جستجو در مقالات منتشر شده
۱ نتیجه برای معصوم پور
دوره ۲۵، شماره ۱ - ( بهار ۱۴۰۰ )
چکیده
باتوجه به قرارگیری کشور ایران در کمربند خشک و نیمهخشک جهان، مطالعۀ پدیدۀ خشکسالی به‌عنوان یکی از بلایای طبیعی گسترده با اثرگذاری درازمدت، در بخشهای مختلف بسیار اهمیت دارد. در این مطالعه، ابتدا خشکسالی با استفاده از دو شاخص خودتنظیم پالمر (SC-PDSI) و بارش-تبخیر و تعرق استانداردشده (SPEI) در چهار دورۀ ۳، ۶، ۱۲ و ۲۴ ماهه در ۱۰۱ ایستگاه کشور و در یک دورۀ زمانی ۲۴ساله (۱۹۹۲-۲۰۱۵) بررسی شد. پس از محاسبۀ مقادیر شاخصها، درصد سالهای توأم با هر طبقۀ خشکسالی محاسبه و نتایج با دادههای شبکهای دو پایگاه جهانی دادۀ خشکسالی مقایسه شد. نتایج نشان داد که براساس محاسبات، در هر دو شاخص بیشترین درصد سالها تحت‌سیطرۀ طبقۀ نرمال با تمرکز هستههای بیشینۀ نرمال در نیمۀ شرقی کشور و کمترین درصد سالها در طبقۀ خشکسالی بسیار شدید با تمرکز هستههای بیشینه در نیمۀ غربی، مرکز و جنوب کشور بوده است. آغاز دورۀ خشکسالی در شاخص SC-PDSI، سال ۱۹۹۹ و در دورههای زمانی چهارگانۀ شاخص SPEI، سالهای ۱۹۹۹ و ۲۰۰۰ بوده است. خشکسالیهای شدید و بسیار شدید در بخشهایی از کشور که از وضعیت بارشی نسبتاً مناسبتری برخوردار هستند، اتفاق افتاده است. مقایسۀ نتایج محاسبات با ۹۹ نقطۀ اخذشده از دو پایگاه داده نشان داد که در هر دو شاخص، پایگاه داده خشکسالی را شدیدتر از آنچه که هست، نشان داده است و باوجود هماهنگی زمانی مناسب، هماهنگی مکانی در شدتهای مختلف خشکسالی وجود ندارد. برپایۀ یافتههای این پژوهش، مناطق مستعد خشکسالی در کشور برای تنظیم برنامههای کلان مقابله با این مخاطره قابل‌شناسایی است.
