)، شبکه عصبی مصنوعی پس انتشار (BPNN) و با کمک خصیصه‌های رنگی و بافتی حاصل از تصویر به‌صورت مجزا و با هم، نمونه‌ها طبقه‌بندی گردید. نتایج طبقه‌بندی نشان داد که استفاده از خصیصه‌های رنگی و بافتی باهم سبب طبقه‌بندی با صحت بیشتر می‌گردد. در این میان با کمک ۲۱ خصیصه رنگی و بافتی روش‌های PCA و BPNN قادر به جداسازی نمونه‌‌ها به ترتیب با دقت ۷۲/۸۵ و ۲۱/۹۸ بودند. صحت بالاتر روش BPNN به سبب عملکرد غیر خطی آن است. نتایج به‌دست آمده از این پژوهش حاکی از آن است که ژل آلوئه‌ورا در به تاخیر انداختن فرایند رسیدن گوجه‌های گیلاسی به‌طور موفقیت آمیزی عمل می‌نماید و می‌توان از سامانه بینایی مصنوعی به‌عنوان یک روش غیرمخرب برای ارزیابی میزان رسیدگی گوجه‌فرنگی گیلاسی براساس خصیصه‌های رنگی و بافتی به‌طور کارآمد استفاده کرد.

---

در پژوهش حاضر، در قدم اول تاثیر پوشش ژل آلوئه‌ورا (۷۵ درصد حجمی/حجمی) حاوی غلظت‌های مختلف از روغن شاهدانه (۱-۵ درصد حجمی/حجمی) بر برخی از ویژگی‌های فیزیکی‌و‌شیمیایی گوجه‌فرنگی گیلاسی حین دوره نگهداری در دمای محیط بررسی گردید. نتایج به دست آمده حاکی از توانایی روغن شاهدانه جهت بهبود ویژگی‌های فیزیکی‌و‌شیمیایی گوجه‌فرنگی گیلاسی حین دوره نگهداری می‌باشد هرچند اختلاف معنی‌داری بین سطوح ۳ و ۵ درصد مشاهده نگردید (۰۵/۰p>). تغییر شیب در روند تغییرات شاخص رسیدگی برای نمونه پوشش‌دار شده با ژل آلوئه‌ورا ۷۵ درصد در روز ۱۲ و برای نمونه پوشش‌دار شده با ژل آلوئه‌ورا ۷۵ درصد حاوی ۳ درصد روغن شاهدانه در روز ۱۶ رخ داد. با استفاده از یک سامانه پردازش تصویر نیز تغییرات نمونه‌های پوشش‌دار شده بر اساس خصیصه‌های رنگی و بافت حاصل از تصویر بررسی و به روش‌های مختلف درجه‌بندی شدند. نتایج حاکی از آن است که روش‌های تجزیه و تحلیل مولفه‌های اصلی و شبکه عصبی مصنوعی توانستد گوجه‌فرنگی گیلاسی را به دو درجه سالم و معیوب تقسیم نماید که روش شبکه عصبی مصنوعی با کمک خصیصه‌های بافتی نمونه‌ها را با صحت بالاتری درجه‌بندی نمود (۴۱/۹۷ درصد). روش انفیس نسبت به دو روش دیگر قدرت تشخیصی بالاتری داشت و توانست با صحت درجه‌بندی معادل ۹۶/۹۸ درصد نمونه‌ها را به سه درجه سالم، درجه دو و غیرقابل مصرف درجه‌بندی نماید.

---

گوجه‌فرنگی گیلاسی به‌عنوان یک محصول فرازگرا عمر پس از برداشت کوتاهی دارد و در نتیجه استفاده از روش‌هایی نظیر پوشش‌دهی برای افزایش زمان ماندگاری آن ضروری به‌نظر می‌رسد. لذا هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر پوشش خوراکی غلظت ژل تازه آلوئه‌ورا (۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد حجمی/حجمی) و دمای نگهداری (۵، ۱۲ و ۲۵ درجه سلسیوس) بر ویژگی‌های کیفی پس از برداشت گوجه‌فرنگی گیلاسی نظیر افت وزن، اسیدیته قابل تیتر، مواد جامد محلول کل و ویژگی‌های حسی طی ۲۴ روز نگهداری و مطالعه سینتیک تغییرات آنها بود. حین دوره نگهداری میزان افت وزن، مواد جامد محلول افزایش و اسیدیته قابل تیتر تمامی نمونه‌ها کاهش یافت. استفاده از ژل تازه آلوئه‌ورا تغییرات ویژگی‌های کیفی را به‌طور قابل ملاحظه‌ای کنترل نمود این در حالی است که افزایش دما سبب تشدید تغییرات ویژگی‌های مورد مطالعه گردید. به‌علاوه استفاده از ژل تازه آلوئه‌ورا و دمای پایین نگهداری سبب کاهش وقوع زوال و افزایش امتیاز ویژگی‌های حسی گردید. مطالعات سینتیکی نشان داد که تغییرات افت وزن و مواد جامد محلول کل از معادله خطی درجه یک و تغییرات اسیدیته قابل تیتر از مدل تبدیل جزء پیروی می‌کنند. سرعت ثابت تغییرات ویژگی‌های پس از برداشت تحت شرایط مختلف از معادله آرنیوس پیروی می‌کند. بر اساس یافته‌های این پژوهش به‌نظر می‌رسد که اعمال پوشش ژل تازه آلوئه‌ورا با غلظت ۷۵ درصد و دمای نگهداری ۵ درجه سلسیوس ویژگی‌های کیفی و حسی پس از برداشت گوجه‌فرنگی گیلاسی را حین ۲۴ روز انبارمانی بهبود می‌بخشد.

---

زمینه و هدف: سرطان پستان یک بیماری شایع و ناهمگن است که زنان را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. پروبیوتیک ها که به عنوان غذاهای کاربردی شناخته می شوند، به عنوان کاندیدهای بالقوه در مبارزه با سرطان سینه، هم در داخل بدن و هم در شرایط آزمایشگاهی معرفی شده اند. باکتری‌های اسید لاکتیک (LAB)، گروهی از پروبیوتیک‌ها، اثرات مفیدی بر سلامت میزبان دارند. این مطالعه با هدف غربالگری و شناسایی انتروکوک های پروبیوتیکی از پنیر سنتی ایرانی و شناسایی اثرات سیتوتوکسیک آن بر رده سلولی سرطان پستان SK-BR-۳ انجام شد.
مواد و روش‌ها: باکتری های اسید لاکتیک از دو نمونه پنیر ایرانی پس از کشت و غنی‌سازی در براث MRS و سپس روی MRS آگار جداسازی شدند. جدایه های LAB با استفاده از آنالیزهای ماکروسکوپی، میکروسکوپی و مولکولی شناسایی شدند. سمیت سلولی LAB بر روی سلول‌های سرطانی SK-BR۳ با استفاده از روش MTT با غلظت‌های باکتریایی ۱۰۰، ۲۵۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میکروگرم بر میلی‌لیتر ارزیابی شد.
یافته‌ها: تجزیه و تحلیل مولکولی نشان داد که دو جدایه به‌دست‌آمده در این مطالعه ارتباط نزدیکی با گونه‌های انتروکوک دارند. آنها به عنوان Enterococcus faecalis HBM-IAUF-۳ و Enterococcus hirae HBM-IAUF-۵ تعیین شدند و توالی ژنوم  ۱۶s-rDNAآنها به ترتیب در GenBank، NCBI با شماره های دسترسی MG۷۵۷۶۹۷ و MG۷۵۷۷۰۲ ثبت شد. هر دو Enterococcus faecalis HBM-IAUF-۳ و Enterococcus hirae HBM-IAUF-۵ بیشترین سمیت سلولی را در برابر سلول های سرطانی SK-BR۳ در غلظت ۱۰۰۰ میکرولیتر بر میلی لیتر پس از ۷۲ ساعت نشان دادند.
نتیجه‌گیری: این مطالعه شناسایی سویه‌های جدید انتروکوکوس از لبنیات سنتی ایران را گزارش می‌کند که اثرات سیتوتوکسیک را بر روی سلول‌های SK-BR-۳ سرطان پستان نشان می‌دهد. تشویق به مصرف لبنیات ارگانیک سنتی و غذاهای تخمیر شده محلی ممکن است خطر ابتلا به سرطان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.