---

چکیده
 استفاده از ترکیب­های شاخص از جمله روش­های شناسایی تقلبات در مواد غذایی است. اسید غالب میوه انگور، تارتاریک اسید می­تواند بعنوان شاخص حضور آب انگور قرمز در آب میوه­های دیگر مورد استفاده قرار گیرد. هدف این مطالعه سنتز پلیمر قالب مولکولی با قدرت جذب انتخابی تارتاریک اسید می­باشد. سنتز پلیمر توسط منومرهای متاکریلیک اسید و آکریل آمید و اتیلن گلیکول دی متاکریلات بعنوان اتصال دهنده­ی عرضی در دو سطح (۲۰ و ۳۰ میلی مول) انجام گرفت. روش بکار رفته در تولید پلیمر از نوع رسوبی بود. ارزیابی میزان جذب تارتاریک اسید با پلیمر سنتز شده توسط کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا انجام گرفت. برای بررسی مورفولوژی پلیمر روش پراکندگی نور دینامیکی، میکروسکوپ الکترونی روبشی و طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز بکار برده شد. پلیمرهای سنتزشده بر پایه آکریل آمید و مقدار بالای اتیلن گلیکول دی متاکریلات، تارتاریک اسید بیشتری جذب کردند. پلیمرهای تولیدی دارای سطح کروی و اندازه­ی در حد میکرومتر بودند. تصدیق تشکیل کمپلکس بین پلیمر و تارتاریک اسید به­روش طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز انجام گرفت. با توجه به نتایج این مطالعه، روش مولکول نگاری پلیمری می­تواند بعنوان یک روش ساده در شناسایی و جداسازی تارتاریک اسید از محیط­های غذایی مورد بررسی و استفاده قرار گیرد.

---

چکیده
امروزه به دلیل وجود رابطه مستقیم میان نوع رژیم غذایی و خطر بروز بیماری­های قلبی-عروقی، چاقی و سرطان روده، تقاضای مصرف­کنندگان جهت مصرف غذاهای کم­چرب افزایش پیدا کرده است. از این رو در این تحقیق اثر افزودن صمغ دانه  "به" در سطوح صفر، ۲/۱، ۴/۲، ۶/۳ و ۸/۴ درصد و کاهش میزان چربی، بر ویژگی­های فیزیکوشیمیایی و بافتی همبرگر شامل اکسیداسیون چربی، مهار رادیکال آزاد، چروکیدگی، حفظ رطوبت، رنگ و بافت در طول ۹ روز نگهداری در ۴ درجه سانتی- گراد مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که افزودن صمغ به طور معنی­دار باعث کاهش چروکیدگی تیمارها نسبت به نمونه شاهد گشت(۰۵/۰P˂). همچنین حفظ رطوبت و خاصیت آنتی­اکسیدانی تیمارها در مقایسه با نمونه شاهد به طور معنی­دار افزایش پیدا کرد(۰۵/۰/P˂). استفاده از صمغ دانه "به" تاثیر معنی­دار بر میزان قرمزی   a^*/b^* همبرگرهای خام نداشت در­حالیکه میزان قرمزی همبرگرهای سرخ­شده نسبت به نمونه شاهد کاهش یافت(۰۵/۰. (P˂ نتایج بررسی بافت هم حاکی از آن بود که افزودن صمغ دانه "به" سفتی نمونه­ها را به­طور قابل­توجهی افزایش داد(۰۵/۰P˂ ).نتایج این مطالعه نشان داد که می­­توان  صمغ دانه "به" را به عنوان یک جایگزین چربی مناسب در فرمولاسیون همبرگر به­کار گرفت.

---

چکیده
در این پژوهش اثر نانو ذرات نقره (AgNPs) در سطح ۱٪وزنی و غلظت­های مختلف نانوفیبر سلولزباکتریایی(BCNF) (۶-۵/۱٪ وزنی) بر روی خواص کششی (استحکام کششی (TS)، ازدیاد طول در نقطه شکست (EB) و مدول یانگ (YM))، نفوذپذیری نسبت به بخار آب (WVP)، حلالیت، تورم، خواص رنگی و ویژگی­های ساختاری و حرارتی فیلم نانوکامپوزیت کیتوزان مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین مقدار بهینه نانو پرکنندهBCNF از روش سطح پاسخ (RSM) تک عاملی استفاده گردید. هدف از بهینه سازی، به حداکثر رساندن TS، YM، EB، L در کنار کاهش WVP، حلالیت و تورم بود. نتایج نشان داد که افزودن AgNPs بر روی ویژگی­های مکانیکی و رنگی فیلم­های کیتوزان تاثیر منفی داشت. اما افزودن BCNF باعث بهبود ویژگی­های فیلم­های نانوکامپوزیت کیتوزان-نانونقره گردید. کمترین میزان WVP، حلالیت و تورم فیلم­های نانوکامپوزیت به ترتیب در سطح ۶، ۴ و۲ ٪ وزنی BCNF بود. با در نظر گرفتن تمامی پارامترهای فیزیکی و مکانیکی، مقدار بهینه محاسبه شده برای BCNF، ۵۵/۴٪ بود. تصاویر SEM نشان داد BCNF بطور یکنواخت در ماتریس پلیمر پخش شده است. آزمون DSC نیز نشان داد که با افزودن BCNF، خواص حرارتی فیلم کیتوزان بهبود می یابد.

---

چکیده
در این پژوهش، فیلم بیونانوکامپوزیت فعال کفیران حاوی نانورس و آنتی اکسیدان آلفاتوکوفرول تولید شد و تأثیر میزان کفیران (۵/۳، ۲۵/۴، ۷۵/۵ و ۵/۶ گرم)، مقدار نانورس (۰، ۷۵/۱، ۵/۳، ۲۵/۵ و ۷ درصد وزن کفیران) و غلظت آلفاتوکوفرول (۰، ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ ppm) بر خواص بازدارندگی، مکانیکی و رنگی و همچنین تأثیر خواص آنتی اکسیدانی فیلم در افزایش پایداری اکسیداتیو روغن سویا با استفاده از روش سطح پاسخ مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حلالیت در آب و نفوذپذیری نسبت به بخار آب با افزایش میزان کفیران افزایش یافته و با بیشتر شدن میزان نانورس کمتر می شود. همچنین استحکام کششی و مدول یانگ فیلم ها با افزودن نانورس بیشتر شد اما آلفاتوکوفرول تأثیری بر روی خواص مکانیکی نداشت. اختلاف رنگ کلی و اندیس زردی فیلم ها نیز با افزایش میزان نانورس و آلفاتوکوفرول بیشتر شد. فعالیت آنتی اکسیدانی فیلم ها با افزایش زمان نگهداری در داخل روغن کمتر شد اما افزایش میزان نانورس و آلفاتوکوفرول باعث افزایش خاصیت آنتی اکسیدانی شد. همچنین نانورس با کنترل رهایش آنتی اکسیدان باعث افزایش عدد پراکسید روغن سویا شد. برای بهینه سازی، از روش عددی تابع مطلوبیت استفاده شد. فیلم بهینه با مقادیر ۲/۶ گرم کفیران، ۶۴/۲ % نانورس و ۲۰۰  ppm آلفاتوکوفرول بدست آمد و بهترین زمان نگهداری فیلم داخل روغن تا ۸۱/۳۱ روز بود. در این شرایط، بهینه سازی با درجه مطلوبیت ۶۰% حاصل شد.

---

چکیده
در این پژوهش، تأثیر پوشش خوراکی مرکب، متشکل از سدیم آلژینات (در محدوده غلظت w/v% ۵/۲-۰)، ژل آلوئه ورا (w/v% ۱-۰) و صمغ زدو (w/v% ۴- ۵/۰) حاوی مقادیر ثابتی از عوامل ضد قهوه­ای شدن اسید آسکوربیک و اسید سیتریک (هریک در غلظت w/v% ۱)، کلرید کلسیم به عنوان عامل ایجادکننده اتصالات عرضی (w/v% ۲) و گلیسرول در نقش پلاستیسایزر (v/v% ۸) بر شاخص های کیفی میوه انجیر نیمه مرطوب طی ۴ ماه ذخیره­سازی بررسی گردید. برای مطالعه تأثیرگذاری سه فاکتور مخلوط (Mixture Factor) و یک فاکتور کمی پیوسته (زمان نگهداری) بر پارامترهای فیزیکوشیمیایی نمونه ها، از قبیل درصد رطوبت، مواد جامد محلول کل، پارامترهای رنگ، بافت، فعالیت آنتی اکسیدانی و فنل کل، فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز و آزمون حسی، از طرح مرکب (Combined Design) استفاده شد. با توجه به نتایج مطالعات، غلظت بهینه ترکیب صمغ ها در پوشش خوراکی در ماکزیمم زمان نگهداری به شرط حفظ ویژگی های کیفی، w/v% ۱۸۸/۲ آلژینات، w/v% ۰ آلوئه ورا و w/v% ۸۱۲/۱ زدو انتخاب گردید. از طرفی چنانچه در بهینه سازی فاکتورها بازه زمانی ۱۲۰-۹۰ روز در نظر گرفته شود، غلظت بهینه شامل w/v% ۰ آلژینات، w/v% ۱ آلوئه ورا و w/v% ۳ زدو می باشد. به طور کلی، روند بهینه سازی پوشش خوراکی، توانایی ژل آلوئه ورا و صمغ زدو را در حفظ نسبی خصوصیات کیفی میوه انجیر نیمه مرطوب طی ۴ ماه ذخیره سازی، آشکار ساخت.

---

هدف اصلی از پژوهش حاضر، تعیین غلظت مناسب از صمغ عربی، سدیم کازئینات و بتاسیکلودکسترین برای انکپسولاسیون روغن هسته انار بود. بدین منظور از بتاسیکلودکسترین، سدیم کازئینات و صمغ عربی بهعنوان پوشش دیواره با استفاده از طرح آماری مخلوط جهت به دام انداختن روغن هسته انار استفاده شد و سپس نمونههای بهینه با کمترین میزان کدورت جهت تعیین ویسکوزیته، راندمان انکپسولاسیون، DLS ،FT-IR ، SEM انتخاب گردیدند. میزان کدورت تیمارها در سطوح بالای سدیم کازئینات و همچنین در ترکیب صمغ عربی با بتاسیکلودکسترین در عدم حضور سدیم کازئینات یا مقادیر کم آن افزایش یافت. با توجه به نتایج حاصله نمونه‌های بهینه با کمترین میزان کدورت برای انجام سایر آزمون ها تعیین شدند. نتایج ویسکوزیته نشان داد نمونه حاوی بتاسیکلودکسترین-سدیم کازئینات در مقایسه با صمغ عربی- سدیم کازئینات ویسکوزیته بالایی داشت. بیشترین راندمان کپسولاسیون در نمونههای حاوی سدیم کازئینات (۱/۳۷) و صمغ عربی (۹/۶۲) مشاهده شد که کمترین روغن سطحی را داشت. با توجه به نتایج DLS، کوچکترین قطر کپسولها مربوط به نمونه حاوی بتاسیکلودکسترین و سدیم کازئینات بوده (۴۳۹ نانومتر) و اندازه قطر کپسولها با شاخص پلی دیسپرسیتی رابطه معکوس داشت و مقادیر پتانسیل زتا در نمونه ۹/۶۲% صمغ عربی+ ۱/۳۷% سدیم کازئینات بالاترین (۷/۲۵-) بود. نتایج FT-IR برهمکنشهای الکترواستاتیک را عامل تشکیل کپسولها و پایداری آنها نشان داد. با توجه به تصاویر SEM کپسولهای شکلگرفته بهطور نامنظم و با مورفولوژی متفاوت بودند. بنابراین با توجه به نتایج حاصله مقادیر ۱/۳۷ % سدیم کازئینات و ۹/۶۲ % صمغ عربی برای انکپسولاسیون روغن هسته انار پیشنهاد می شود.

---

امروزه تقاضا برای مصرف روغن های حاصل از پرس سرد افزایش یافته است. تلاشهای زیادی جهت بهبودکارایی استخراج    وافزایش محتوای ترکیبات جزئی روغن باپرس سرد صورت گرفته است که استفاده از مایکروویو به عنوان یکی از روش­های پیش­ تیمار مدرن جهت حل این مشکلات معرفی شده است تا از اینطریق بتوان محصولی با راندمان و کیفیت بالا و زمان ماندگاری زیاد تولید کرد.اهداف این تحقیق،  بررسی اثر پیش تیمارمایکروویو و نیز برشته کردن در آون بر راندمان و کیفیت روغن استخراجی از مغز پسته بود.دراین مطالعه نمونه های پسته در سه تکرار درسه زمان مختلف۶۰ ،۱۲۰و۱۸۰ثانیه بامایکروویو (فرکانس۲۴۵۰مگاهرتز) و نیز در سه سطح دمایی ۱۲۰، ۱۵۰ و ۱۸۰ درجه سانتیگراد در آون به مدت ۱۵ دقیقه تیمارشدند وسپس روغن آنها با پرس سرد استخراج  گردید. همچنین به منظور دستیابی به مقدار واقعی درصد روغن و ترکیبات جزیی موجود در مغز پسته،روغن از نمونه های تیمارنشده باحلال استخراج شد.همچنین به منظور مقایسه پیش تیمارهای حرارتی با پرس گرم از پرس گرم نیز در سه سطح دمایی ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ درجه سانتیگراد استفاده شد. نمونه های روغن تهیه شده سپس ازنظر راندمان استخراج و ویژگی های کیفی مورد ارزیابی قرارگرفتند. مایکرویو و برشته کردن قبل از پرس سرد باعث افزایش راندمان استخراج و پایداری اکسیداتیو و افزایش محتوای کلروفیل روغن پسته شد. همچنین نتایج نشانگر کاهش اسیدیته روغن در اثر استفاده از پیش تیمار مایکروویو به مدت ۱۸۰ ثانیه بود. اما بکارگیری روش های مختلف پیش تیمار اثر معنی داری (p < ۰,۰۱)در افزایش میزان کاروتنوئید روغن پسته نداشت.درمجموع با توجه به نتایج بدست آمده میتوان بیان نمود که استفاده از مایکروویو به منظور تیماردهی دانه پسته قبل از استخراج روغن با پرس سرد میتواند موجب بهبود راندمان استخراج روغن و ویژگی های کیفی آن گردد.

---

---

هدف از این تحقیق بررسی امکان تهیه فیلم­های کامپوزیت و دولایه کیتوزان و ایزوله پروتئین آب پنیر حاوی اسانس زیره و نانوفیبر کیتوزان بود و بررسی خواص آن بود. امکان تولید فیلم کامپوزیت با کاهش pH ایزوله پروتئین به پایین­تر از pH ایزوالکتریک فراهم شد. فیلم دولایه نیز با ریختن محلول WPI روی فیلم خشک شده‌ی کیتوزان حاصل شد. مقادیر ترکیب فعال و نانوپرکننده ثابت بود (mg/۱۰۰ml ۱۲۵) و تأثیر نسبت کیتوزان به WPI و نوع فیلم (لامینه یا کامپوزیت) با استفاده از روش سطح پاسخ بر روی خواص فیلم بررسی شد. پارامترهای مربوط به رنگ، زاویه تماس آب، جذب رطوبت، حلالیت، نفوذپذیری به بخار آب و خواص مکانیکی فیلم­ها بررسی شد. با استفاده از تابع مطلوبیت  و بر اساس نتایج بدست آمده، فرمولاسیون بهینه فیلم­های کامپوزیت (۱۴_/۶۵ درصد WPI و ۸۵_/۳۴ درصد کیتوزان) و دو لایه (۰۱_/۴۹ درصد WPI و ۹۹_/۵۰ درصد کیتوزان) بدست آمد. آنالیز ریزساختار فیلم­های بهینه با استفاده از FTIR، FE-SEM و XRD انجام شد. نتایج FE-SEM نشان داد در فیلم کامپوزیت با وجود ساختار ناهمگن، ناسازگاری بین دو پلیمر ایجاد نشد و همچنین در فیلم دو لایه اتصال خوبی بین دو لایه بوجود آمد. نتایج XRD نشان داد فیلم کامپوزیت ساختار نیمه کریستالی دارد و اختلاف معنی­داری بین شدت پیک‌ها و خواص کریستالی فیلم کامپوزیت و دو لایه وجود ندارد. در نتایج FTIR اختلاف کمی بین طیف دو نوع فیلم مشاهده شد. نتایج بررسی فیلم­های بهینه نشان داد، خصوصیات فیلم کامپوزیت در مقایسه با فیلم دو لایه مطابقت بیشتری با مدل پیش بینی شده دارد. اما فیلم لامینه از خصوصیات مورفولوژیکی بهتر و پتانسیل کاربرد بیشتر در بسته بندی یا مواد غذایی برخوردار بود و برای نگهداری محصولات غذایی مختلف قابل پیشنهاد است.

---

هدف از این مطالعه تهیه فیلم های ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی بر پایه گلوتن گندم بود و برای اصلاح ساختار فیلم از اسانس گلپر و نانو ذره ی منیزیم اکسید و پلی پیرول استفاده شد. از طرح آماری باکس بنکن برای بررسی تاثیر سه فاکتور اسانس گلپر، نانوذرات اکسید منیزیم و پلی پیرول بر روی خواص فیزیکوشیمیایی فیلم استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، جذب رطوبت،انحلال­پذیری و نفوذ پذیری نسبت به بخار آب فیلم ها با افزایش محتوای اسانس و پیرول کاهش یافت. افزایش مقادیر اسانس و پیرول در ساختار فیلم خواص مکانیکی فیلم ها را بهبود بخشید. سپس فیلم های بهینه (حاوی  ۱۲ درصد اسانس، ۹۰۴/۰ درصد اکسید منیزیم و ۲/۰ پیرول) برای ارزیابی خواص ساختاری و ضد میکروبی مورد مطالعه قرار گرفتند. خاصیت آنتی باکتریال، آنتی اکسیدانی و هدایت الکتریکی فیلم در حضور هر سه افزودنی اسانس گلپر، نانوذرات اکسید منیزیم و پلی پیرول به شدت افزایش یافت (۰۵/۰>P). فیلم کامپوزیت گلوتن-اسانس-اکسید منیزیم-پلی پیرول بیشترین خاصیت آنتی اکسیدانی و آنتی باکتریال را داشت. فیلم بهینه دارای فعالیت ضد باکتریایی بالاتری در برابر اشیرشیاکلی (Escherichia Coli) ATCC۱۳۷۰۶ در مقایسه با  استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus) ATCC۶۵۳۸ بود. تصاویر SEM نشان داد اسانس و پلی پیرول ساختار فیلم گلوتن را منسجم تر کرده و آن را در برابر عبور بخار آب مقاوم تر کرده است. طیف های FTIR برهمکنش های الکترواستاتیک بین گلوتن با اسانس و پلی پیرول را تایید کرد. نتایج آنالیز حرارتی نشان داد پلی پیرول به شدت مقاومت حرارتی فیلم را افزایش داده و نانوذرات تاثیر چندانی بر روی مقاومت حرارتی نداشته اند. نتایج این پژوهش نشان داد که فیلم کامپوزیتی و زیست فعال گلوتنی با داشتن سه خاصیت مهم هدایت الکتریکی، آنتی باکتریالی و آنتی اکسیدانی پتانسیل استفاده به عنوان فیلم فعال و هوشمند در بسته بندی محصولات غذایی فساد پذیر را دارد.
 

---

درون پوشانی روشی موثر برای افزایش زنده مانی باکتری‌های پروبیوتیک می‌باشد. هدف از این پژوهش تعیین فرمولاسیون بهینه برای میکروکپسولاسیون لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس PTCC ۱۶۴۳ با ایزوله پروتئین سویا، صمغ زانتان و فروکتوالیگوساکارید به عنوان مواد دیواره با روش خشک کردن انجمادی می‌باشد. بدین منظور ۱۹ تیمار با طرح Combine توسط نرم افزار   Design expert تهیه شدند. آزمون‌های کارایی درون پوشانی، اندازه ذرات، پتانسیل زتا، و زنده مانی پروبیوتیک، FTIR و SEM بر روی نمونه‌ها انجام شد. نمونه بهینه بر اساس کمترین پتانسیل زتا و اندازه ذرات انتخاب گردید و ویژگی­های میکروکپسول، با آزمون­های فوق­الذکر تعیین گردید. نتایج نشان داد زنده مانی پروبیوتیک با افزایش غلظت ایزوله پروتئین سویا و صمغ زانتان به ترتیب افزایش و کاهش یافت. اندازه ذرات نمونه‌ها نیز با افزایش غلظت ایزوله پروتئین سویا افزایش یافت. به طور کلی با توجه به اثر محافظتی صمغ زانتان، ایزوله پروتئین سویا و فروکتوالیگوساکارید بر پروبیوتیک‌ها می‌توان نتیجه گرفت که این ترکیبات به عنوان دیواره برای درون پوشانی می‌توانند برای غنی سازی محصولات غذایی مورد استفاده قرار گیرند.

---

این مطالعه با هدف تثبیت کووالانت بتا گالاکتوزیداز آسپرژیلوس اوریزه و پروتئاز باسیلوس لیکنی فورمیس برروی آمینو- نانولوله­های کربنی چند دیواره­ای انجام شد. در این روش ازطرح ۲k کسری برای مطالعه اثر هفت فاکتور پیوسته (pH فعال سازی، مولاریته گلوتارآلدئید، زمان فعال سازی، pHمحلول بافر، مولاریته محلول بافر، مقدار MWCNT-NH۳-گلوتارآلدئید و زمان تثبیت) بر روی راندمان تثبیت و فعالیت آنزیمی استفاده شد. از نرم افزارDesign-expert برای آنالیز داده ها و رسم نمودار ها استفاده شد. نتایج نشان داد که فاکتور های مذکور میزان فعالیت آنزیمی پروتئاز باسیلوس لیکنی فورمیس و بتا گالاکتوزیداز آسپرژیلوس اوریزه به ترتیب با ضریب همبستگی ۸۰/۰ و ۹۲/۰ به میزان ۷۷ و ۸۸ درصد پیش بینی می کنند. همچنین ضریب همبستگی مدل راندمان تثبیت کووالانت بتا گالاکتوزیداز آسپرژیلوس اوریزه و پروتئاز باسیلوس لیکنی فورمیس برروی آمینو- نانولوله­های کربنی چند دیواره­ای به ترتیب ۸۹/۰ و ۸۲/۰ بدست آمد و فاکتورهای مورد مطالعه توانستند به ترتیب میزان راندمان تثبیت کووالانت بتا گالاکتوزیداز آسپرژیلوس اوریزه و پروتئاز باسیلوس لیکنی فورمیس برروی آمینو- نانولوله­های کربنی چند دیواره­ای به ترتیب ۸۳ و ۷۷ درصد پیش بینی کنند.