جستجو در مقالات منتشر شده
۲ نتیجه برای مشکین فام
دوره ۰، شماره ۰ - ( مقالات پذیرفته شده در نوبت انتشار ۱۴۰۲ )
چکیده
از آنجا که زبان بهوضوح مفاهیم اجتماعی را بازتاب میدهد و «ناامیدی» و «امید» ازجمله مفاهیم اجتماعیای هستند که اهمیت آنها در جامعۀ انسانی بر هیچ کس پوشیده نیست، هدف این پژوهش بررسی سیر تحول میزان ناامیدی و امید و مفهومسازی آنها در زبان داستانهای فارسی از دهۀ ۵۰ تا ۹۰ شمسی است. به همین منظور، در هر دهه، از میان پرتیراژترین کتابهای داستان، شش کتاب برگزیده شده است. علت انتخاب داستان بهعنوان پیکرۀ پژوهش حاضر این مهم است که داستانها یا الگویی از جامعه را ترسیم میکنند یا خودشان میخواهند فضای اجتماعی خاصی را خلق کنند؛ هر دو نگاه اهمیت بررسی مفاهیم اجتماعی در آنها را برجسته میسازد. در این پیکرۀ منتخب، استعارهها و ساختهای زبانی ناامیدی و امید بهترتیب براساس کووچش (۲۰۲۰) و یافتههای دستور ساختی استخراج شدهاند. یافتههای پژوهش نشان میدهد که با بهرهگیری از مقایسۀ استعارهها و ساختهای زبانی ناامیدی و امید، مفهوم ناامیدی در گذر زمان با شیب بسیار تندی در داستانهای فارسی سیر افزایشی داشته است؛ البته، در دهۀ ۸۰ بهمیزان کمی شیب آن کاهشی شده است. بهعلاوه، براساس نگاشتهای استعاری و طرحوارههای ساختها، ناامیدی در داستانهای فارسی با بهرهگیری از «ناتوانی» و امید با استفاده از «شیء» و «تکیه به خداوند» مفهومسازی گردیده است.
دوره ۱۲، شماره ۴ - ( مهر و آبان ۱۴۰۰ )
چکیده
در این مقاله، به شناسایی ساختهای دستوری بیانگر «مفهوم نکره» در زبان فارسی باستان می‌پردازیم. براساس داده‌های موجود از این دوره زبان فارسی، می‌توان بیان داشت قبل از فارسی باستان عنصر دستوری «حرف تعریف نکره» وجود نداشته و پیدایش «حرف تعریف نکره» از رهگذر دستوری‌شدگی عدد aiva «یک» به‌وسیله بازتحلیل این عنصر زبانی براساس روابط مجازی و سپس بسط استعاری به «حرف تعریف نکره» رخ داده است. این دستوری‌شدگی در ساخت مشخصی (تنها یک «X» وجود دارد، این «X» معرف انسان است) رخ داده که نتیجه آن تغییر حوزۀ مفهومی به بیان «مفهوم نکره» در فارسی باستان است، به‌منظور تبیین تکوین «حرف تعریف نکره»، الگوی دستور ساخت‌مدار برگزیده شده است. داده‌های این پژوهش، مستخرج از پیکرۀ جمع‌آوری‌شدۀ کنت (۱۹۵۳) است. بسامد وقوع «حرف تعریف نکره» در بین ۴۱۳۰ گروه اسمی موجود در پیکره ۰,۵ درصد است. این مقدار بسامد وقوع که چندان زیاد نیست، مبین جدید بودن مقولۀ «حرف تعریف نکره» یا به عبارتی مراحل اولیۀ دستوری‌شدگی این مقولۀ دستوری در فارسی باستان است.
