---

چکیده هدف از این پژوهش بررسی اثر ضد کپکی ۱۹ جدایه لاکتوباسیلوس پلانتاروم که از مراحل مختلف تولید پنیر سنتی لیقوان (۳ جدایه از شیر خام، ۸ جدایه از دلمه و ۸ جدایه از پنیر تازه لیقوان) بر کپک پنیسیلیوم اکسپانسوم (PTCC ۸۹۰۴۶) به عنوان شاخص فساد کپکی آبمیوه است. جهت بررسی اثر ضد کپکی آن ها از روش نقطه گذاری و روش نفوذ در چاهک استفاده شد. به منظور بررسی خواص تکنولوژیکی یا فاکتورهای فیزیکوشیمیایی سوپرناتانت شامل دماهای۸۰ درجه سانتیگراد به مدت ۱ ساعت ۱۰۰درجه سانتیگراد به مدت ۱۰ دقیقه و ۳۰ دقیقه، ۱۲۱ درجه سانتیگراد به مدت ۱۵ دقیقه (شرایط اتوکلاو)، pHهای ۲ تا ۷ و رقت های مختلف استفاده شد. رقت سازی سریالی دوتایی به منظور ارزیابی تیتر سوپرناتانت فاقد سلول بر روی کپک شاخص انجام شد. یافته ها نشان داد که لاکتوباسیلوس پلانتاروم سویه C۲۸ دارای بالاترین خاصیت ضد کپکی در هر دو روش نقطه گذاری و نفوذ در چاهک بوده است، به طوری که با افزایش  pHاثر ضد کپکی کاهش یافت. در دمای ۱۲۱ درجه سانتی گراد به مدت ۱۵ دقیقه هیچ گونه تاثیری مشاهده نگردید. همچنین جدایه C۲۸ با فاکتور (AU/ml)۱۶۰دارای بالاترین تیتر ضد کپکی بود. در نتیجه می توان گفت که گونه های جدا شده از مراحل مختلف تولید پنیر لیقوان یا عصاره فاقد سلولی آن ها را می توان به عنوان یک زیست نگهدارنده در مواد غذایی به کار برد.

---

چکیده با ظهور بیماری­های عفونی و گسترش سویه­های مقاوم به برخی آنتی­بیوتیک­ها، استفاده از ترکیبات ضدمیکروبی با منشا گیاهی در این زمینه ضرورت می­یابد. در این پژوهش عصاره اتانولی میوه سپستان برای ارزیابی اثر ضدمیکروبی علیه میکروارگانیسم هایی نظیرStaphylococcus aureus ،Bacillus cereus،Escherichiacoli،Salmonella typhi ،Aspergillusniger وCandida albicans استفاده شد. هم­چنین عصاره گیری با کمک فراصوت تحت تاثیر سه پارامتر مستقل زمان (۴۰- ۵ دقیقه)، دما (۵۰-۲۰ درجه سانتی­گراد) و شدت صوت (۱۰۰-۲۰ درصد) انجام گرفت. از متدلوژی رویه سطح پاسخ جهت یافتن حالت بهینه اثر متقابل فاکتورها و برآورد بهترین شرایط فرایند با کمترین میزان آزمون استفاده گردید. اثر ضدمیکروبی با روش­هایی چون انتشار دیسک در آگار، کشت آمیخته و تعیین حداقل غلظت مهار کننده و کشنده تعیین شد. نتایج نشان داد که در زمان استخراج ۸/۳۹ دقیقه، دما ۲/۴۲ درجه سانتی­گراد و شدت صوت ۴۶/۹۴ درصد بیشترین میزان درصد استحصال عصاره اتانولی معادل ۵/۸ درصد بدست آمد. در تمامی روش­های مذکور، اثر بازدارندگی عصاره اتانولی بهینه علیه دو سویه باکتریاییBacillus cereus و Staphylococcus aureus و سویه قارچی Candida albicans قابل ملاحظه بود (۰۵/۰p≤).

---

چکیده مطالعات نشان داده­اند که شیر شتر و محصولات تخمیری آن خواص درمانی و ارزش تغذیه­ای بالایی دارند. باکتری­های اسید لاکتیک نقش مهمی در محصولات تخمیری لبنی بازی می­کنند. هدف از این مطالعه تعیین اجتماع لاکتوباسیل­های شیر شتر است. ۹ لاکتوباسیل از شیر شتر تک کوهانه استان گلستان جداسازی گردید. لگاریتم تعداد واحد تشکیل دهنده کلنی لاکتوباسیل­ها روی محیط MRS تحت شرایط بی­هوازی در دماهای ۲۰، ۳۷ و ۴۵ درجه سانتی­گراد به ترتیب ۱۴/۰±۷۹۲/۸،۰۷/۰±۳۰۱/۸ و ۰۳/۰±۳۰۱/۷ بود. بر اساس خواص بیوشیمیایی و فنوتیپی باکتری­های لاکتوباسیلوس پاراپلانتاروم،لاکتوباسیلوس فرینتوشنسیز، لاکتوباسیلوس برویس، لاکتوباسیلوس پانتریس، لاکتوباسیلوس جونسونی و لاکتوباسیلوس مالی در این شیر شناسایی شدند. حضور اسیدلاکتیک باکتری­ها توسط تشکیل باند محصول PCR درbp ۱۵۰۰ تایید شد (تکثیر ژن ۱۶S rRNA با پرایمرهای یونیورسال B۲۷F و U۱۴۹۲R). بررسی خواص تکنولوژیکی جدایه­ها نشان دادکه لاکتوباسیل­های جدا شده دارای فعالیت لیپولیتیکی و پروتئولیتیکی بوده و قابلیت بالایی در تولید اسید (به غیر از لاکتوباسیلوس مالی و لاکتوباسیلوس جونسونی)دارند. همچنین این جدایه­ها به غیر لاکتوباسیلوس جونسونی قابلیتاتولیزاسیون در سطح نسبتا خوب دارند. بر اساس بررسی خواص تکنولوژیکی جدایه­های لاکتوباسیلوس پاراپلانتاروم، لاکتوباسیلوس برویس و لاکتوباسیلوس پانتریس کاندیداهای مناسبی برای فراوری شیر شتر و سایر محصولات لبنی دیگر پیشنهاد می­شوند.

---

چکیده در این تحقیق روش های استخراج DNA آسپرژیلوس نایجر از رب گوجه فرنگی بهینه سازی شده و با همدیگر مقایسه شده اند. به این منظور از روش های کلاسیک استخراج بهینه سازی شده و روش های مبتنی بر کیت تجاری استفاده شد. اسپور کپک آسپرژیلوس نایجر در غلظت های مختلف (۱۰^۱، ۱۰^۳، ۱۰^۵ CFU/gr) به رب گوجه فرنگی اضافه شد و پس از رشد و ایجاد میسیلوم کپک استخراج DNA با پنج روش انجام شد.تفاوت روش های به کار گرفته شده بر اساس استفاده از نیتروژن مایع، اولتراسوند و محلول های لیز کننده دیواره سلولی بود. این روش ها از نقطه نظر کمیت و کیفیت DNA استخراج شده با استفاده از روش اسپکتروفتومتری با دستگاه نانودراپ مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین با استفاده از الکتروفورز ژل DNA استخراج شده از لحاظ عدم مشاهده هاله و نبود آلودگی پروتئینی و جهت بررسی وجود ممانعت کننده های PCR در نمونه های DNA استخراج شده عملیات PCR با استفاده از پرایمرهای پیشرونده و پس رونده طراحی شده انجام شد. نتایج نانودراپ و الکتروفورز ژل DNA و نتایج PCR در ۵ روش موید این مطلب است که روش ۱ مناسب ترین روش برای استخراج DNA این کپک از رب گوجه فرنگی می باشد.

---

چکیده تلاش گسترده‌ای در سراسر دنیا به منظور مطالعه باکتری‌های اسید لاکتیک فرآورده های تخمیری سنتی از جمله ماست در جریان است تا بتوان از آن در جهت بهبود یا جایگزینی سویه‌های آغازگر تجاری موجود استفاده کرد. در این پژوهش، پنج نمونه ماست محلی از عشایر مناطق مختلف استان خراسان رضوی جمع آوری شد. گروه‌بندی و شناسایی جدایه‌ها بر اساس آزمون‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی (روش غیرمولکولی) و فناوری ARDRA و توالی‌یابی (روش ژنتیکی) صورت پذیرفت. در مجموع هفتاد و یکجدایه شامل ۳۳استرپتوکوکوس ترموفیلوس و ۳۰  لاکتوباسیلوس دلبروکی (زیرگونه های بولگاریکوس و لاکتیس) به عنوان جدایه های غالب در تمام نمونه های ماست به دست آمد. علاوه بر این هشت جدایه دیگر شامل لاکتوباسیلوس هلوتیکوس، پدیوکوکوس پنتوزاسئوس و ویسلا سیباریا نیز مشاهده گردید. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد نمونه‌های مختلف ماست از نظر ترکیب جمعیتباکتری‌های اسید لاکتیک با یکدیگر متفاوت می‌باشند.

---

چکیده
هدف از این مطالعه بررسی اثر ضد میکروبی عصاره­های آبی، اتانولی و هیدروالکلی اندام­های هوایی گیاه سالویا خراسانیکا علیه استافیلوکوکوس اورئوس (ATCC: ۶۵۳۸)، انتروکوکوس فکالیس (ATCC: ۲۱۲۹۹) ، سالمونلا تیفی­موریوم (ATCC: ۱۴۰۲۸)واشریشیا کلی (ATCC: ۲۵۹۲۲)می­باشد. در این پژوهش اثر ضد باکتریایی عصاره­ها با استفاده از روش انتشار در آگار بررسی شد. جهت تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی نیز روش میکرودایلوشن به­وسیله الایزا و افزودن معرف تری­فنیل تترازولیوم کلراید استفاده گردید. بیشترین قطر هاله بازداری در روش انتشار در آگار مربوط به عصاره­های آبی و هیدروالکلی اندام­های هوایی سالویا خراسانیکا در مقابل باکتری انتروکوکوس فکالیس بود. میزان MIC محاسبه شدهدر مورد عصاره­های آبی و اتانولی اندام­های هوایی باکتری­های گرم مثبت معادل۶۰ میلی­گرم بر میلی­لیتر و در مورد اشریشیا کلی معادل ۶۰ و ۱۲۰ میلی­گرم بر میلی­لیتر و برای سالمونلا تیفی­موریوم به ترتیب ۱۲۰ و ۲۴۰ میلی­گرم بر میلی­لیتر اندازه­گیری شد. این مقدار برای عصاره­های هیدروالکلی در مورد باکتری­های گرم مثبت ۶۰ میلی­گرم بر میلی­لیتر و در مورد باکتری­های گرم منفی برابر با ۱۲۰ میلی­گرم بر میلی­لیتر بود.

---

چکیده
در این تحقیق از روش بهینه­سازی شده استخراج DNA برای استخراج DNA آسپرژیلوس نایجر، پنی­سیلیوم کریزوژنوم و رایزوپوس اوریزا از رب گوجه­فرنگی استفاده شد. روش مذکور مطابق با روش معرفی شده السامرایی بود که تغییراتی در غلظت محلول­های بافر استخراج و بعضی مراحل آن داده شد تا روش بهینه­سازی شود. اسپور کپک­های مورد نظر در مقادیر مختلف (۱۰^۱، ۱۰^۳، ۱۰^۵ CFU/gr) به رب گوجه فرنگی اضافه شد و پس از رشد و ایجاد میسیلوم کپک استخراج DNA انجام شد. DNA های استخراج شده از نقطه نظر کمیت و کیفیت DNA استخراج شده با استفاده از روش اسپکتروفتومتری با دستگاه نانودراپ مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین با استفاده از الکتروفورز ژل DNA استخراج شده از لحاظ عدم مشاهده هاله و نبود آلودگی پروتئینی مورد بررسی قرار گرفتند. جهت بررسی وجود ممانعت کننده های PCR در نمونه های DNA استخراج شده عملیات PCR با استفاده از پرایمرهای پیش­رونده و پس­رونده طراحی شده انجام شد. نتایج نانودراپ و الکتروفورز ژل DNA و نتایج PCR موید این مطلب است که این روش برای استخراج DNA این کپک ها از رب گوجه فرنگی مناسب می-باشد.

---

چکیده
باکتری­های اسید لاکتیک، گروهی از میکروارگانیسم­های گرم مثبت، غیراسپورزا، به شکل کوکسی یا باسیل هستند. این باکتری­ها چندین ماده ضد میکروبی مانند باکتریوسین­ها را تولید می­کنند. باکتری­های اسید لاکتیک بویژه سویه­های جنس لاکتوباسیلوس، رایج ترین میکروارگانیسم­های موجود در محصولات پروبیوتیک هستند. هدف این پژوهش، جداسازی و شناسایی سویه­های جنس لاکتوباسیلوس ازفلور میکروبی موجود درشش نمونه پنیر سنتی متال می­باشد. به منظور دستیابی به این هدف، از میان۱۸۰جدایه باکتری اسید لاکتیک از پنیر متال، ۱۹ ایزوله با استفاده از آزمون­های تأییدی بیوشیمیایی بعنوان جنس لاکتوباسیلوس انتخاب شد، سپس با استفاده از روش مولکولی تکثیر توالی ژن۱۶s rRNAشناسایی در سطح گونه انجام گرفت. در نهایت گونه­هایلاکتوباسیلوس برویس، لاکتوباسیلوس پلانتاروم، لاکتوباسیلوس کازئیولاکتوباسیلوس بوچنری به ترتیب ۱۳ ، ۴ ، ۱ و۱جدایه ازمجموع جدایه­های شناسایی شده را به خود اختصاص دادند. تعیین خصوصیات تکنولوژیکی و پروبیوتیکی بالقوه جدایه ها به منظورمعرفی کاربرد مناسب هر جدایه در دست بررسی است.

---

چکیده
در این پژوهش ویژگی­های تکنولوژیکی و ضد میکروبی سویه­های انتروکوکوس فاسیوم جدا شده از پنیر لیقوان مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی خواص تکنولوژیکی سویه­ها نشان داد که تمامی آن­ها به دلیل تولید کلنی سفید رنگ بر روی محیط روتنیوم رد میلک، توانایی تولید اگزوپلی­ساکارید داشتند و فعالیت اتولیتیک این سویه­ها به صورت کاهش درصد جذب در ۶۰۰ نانومتر بررسی شد و بیشترین فعالیت را سویه انتروکوکوس فاسیوم زیر گونه فاسیوم ۲ نشان داد. همچنین سویه­ها بعد از ۲۴ ساعت گرمخانه­گذاری به دلیل کاهش pH تا ۲-۵/۱ واحد، فعالیت اسیدیفیکاسیون داشتند. فعالیت ضد میکروبی با روش Lawn on the Spot ارزیابی شد، که سویه­های مورد بررسی در برابر باکتری­های عامل فساد و پاتوژن­زا از جمله لیستریا اینوکوآ، اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوسفعالیت ضد میکروبی نشان ندادند. نتایج مقاومت سویه­ها به شرایط اسیدی و دما معنی­دار بود (۰,۰۵ P<)، به طوری که سویهانتروکوکوس فاسیوم زیر گونه فاسیوم۴ بالاترین مقاومت به شرایط اسیدی و سویه انتروکوکوس فاسیوم زیر گونه فاسیوم ۵ بالاترین مقاومت به دما را نشان دادند. در نتیجه، این مطالعه نشان داد که به دلیل فعالیت تکنولوژیکی مناسب می­توان از سویه­های انتروکوکوس فاسیوم زیر گونه فاسیوم به عنوان کشت همراه در محصولات لبنی تخمیری استفاده کرد.

---

چکیده
هدف تحقیق، جداسازی و شناسایی آلیسیکلوباسیلوس از مراحل تولید رب گوجه­فرنگی و بررسی کارایی پاستوریزاسیون در حذف این باکتری­ها بود. ایزوله ها از هر مرحله  شامل پوره، رب گوجه­­فرنگی قبل از پاستوریزاسیون و پس از پاستوریزسیون نهایی، شش نمونه در سه روز برداشته شد و پس از شوک حرارتی، با روش­های مبتنی برکشت جداسازی شدند. جهت ارزیابی توانایی رشد باکتری و اثر بریکس بر رشد آن، نمونه هایی با بریکس ۸ و ۱۱ از رب گوجه فرنگی با بریکس ۲۷-۲۵، با رقیق سازی تهیه و همراه پوره بررسی گردید. ۱۷ایزوله پس از توالی­یابی و BLAST تا مرحله جنس وگونه شناسایی شدند,۱۳سویه شناسایی شده مربوط به گونه Alicyclobacillus acidocaldarius بودند و ۴ ایزوله شامل جنس  هایBacillus ، جنس Brevibacillus (۲ ایزوله) و یک ایزوله باکتری ناشناخته بودند. تعداد سلول های آلیسیکلوباسیلوس در واحد حجم، بر مبنای کشت در رب قبل از پاستوریزاسیون cfu/ml± SD ۲۹/۰±۳۴/۲ و در رب پس از پاستوریزاسیون نهایی ۱۷/۰±۳۱/۲ بود که بیانگر تاثیر فرایند پاستوریزاسیون در کاهش تعداد سلول در واحد حجم بود. نتایج آزمون t جفت شده رب گوجه فرنگی نشان داد که وابستگی ضعیفی (ضریب همبستگی۴۹۱/۰ و ۴۰۹/۰) بین تعداد سلول های آلیسیکلوباسیلوس در واحد حجم با بریکس وجود دارد و همچنین بین تعداد سلول آلیسیکلوباسیلوس درواحد حجم در  بریکس ۸ و ۱۱ اختلاف معنی داری وجود ندارد. این بدان معنی است که افزایش ۳ درجه بریکس تفاوت معنی داری در تعداد سلول باکتری در واحد حجم، ایجاد نمی کند.

---

    ویژگی­ دوگانه انتروکوکوس­ها از یک سو آن­ها را به باکتری­های مناسبی جهت تهیه کشت­های آغازگر در تولید فراورده­های غذایی ساخته اما از سویی دیگر بروز ویژگی مقاومت به آنتی­بیوتیک­ها و فاکتورهای بیماری­زایی، باعث نگرانی در حوزه سلامت مصرف­کننده شده­ است. در این پژوهش جهت بررسی مقاومت آنتی­بیوتیکی، فعالیت همولیتیکی و ژلاتینازی ایزوله­های انتروکوکوس­های جدا شده از پنیر سنتی کردی از انتشار در آگار به کمک دیسک (دیسک  دیفیوژن) و روش­های مبتنی بر کشت استفاده شد. نتایج حاصل از هاله بازدارندگی مربوط به ایزوله­های انتروکوکوس نسبت به آنتی­بیوتیک­های رایج درمانی نشان داد که جدایه­ها به آنتی­بیوتیک­های ونکومایسین و آمپی­سیلین حساس و نسبت به آنتی­بیوتیک­های کانامایسین و استرپتومایسین مقاوم بودند. جدایه­های مورد بررسی مقاومت بسیار کمی نسبت به تتراسایکلین و کلرامفنیکل از خود بروز دادند. هیچ­کدام از جدایه­ها به تمامی آنتی­بیوتیک­های مورد آزمایش مقاومت نداشتند. نتایج حاصل از بررسی فعالیت همولیتیکی جدایه­ها نشان داد که هیچ ­یک از باکتری­های مورد آزمون قادر به تجزیه خون و در نتیجه ایجاد هاله شفاف در محیط حاوی خون گوسفند نبوده و تمامی آن­ها گاما-همولیتیک و فاقد هر گونه فعالیت همولیتیکی بودند. نتایج حاصل از فعالیت ژلاتینازی سویه­ها نیز نشان داد که هیچ کدام از جدایه­های مورد بررسی نتوانستند در محیط TSA حاوی ژلاتین، ایجاد هاله روشن کنند.

---

تخمیر، از قدیمی‌ترین روش‌های فراوری و نگهداری مواد غذایی بوده و براساس فعالیت زیستی میکروارگانیسم‌ها در جهت بهبود ویژگی­های حسی، ارگانولپتیکی و تغذیه­ای مواد غذایی و تولید متابولیت­هایی با قابلیت ممانعت کنندگی از رشد فلور میکروبی نامطلوب در مواد غذایی، صورت می‌گیرد. در نتیجه فراورده‌های تخمیری معمولا دارای زمان ماندگاری بالاتری نسبت به مواد خام بوده و اثرات مثبتی بر سلامتی دارند. در این پژوهش اثر افزودن زنجبیل در سطوح ۴ و ۸ درصد و آب ماست به میزان صفر و ۳ درصد بر ویژگی‌های شیمیایی، میکروبی و حسی هویج تخمیری طی زمان‌های صفر، ۴، ۸، ۱۶، ۲۴ و ۳۲ روز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد با افزودن ۴ درصد زنجبیل، pH، شمارش کپک و مخمر و شاخص L* کاهش؛ اما میزان اسیدیته، شمارش کلی، شمارش باکتری‌های اسیدلاکتیک، شاخص‌های رنگی a* و b* و پذیرش کلی افزایش یافت. در مقابل، افزودن ۸ درصد زنجبیل تأثیر منفی بر شاخص‌های مورد بررسی داشت و سبب کاهش پذیرش کلی و شمارش باکتری‌های اسیدلاکتیک شد. افزودن آب ماست در سطح ۳ درصد، منجر به کاهش pH، شمارش کپک و مخمر و شاخص L*  و افزایش اسیدیته، شمارش کلی، شاخص‌های رنگی a* و b* و پذیرش کلی شد. در نمونه‌ی فاقد آب ماست و زنجبیل از ابتدا تا انتهای دوره‌ی نگهداری، به‌طور پیوسته میزان pH، شمارش کلی و شمارش کپک و مخمر افزایش و میزان اسیدیته و پذیرش کلی کاهش یافت. در حالی که در نمونه‌های حاوی زنجبیل و آب ماست، با افزایش زمان تخمیر تا روز شانزدهم‌ میزان pH و شمارش کپک و مخمر کاهش و شمارش کلی، باکتری‌های اسیدلاکتیک، اسیدیته و پذیرش کلی افزایش یافت. با توجه به نتایج این پژوهش، استفاده از ۴ درصد زنجبیل، ۳ درصد آب ماست و زمان تخمیر شانزده روز برای افزایش زمان ماندگاری و تعداد باکتری‌های اسیدلاکتیک و بهبود ویژگی‌های حسی هویج تخمیری، توصیه می‌گردد.

---

سرشیر یا قیماق محصولی سنتی است که در ایران به‌طورمعمول در وعده صبحانه مصرف می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی پروفایل اسیدهای چرب، ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی (بافت، رنگ، pH، اسیدیته، میزان ماده خشک، چربی و پروتئین)و حسی دو نوع قیماق سنتی گیلانوند و دلیران و همچنین مقایسه آن‌ها با خامه سنگین بود. علاوه‌براین، به‌ منظورمطالعه دقیق‌ترتفاوت‌های بافت و ظاهر این محصولات، تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی آن‌ها نیز تهیه گردید. نتایج نشان داد که مقدار چربی و ماده خشک در خامه سنگین بیش از دو نمونه دیگر بود درحالی که از نظر میزان پروتئین، اسیدیته و شاخص b* قیماق گیلانوند دارای بیشترین مقدار بود. بررسی پروفایل اسیدهای چرب مشخص نمود که در بین اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع این سه نمونه به ترتیب پالمتیک اسید و سیس-اولئیک اسید بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده بود. ارزیابی ریخت‌شناسی نمونه‌ها توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که در نمونه قیماق گیلانوند، ساختار پروتئین در بافت چربی به شکل منسجم، نامنظم و به میزان قابل‌توجه وجود داشت که بر ویژگی‌های بافتی قیماق تأثیر گذاشت. میزان سختی، صمغی بودن و چسبندگی نیز در خامه سنگین بالاتر از دو نمونه دیگر بود. از نظر طعم و پذیرش کلی، ارزیابان بالاترین امتیاز را به قیماق گیلانوند دادند. در پایان می توان گفت با توجه به بالاتر بودن میزان پروتئین و همچنین پذیرش کلی قیماق گیلانوند، این محصول پتانسیل بالایی از نظر بازارپسندی دارا می‌باشد.

---

یکی از نقش‌های سودمند باکتری‌های پروبیوتیک در بدن انسان و حیوانات، تاثیر‌گذاری آنها بر بلوغ سلول­های ایمنی و تولید آن­ها در روده است. در تحقیق حاضر قابلیت زنده‌مانی در محیط­ اسیدی pH معادل‌ ۲,۵، پپسین-پانکراتین، مقاومت در برابر نمک­ صفراوی، قابلیت چسبندگی، تست مقاومت به آنتی‌بیوتیک با اندازه‌گیری حداقل غلظت بازدارنگی روی آمپیسیلین، کانامایسین، اریترومایسین، کلرامفنیکل و تتراسایکلین، خود انبوهش و هم­انبوهش در تداخل با ۳ پاتوژن روده­ انسانی (اشرشیاکلی(O۱۵۷:H۷ NCTC ۱۲۹۰۰)، سالمونلا‌انتریدیدیس (ATCC ۱۳۰۷۶)، لیستریا مونوسایتوژنز (ATTC ۷۶۴۴)) بررسی شد. از لحاظ تحمل شرایط اسیدی همه سویه‌ها به جز ۶۱، LF ۵۵ و F قابلیت زنده‌مانی بالایی داشتند. سویه‌‌هایLF ۵۶ ، ۵۷ LF،LF ۵۵ ، O ،F و سویه‌های LF ۵۶،۵۷  LF، A۷ به ترتیب بالاترین میزان تحمل به آنزیم پانکراتین و پپسین را از خود نشان دادند. همه سویه‌ها به جز ۴۹، ۵۲b وLa۵، مقاومت بالایی دربرابر نمک صفراوی داشتند. در بین ۱۹ سویه، لاکتوباسیلوس گاسری به میزان ۶۲,۹۰ درصد بالاترین میزان متوسط چسبندگی را داشت. لاکتوباسیلوس پلانتاروم LF ۵۶ و گاسری۵۴ C  روی سه باکتری بیماری‌‌زا با مقادیر متوسط ۷۵,۳۱ و ۳۳ درصد به ترتیب بالاترین درصد میانگین خود انبوهش و هم انبوهش را داشتند. با وجود حساسیت سویه‌های مختلف لاکتوباسیلوس پلانتاروم به آنتی‌بیوتیک‌های مورد آزمون، M۸ وM۱۱ روی کانامایسین و کلرامفنیکل، LF ۵۵ روی آمپیسیلین،D  روی کلرامفنیکل و۶۱ روی کانامایسین، تتراسایکلین و کلرامفنیکل مقاومت داشتند. لاکتوباسیلوس گاسری روی آمپیسیلین، اریتروماسین و تتراساکلین مقاومت متوسط و لاکتوباسیلوس فرمنتوم روی آمپیسیلین و اریترومایسین مقاومت خوبی از خود نشان دادند. در بین ۱۹سویه­، لاکتوباسیلوس گاسری با منشاء انسانی از لحاظ آزمون‌های پروبیوتیکی با تکیه بر (تحمل شرایط آنزیم پانکراتین، اسیدی، صفراوی، هم­انبوهشی با پاتوژن­ها و چسبندگی) بهترین شرایط را دارا بود که می‌تواند بافت اپیتلیوم روده را از عوامل بیماری­زا محافظت و جانشین باکتریایی خوبی برای کاربرد پروفیلاکتیک و پیشگیری از عفونت­های روده و تقویت سیستم ایمنی بدن باشد.
 

---

در این پژوهش تأثیر افزودن پکتین با گروه­های متوکسیل پایین در چهار سطح صفر، ۲/۰، ۴/۰ و ۶/۰ درصد بر ویژگی‏های ساختاری گویچه­های چربی خامه سنگین (۴۵ درصد چربی) بررسی شد. مطالعه ساختاری فاز پراکنده با استفاده از روش اندازه‏گیری توزیع پراکنش ذرات و بررسی مورفولوژی گویچه­ها با کمک تصاویر میکروسکوپ نوری صورت گرفت. نتایج نشان‏دهنده تأثیرگذاری حضور پکتین با گروه­های متوکسیل پایین بر اندازه و الگوی توزیع گویچه­های چربی خامه بود. به طوری که متوسط اندازه حجم- سطح گویچه­های چربی از ۲۸/۲ (خامه سنگین فاقد پکتین) به ۶۵/۴ میکرومتر(نمونه حاوی ۶/۰ درصد پکتین با گروه­های متوکسیل پایین)رسید. تصاویر میکروسکوپ نوری نیز بیانگر تغییر مورفولوژی گویچه­ها از فرم کروی و منفرد در محیط به سمت ذرات توده­ای تجمع یافته بود. از سوی دیگر تصاویر پردازش شده نشان‏دهنده افزایش ناهمگونی اندازه ذرات با افزایش سطح پکتین با گروه­های متوکسیل بود. همچنین بعد برخال به عنوان شاخصی برای کمی کردن بی­نظمی بر مبنای تصاویر میکروسکوپی محاسبه شد. نتایج نشان داد بعد برخال  با افزایش سطح پکتین با گروه­های متوکسیل پایین در خامه افزایش یافت. در نهایت رابطه­ای با ضریب تبیین بالا میان تغییرات در اندازه ذرات اندازه‏گیری شده با بعد برخال محاسبه شده از روی تصاویر میکروسکوپی حاصل شد.

---

فولات واژه ای است که برای مجموع ترکیبات دارای فعالیت زیستی مشابه به کار می­رود. فولات (پلی گلوتامات ها)، تمام اشکال ویتامین های این خانواده را به طور طبیعی شامل می شود. به عبارت دیگر اسید فولیک شکلی از فولات است که به فرم اکسیده می­باشد، این ترکیب پایدار بوده و به راحتی توسط انسان قابل جذب می­باشد (مونوگلوتامات).[۱]. در این مطالعه میزان تولید فولات خارج سلولی(کواتروفولات) بررسی شد بنابراین از روش سنجش میکروبی به عنوان روش اصلی استفاده شد.این روش متکی بر رشد باکتریایی و سنجش کدورت لاکتوباسیلوس رامنوسوس (ATCC  ۷۴۶۹) است که به عنوان ارگانیسم سنجش استفاده شد.[۲,۳]. در این پژوهش ۴۷ سویه باکتری ایزوله شده از فرآورده های لبنی سنتی به ویژه ماست محلی مناطق عشایر خراسان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده از این ارزیابی نشان داد که دو سویه شماره(۲۵و۲۶) از سویه­های لاکتوباسیوس دلبروکی زیر گونه بولگاریکوس تولید قابل توجهی از غلظت بالای فولات (μg/mL۱۳۳,۲۳و μg/mL۱۰۲,۳۴) را داشتند، همچنین سویه K۷۳ از سویه­های استرپتوکوکوس ترموفیلوس، سویه شماره ۷۳ از سویه­های لاکتوباسیلوس دلبروکی زیرگونه لاکتیس و سویه شماره ۸۷ از سویه­های لاکتوباسیلوس هلوتیکوس به ترتیب (μg/mL ۹۰,۲۹، μg/mL۳۹,۷۱ ، μg/mL ۱۷,۹۴) نیز تولید مقادیر بالایی از غلظت کواتروفولات را داشتند. با توجه به این پژوهش مشخص شد جدایه­های  مورد بررسی توانایی بالقوه­ای در تولید فولات خارج سلولی دارند. همچنین روش سنجش میکروبی بعنوان روشی کارآمد از قابلیت لازم برای   اندازه گیری  فولات و مشتقات آن برخوردار است.، .
 

---

اخیرا به انتروکوکوس ها برای استفاده به عنوان پروبیوتیک در فراورده های لبنی توجه خاصی شده است. تمامی این ویژگی های مطلوب محرکی برای تولید کنندگان فرآورده های لبنی جهت استفاده از انتروکوکوس های ذاتی ایزوله شده از فرآورده های لبنی نظیر پنیر لیقوان، می باشد. علی رغم داشتن تمامی این ویژگی ها انتروکوکوس ها به عنوان GRAS شناخته نمی شوند و حضور آن ها در فراورده های غذایی نشانه ای از آلودگی مدفوعی می باشد. هدف از این پژوهش بررسی انتروکوکوس های جدا شده از پنیر لیقوان و کوزه به لحاظ دارا بودن شاخص های بیماری زایی به منظور تایید بی خطر بودن برای مصرف کننده و در نهایت بررسی امکان به کارگیری آنها به عنوان آغازگر و یا کمک آغازگر در فرآورده های لبنی به ویژه پنیرها می باشد. بر این اساس، ۵۷ جدایه انتروکوکوس فاسیوم از پنیر های سنتی ایران از نظر وجود ژن های بیماری زایی  بررسی شدند که در نهایت ۲۳ جدایه فاقد هرگونه ژن بیماری زایی بودند. سپس خواص تکنولوژیکی این جدایه ها از قبیل خاصیت اسیدیفیکاسیون، پروتئولیتیک، لیپولیتیک، اتولیتیک، مقاومت حرارتی و اسیدی و تولید اگزوپلی ساکارید مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که از بین ۲۳ سویه مورد بررسی ۱۹ جدایه دارای فعالیت ضد میکروبی در برابر باکتری های بیماری زای شاخص، ۱۶ سویه قادر به تولید اگزوپلی ساکارید و ۲۰ جدایه دارای خاصیت اسیدیفیکاسیون متوسط بودند. بیشترین فعالیت پروتئولیتیک و لیپولیتیک به ترتیب مربوط به سویه های c۱۸ و c۱۶ بود و  سویه LR۷۸ بیشترین مقاومت اسیدی و حرارتی را از خود نشان داد.