---

نیک‌زیستی، پدیده‌هایی چون سلامت روان، رضایت از زندگی، نگرش مثبت و احساس خوشبختی را  دربر می‌گیرد. پژوهش حاضر به رابطه زبان و  نیک‌زیستی می‌پردازد و مدعی است که شاخص‌های  نیک‌زیستی در واژه‌های زبان متجلی می‌شوند. مثلاً شاخص شادکامی در زبان با واژه‌های خاصی مانند شاد، خوشحالی و رضایت،  نمود می‌یابد. چارچوب نظری پژوهش حاضر زبان‌شناسی زیست‌محیطی است. روش پیکره بنیاد است. داده‌های پیکره از پژوهش دبیرخانه هوش هیجانی آموزش و پرورش منطقه یک تهران در سال ۱۳۹۵ استخراج شده است. در این پژوهش وضعیت   نیک‌زیستی ۱۰۹۵ نفر از دانش‌آموزان دبیرستانی دوره اول و دوم دخترانه و پسرانه دولتی و غیردولتی منطقه یک تهران مورد سنجش قرار گرفته است. پاسخ دانش‌آموزان درباره ملاک‌های خوشبختی، مبنای پژوهش حاضر قرار گرفته است. پیکره حاضر شامل ۱۱۶۱ نوع واژه است که ۳۵،۴۵۵ نمونه دارد. از این تعداد واژه‌های محتوایی مربوط به شاخص‌های پنج‌گانه  نیک‌زیستی یعنی مشغولیت (شغل و سرگرمی)، پشتکار، روابط و شادکامی در چارچوب نقشه معنایی جیاکی وو و همکاران(JiaqiWu et al.,۲۰۱۷) به روش بالا به پائین استخراج شد. و با استفاده از نرم‌افزارهای اکسل ارائه و به‌کمک اس‌پی‌اس اس تحلیل شد. نمونه‌هایی از واژه‌های نشان‌دهنده شاخص نیک‌زیستی شادکامی عبارتند از: آرامش، امکانات، شاد، سالم، تفریح، سلامتی، شادی، عالی، ‌خوش، لذت، آرام، خوشحال، راضی، ایمان، رضایت، برخوردار، خوشحالی، نشاط، تفریحات. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تعداد ۶۸۴۵ واژه از واژه‌های پیکره( حدود ۳۵,۷%) مرتبط با نیک‌زیستی بوده و ثابت می‌شود که میان شاخص‌های نیک‌زیستی و واژه‌های تولید‌شده رابطه معنی‌داری وجود دارد.

---

---

در این پژوهش میزان و نوع حذف های انجام شده در گزارش های فوتبال سیما را بررسی کرده ایم. نخست پیکره ای متشکل از پانزده دقیقه پایانی دوازده گزارش فوتبال سیما- که چهار گزارشگر برجسته ارائه کرده اند- فراهم آمده و سپس میزان و نوع واحدهای حذف شده برپایه نگرش صفوی (۱۳۹۰) بررسی شده است. از سوی دیگر، نگارندگان سعی کرده اند براساس الگوی هلیدی و حسن (۱۹۷۶) نوع مقوله زبانی واحدهای حذف شده را نیز بررسی کنند. در این پژوهش، چهار نوع حذف طبقه بندی شده است: حذفی که به ابهام معنایی می انجامد؛ حذفی که در ارتباط خللی ایجاد نمی کند و ازنظر صفوی، کاهش معنایی به شمار می آید؛ حذفی که تمایز زبان گفتار و نوشتار را مشخص می کند و حذف عناصر اختیاری زبان. پژوهش حاضر نشان می دهد بیش از نیمی از واحدهای حذف شده خللی در ارتباط ایجاد نمی کند و به نوعی، براساس ویژگی های گزارش فوتبال، کاهش معنایی تلقی می شود. از سوی دیگر، بررسی انواع حذف به لحاظ ویژگی های نحوی نشان می دهد نوع حذف های صورت گرفته با سه نوع حذف مورد نظر هلیدی و حسن یعنی حذف گروه فعلی، حذف گروه اسمی و حذف گروه بندی متفاوت است و انواع دیگری را نیز دربرمی گیرد. از یافته های دیگر پژوهش این است که رویکرد سنتی به حذف- که حذف را به قرینه لفظی و معنوی تقسیم می کند- نمی تواند حذف های رخ داده در گزارش های فوتبال سیما را توجیه کند. نتایج پژوهش ضمن اینکه فراوانی و انواع حذف در گزارش های فوتبال را مشخص می کند، نارسایی رویکرد سنتی به این مقوله را نیز می نمایاند.

---

ارزیابی کیفیت ترجمه متون ادبی بر پایۀ نقش زبانیْ یکی از موضوعات مورد توجه در مطالعات ترجمه است. یکی از مطرح‌ترین الگوهای ارائه‌شده در این زمینه الگوی ارزیابی کیفیت ترجمۀ هاوس (۱۹۹۷) است که بر نظریه نظام‌مند نقش‌گرای هلیدی استوار است. به باور هاوس، دو نوع ترجمه وجود دارد: آشکار و پنهان. حاصل ترجمۀ آشکار، برخلاف ترجمۀ پنهان، که رنگ‌و‌بوی بومی به خود گرفته است، متنی با عناصر بیگانه و ناآشنای فرهنگی است که ردپای مترجم در آن کاملاً مشاهده می‌شود. هاوس ترجمۀ آشکار را برای متون فرهنگ‌محور و به‌ویژه متون ادبی پیشنهاد می‌کند. نگارندگانِ پژوهش حاضر می‌کوشند تا با بررسی نقش متون مبدأ و مقصد، و همچنین بررسی تنوع و تکرار خطاهای آشکار، چگونگی بازتولید نقش متن ادبی و نیز آشکاربودن و پنهان‌بودن ترجمه ادبی را، با توجه به عناصر مؤثر، واکاوی کنند. به این منظور، برمبنای روشی تحلیلی‌ـ توصیفی، کیفیت دو ترجمه فارسی موجود از رمان فرنی و زویی، اثر جروم دیوید سلینجر (۱۹۶۱)، را ارزیابی می‌کنند. در فرایند بررسی، بخش‌هایی از پیکره با ترجمه‌های میلاد زکریا و امید نیک‌فرجام مقابله و بررسی می‌شود. یافته‌های پژوهش در قالب خطاهای آشکار و پنهان ارائه و تحلیل می‌شود. نتیجه بررسی‌های این پژوهش نشان می‌دهد که رویکرد عمده هر دو مترجم نزدیک‌کردن متن مبدأ به خواستگاه‌ و چارچوب ذهنی مخاطبِ ترجمه است، هرچند ترجمۀ زکریا نسبت به ترجمۀ نیک‌فرجام ترجمه آشکارتری است و توجه بیشتری بر بازتولید «نقش اندیشگانی» متن مبدأ داشته است.

---

وجود ارتباط میان فرهنگ و زبان، نیاز به بررسی تأثیرگذاری کتاب‌های آموزش زبان را، بیش از پیش، نمایان می‌سازد. با درنظر داشتن این هدف که آموزش زبان خارجی عمدتاً با ورود مسائل فرهنگی به حیطۀ دانش زبان‌آموز همراه است، این ضرورت، به‌خصوص هنگام یادگیری زبان خارجی، افزایش می‌یابد. باتوجه به اهمیت روزافزونی که امروزه ارتباط تصویری پیدا کرده است، مقالۀ حاضر دیدگاهی نو به تصاویر کتاب­های زبان انگلیسی آموزش ‌و پرورش دارد و بر مبنای الگوی نشانه‌شناسی کرس و ون لیوون (۲۰۰۶) که درواقع بر اهمیت عناصر سازندۀ فرهنگ و اجتماع همانند نوع پوشش، سنت‌ها و یا آداب و رسوم فرهنگ‌ها و خرده‌فرهنگ‌ها در تحلیل نشانه‌های زبانی تأکید دارد، با توجه به محدودیت این پژوهش، به‌طور موردی «قومیت و مکان» در تصاویر کتاب­های «Visions» و «Prospects» مورد تحلیل قرار می‌گیرند. تحقیق حاضر با استناد به پیشینۀ علمی به روش توصیفی ـ تحلیلی و با هدف بررسی کارکردهای اجتماعی و فرهنگی زبان، چگونگی بازنمایی گفتمان را در این تصاویر تبیین می­کند. نتایج نشان می‌دهد که کتاب‌های آموزش زبان انگلیسی مورد نظر از رویکرد خاص «قومی ـ نژادی» برخوردار نیست و انتخاب «مکان» نیز بدون سوگیری زبان مبدأ یا زبان مقصد بوده است؛ بدین صورت که تصویرساز در انتخاب تصاویر توجه مشخصی به زبان خود یا دیگری نداشته است.

---

این پژوهش سعی در تحلیل ترجمه‏های فارسی متون بانکی در بخش اعتبار اسنادی از بانکداری بین‏الملل با انتخاب پنج کتاب ترجمه‌شده با نگاهی زبان‏شناختی داشته و ازآنجاکه معنی‌‌شناسی یکی از اصول اصلی مورد مطالعه در زبان‏شناسی است و از سوی دیگر نیز انتقال معنا و مفهوم از اصلی‏ترین موضوعات مطرح در ترجمه است، لذا با استفاده از دیدگاه معنی‌‌شناسی ساختارگرا و استفاده از نگرش‏های تحلیل مؤلفه‏ای، واحدهای هم‏حوزه و روابط مفهومی و از سوی دیگر معادل‏یابی در ترجمه و با روشی توصیفی ـ تحلیلی و تکیه بر منابع کتابخانه‏ای، برخی معادل‏یابی‌(سازی)‏های موجود در ترجمه‏های این متون مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‏های پژوهش نشان می‏دهد که به‌کارگیری این سه نگرش با مشخص ساختن روابط مفهومی و همچنین تفاوت‏های ظریف مؤلفه‏ای در میان واحدهای هم‏حوزه سبب معادل‏گزینی‌(سازی)‏های مناسب و دقیق برای انواع اعتبار اسنادی (با توجه به مؤلفه‏های با ماهیت قراردادی یا نامه‏ای، اسنادی، ضمانتی و تجاری)؛ انواع سند بیمه (با توجه به مؤلفه‏های با ماهیت گواهی و سند استدلالی، قراردادنامه‏ای، بدون محدودیت زمانی و مبلغ و اظهارگونه)؛ انواع کارمزدهای بانکی (با توجه به ماهیت‏های کارمزد با محاسبۀ درصدی، ارائۀ امکانات و مشاوره، تمامی هزینه‏های در جریان اجرای یک دستور و مخارج تحمیلی)؛ انواع ارسال )با توجه به مؤلفه‏های ارسال با استفاده از وسایل غیرالکترونیکی و غیراینترنتی و ارسال با استفاده از آن‏ها)؛ انواع شیوه‏های پرداخت و حمل (با توجه به مؤلفه‏های با جدول زمان‏بندی ازپیش‌تعیین‌شده و بدون آن)؛ و انواع دریافت (با توجه به مؤلفه‏های دریافت در محل شرکت پیک و در محل فرستنده) در ترجمه‏های این متون می‏گردند. به‏طور کلی این نگرش‏ها با کمک به تشخیص معنا، سبب گزینش (ساخت) معادل‏های مناسب و دقیق در ترجمه‏ها و در برخی موارد نیز سبب حفظ زبان فارسی از ورود و تأثیر زبان‏های بیگانه در این‏گونه از متون می‏شوند.