۲۴ نتیجه برای صحرائی
دوره ۰، شماره ۰ - ( مقالات پذیرفته شده در نوبت انتشار ۱۴۰۲ )
چکیده
هدف پژوهش، بررسی دایرهواژگانی فعال در متون کتبی فارسیآموزان غیرایرانی بر پایهی مؤلفهی «تنوع واژگانی» بود. بدین منظور، با استفاده از یکی از سنجههای فرمولیِ تنوع واژگانی با عنوان «شاخص گیراد»، تنوع واژگانی متون کتبی آزمودنیهای پژوهش حاضر محاسبه گردید و ارتباط آن با متغیرهایی همچون ملّیت، جنسیت، سن، زبان اول و تحصیلات دانشگاهی مشخص گردید. ابتدا، براساس اصول و قواعد پیادهسازی و نرمالسازی پیکره و با استفاده از نرمافزار لنکسباکس، موردواژهها و یکتاواژههای متون ۲۵۱ فارسیآموز لبنانی، چینی، سوریهای و عراقی استخراج و شمارش شد. سپس، تنوع واژگانی هر متن، براساس شاخص گیراد محاسبه و فرضیههای پژوهش ارزیابی گردید. طبق یافتهها، از نظر تنوع واژگانی تولیدات کتبی، بین ملّیتهای مختلف تفاوت معنیدار وجود داشت و این معنیداری ناشی از اختلاف بین چینیها با لبنانیها، و لبنانیها با عراقیهاست و بین چینیها با عراقیها و سوریها و همچنین سوریها با لبنانیها و عراقیها تفاوتی وجود ندارد. همچنین، از منظر زبان اول و جنسیت، تنوع واژگانی عربیزبانان بهطور معنیداری بیشتر از تنوع چینیزبانان بود و متون زنها تنوع واژگانی بیشتری نسبت به متون مردها داشت، اما دو فرضیهی مطرحشده در خصوص رابطهی تنوع واژگانی با سن و تحصیلات مورد تأیید قرار نگرفت، زیرا این روابط، غیرمعنیدار (و البته منفی) بودند. نتایج این پژوهش میتواند به مدرّسان و آزمونگران حوزهی آموزش زبان فارسی کمک کند تا به ابزاری مناسب برای ارزیابی غنای واژگانی و کسب بینش در مورد نحوهی بهکارگیری معیارهای غنای واژگانی در ارزیابی متون زبانآموزان دست یابند.
دوره ۰، شماره ۰ - ( مقالات پذیرفته شده در نوبت انتشار ۱۴۰۲ )
چکیده
زمان، نقش مهم و تعیینکنندهای در ارتباطات کلامی انسانها ایفا میکند؛ بنابراین یکی از مواردی که در امر آموزش زبان باید به آن پرداخته شود بحث زمان و راههای تشخیص آن است. با توجه به نقش و اهمیت تشخیص زمان دستوری در فراگیری زبان و نبود پژوهشهای مرتبط در خصوص فراگیری زبان فارسی، هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش سرنخهای موجود در جمله جهت تشخیص زمان دستوری توسط فارسیآموزان چینی سطوح مبتدی و پیشرفته است؛ بدین منظور ۴۹ فارسیآموز چینیزبان، به روش نمونهگیری دردسترس انتخاب، و بر اساس آزمون تعیین سطح به دو گروه چینیزبان سطح مبتدی (۲۶) و پیشرفته(۲۳) تقسیم شدند. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش دو آزمون در دو مرحله بود؛ در مرحله اول، آزمودنیها با استفاده از آزمون تشخیص زمان جمله، زمان جملههایی را که میشنیدند در پاسخنامه علامت میزدند و در مرحله دوم همان آزمون اجرا شد؛ با این تفاوت که در این آزمون، جملهها، فاقد قید زمان بود. نتایج این پژوهش نشان داد که آزمودنیهای چینیزبان مبتدی به طور معناداری از سرنخهای واژگانی به هنگام تشخیص زمان جمله استفاده کردند و آزمودنیهای سطح پیشرفته همزمان از دو سرنخ واژگانی و تصریف فعلی استفاده کردند. در مورد نقش جنسیت نیز نتایج نشان داد که رابطه معناداری بین جنسیت و توانایی درک زمان جمله وجود ندارد. نتایج این پژوهش میتواند برای زبانآموزان، مدرسان، تهیهکنندگان محتوای آموزشی و نیز برای طراحان آزمون مفید باشد.
دوره ۰، شماره ۰ - ( مقالات پذیرفته شده در نوبت انتشار ۱۴۰۲ )
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی همگانیهای زبان به بررسی ادراک فارسیآموزان در تشخیص صحیح جایگاه فاعل باتوجه به نظریهی پردازش درونداد و اصل اسم اول از این نظریه میپردازد. اصل اسم اول بیانگر این است که زبانآموزان اسم یا ضمیری را که در ابتدای جمله میآید، به عنوان فاعل جمله درنظرمیگیرند. در این پژوهش از روش میدانی برای جمعآوری دادهها استفاده شده است. شرکتکنندگان در این پژوهش ۷۰ نفر از فراگیران آموزش زبان فارسی در سطحهای مقدماتی (۲۳نفر)، میانی (۲۳نفر) و پیشرفته (۲۴نفر) در مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه الزهرا هستند. این مطالعه با بهرهگیری از روش اجرایی فرایدمن و همکاران (۲۰۰۴) به بررسی اصل اسم اول به عنوان یک مسیر قابل پیشبینی در آموزش فارسیآموزان پرداخته است. در این جهت آزمونی بر روی گوگلفرم طراحی شده که فارسیآموزان در فاصله زمانی ۵ ماه در دو مرحلهی متفاوت این آزمون شرکت کردهاند. این آزمون در هر دو مرحلهی خود شامل ۱۵ جمله بوده است که زبانآموزان باید پس از شنیدن جملات، آنها را به تصاویر مربوط وصل میکردند. برای تشخیص ادارک شرکتکنندگان از جایگاه فاعل، ۸ جمله درمرحلهی دوم به صورت مجهول درآمدند. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر این بودهاند که تغییر جملات درمرحلهی دوم آزمون سبب بالارفتن خطا در میزان پاسخگویی زبانآموزان شد و این امر در زبانآموزان سطح مقدماتی بالاتر از گروههای دیگر گزارش شد. نتایج حاصل بیانگر تاثیر اصل اسم اول در ادراک فارسیآموزان از جایگاه فاعل هستند. میزان این تاثیرپذیری در فارسیآموزان سطح مقدماتی بیشتر از سایر سطوح به چشم میخورد.
دوره ۷، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۸ )
چکیده
روانشناسی اجتماعی به بررسی رفتار اجتماعی فرد در میان افراد و گروهها میپردازد. در روانشناسی اجتماعی، موضوعاتی مانند روابط اجتماعی، تعارض و مذاکره برای حل تعارض مطرح میشود. بررسی و تحلیل داستان لهراسب و گشتاسب در شاهنامهی فردوسی و داستان آخیلوس و آگاممنون در ایلیاد هومر از دیدگاه روانشناسی اجتماعی، فهم بهتری از این دو داستان ارائه میکند. در این پژوهش، کوشش شده است با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تمرکز بر مباحث روانشناسی اجتماعی، رفتار آخیلوس و گشتاسب دربرابر آگاممنون و لهراسب مورد تطبیق و تحلیل قرار گیرد و علتهای دشمنی، رفتارهای مشابه و پیامدهای دشمنی آنها بررسی شود. یافتههای پژوهش نشان میدهد علتهای دشمنی در هر دو داستان، خودخواهی طرفین دشمنی، شکستن غرور آخیلوس و گشتاسب و نادیده گرفتن نیازهای آنان بوده است. گشتاسب و آخیلوس دربرابر بیاحترامی طرف مقابل دچار ناکامی شدند و تلاش کردند با پرخاشگری، رفتار انطباقی، اثبات خود و ترک مذاکره ناکامی خود را جبران کنند. همچنین پیامد دشمنی برای گشتاسب و آخیلوس بسیار سنگین بوده است؛ بهطوری که گشتاسب فرماندهی سپاه روم ـ دشمن ایران ـ را برای جنگ با ایران برعهده گرفت و آخیلوس بهواسطۀ مادرش جنگ با ترواییان را شعلهور کرد و خود در آن شرکت نکرد تا آخاییان شکست بخورند.
دوره ۸، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۹ )
چکیده
گیلگمش نخستین حماسۀ موجود جهان است که اساسیترین مسائل انسانی را میتوان در آن دید. جامعۀ هومری یونان از طریق میسین و شرق یونان با فرهنگ شرق و بینالنهرین آشنا و تأثیرپذیر بوده است. بنابراین، گیلگمش احتمالاً بر اودیسۀ هومر تأثیر گذاشته است. از آنجا که ادبیات تطبیقی ما را قادر به درک عمیق متون میسازد؛ این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال بررسی مشابهتهای دو حماسۀ گیلگمش و اودیسۀ هومر به صورت تطبیقی و مقایسهای است. این دو حماسه بنمایههای مشترکی مانند موجودات فوق طبیعی، خدایان شبیه به هم و فلسفیبودن دارند. همچنین شخصیتهایی نیز دارند که از نظر کارکردهایشان به هم شباهت دارند. زن مقدس و نوزیکائا از این نظر که عاشق قهرمان میشوند؛ ایشتر و سیرسه از این نظر که توانایی تبدیل انسان به حیوان را دارند؛ گیلگمش و اولیس از این نظر که با هیولاها جنگیدهاند، به خاطر غفلت فرصتهایی را از دست دادهاند، از دریا گذر کردهاند، شخصیتی بزرگ دارند، از خودراضیاند، به جهان زیر زمین سفر کردهاند، برای رسیدن به راهنما رنج را تحمل کردهاند، سرکش بودهاند، ناامید شدهاند، به سرزمینهای ناشناخته سفر کردهاند، دوستان خدایان را کشتهاند، گاو مقدس را کشتهاند و به خواب بیموقع فرورفتهاند.
دوره ۸، شماره ۳۴ - ( مهر و آبان ۱۳۹۹ )
چکیده
در بین پادشاهان ایرانزمین، شاهعباس اول صفوی چهرهای شاخص است که در قصههای عامه راه یافته است. در قصههای منسوب به او، ویژگیهای برجستهای یافت میشود که بهدلیل بسامد بیشتر، نظر محققان را به خود جلب کرده است. هدف نگارندگان این مقاله، تحلیل ویژگیهای برجستۀ مندرج در قصههای شاهعباس اول و تبیین خاستگاه این ویژگیهاست. روش پژوهش حاضر، از نظر هدف، تحلیلی ـ توصیفی و از نظر گردآوری اطلاعات بر پایۀ مطالعات کتابخانهای بوده است. نگارندگان با مراجعه به کتابخانه و جستوجو در میان منابع معتبر، تمامی قصههای موجود درمورد شاهعباسِ اول را گردآوری کرده و سپس ویژگیهای برجسته و خاستگاه آنها را یافته و مورد تجزیه و تحلیل قرار دادهاند. یافتههای تحقیق نشان میدهد که این ویژگیها یا منشأ تاریخی دارند و یا از اندیشۀ پدیدآورندگان قصهها، سرچشمه گرفتهاند. برخی از این ویژگیها، مختص شاهعباس و برخی دیگر خصلتهای عمومی پادشاهان هستند. احساس ندای غیبی، درویشمسلکی، شبگردی، سادهپوشی، دانایی و زیرکی، علاقه به هنر، نغزگویی، برآوردن آرزوها، حل کردن مشکلات، ازدواج با فقرا و پذیرش خواری، از ویژگیهای مختص به این پادشاه هستند و قدرتمندی، عدالت و انصاف، پذیرفتن قضا و قدر، دلسوزی و ترحم، مجازات ظالمان و بخشش (عطا و بخشش، و بخشیدن مالیات)، از ویژگیهای مشترک بین این پادشاه و دیگر پادشاهان است. در این مقاله تلاش شده است که ویژگیهای برجستۀ مندرج در قصههای شاهعباس، جمعآوری شود و بر پایۀ خاستگاه آنها، مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. بر این اساس، خواننده به اهداف و زوایای پنهان این ویژگیها پی میبرد و با پدیدآورندگان آنها آشنا میشود.
دوره ۱۲، شماره ۴۷ - ( ۵-۱۳۹۴ )
چکیده
چکیده کاهش ضایعات نان و جایگزینی بخشی از گندم مصرفی با سایر غلات از اهمیت ویژهای در اقتصاد ملی برخوردار است و این امر سالیان سال ذهن محققان زیادی را به خود جلب کرده است. در این تحقیق از آرد سورگوم بهعنوان جایگزین قسمتی از آرد گندم در تولید نان نیمه حجیم استفاده گردید. از سوی دیگر با توجه به اهمیت زمان بخار دادن و پخت در سرعت بیاتی، هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر زمان بخار دادن (سه سطح ۰، ۹۰ و ۱۸۰ ثانیه) و زمان پخت (سه سطح۱۰، ۱۵ و ۲۰ دقیقه) بر میزان رطوبت، فعالیت آبی، رنگ پوسته، سفتی و پذیرش کلی نمونههای بنان بربری نیمه حجیم ترکیبی (گندم – سورگوم) بود. بر مبنای نتایج بدست آمده، مدت زمان بخار دادن و زمان پخت بر سرعت بیاتی و ماندگاری نان در سطح P
دوره ۱۳، شماره ۵۹ - ( ۱۰-۱۳۹۵ )
چکیده
چکیده امروزه کاربرد افزودنیها یکی از مناسبترین راهکارهای بهبود کیفیت محصولات صنایع پخت از جمله تقویت شبکه گلوتنی، ایجاد نرمی و یکنواختی بافت و به تعویق انداختن بیاتی است که در نتیجه آن نان با ماندگاری بالا و بازارپسندی مطلوب تولید خواهد شد. از اینرو هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر همافزایی امولسیفایرهای داتم، سدیم استئاروئیل ۲-لاکتیلات و E۴۷۱ در سطح ۲/۰ درصد و هموکتانتهای پلیپروپیلن گلایکول، گلیسیرین و پلیسوربات ۶۰ درسطح ۵/۰ درصد در مقایسه با نمونه شاهد (فاقد افزودنی) بر خواص کمی و کیفی نان بربری نیمهحجیم بود که جهت ارزیابی میزان تخلخل و مؤلفههای رنگی پوسته تکنیک پردازش تصویر و نرمافزار ImageJ استفاده گردید. نتایج نشان داد که افزودن ترکیبی از امولسیفایرها و هموکتانتها سبب افزایش میزان حجم مخصوص، تخلخل، امتیاز پذیرش کلی و بهبود مؤلفههای رنگی نمونههای تولیدی در مقایسه با نمونه شاهد گردید. این در حالی بود که از میزان سفتی نان به طور معنیداری در سطح ۵ درصد کاسته شد. همچنین نتایج گویای برتری امولسیفایر سدیم استئاروئیل ۲ –لاکتیلات نسبتE۴۷۱ و هموکتانت پلی پروپیلن نسبت گلیسیرین و پلیسوربات ۶۰ بود. در نهایت براساس نتایج حاصله مشخص گردید که اثر همافزایی امولسیفایرهای داتم و سدیم استئاروئیل ۲ –لاکتیلات در سطح ۲/۰ درصد و هموکتانت پلیپروپیلن در سطح ۵/۰ درصد بیش از سایرین بود به طوری که منجر به تولید محصولی با کمیت و کیفیت عالی و قابل عرضه به بازار شد.
دوره ۱۳، شماره ۶۱ - ( ۱۲-۱۳۹۵ )
چکیده
چکیده بیماری سیلیاک یک بیماری خود ایمن گوارشی است که در اثر هضم گلوتن ایجاد میشود و تنها راه درمان آن استفاده از یک رژیم غذایی بدون گلوتن است. بنابراین توجه به تولید مواد غذایی بدون گلوتن با کیفیت مورد پذیرش برای این بیماران از اهمیت ویژهای برخوردارست. از اینرو هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر پودر شیر سویا (سطوح صفر، ۳، ۵، ۷ و ۱۰ درصد) به عنوان یک افزودنی طبیعی جهت بهبود خصوصیات تکنولوژیکی و حسی کیک روغنی بدون گلوتن بر پایه آرد سورگوم بود. براساس نتایج حاصله مشخص گردید که افزودن پودر شیر سویا به فرمولاسیون کیک بدون گلوتن (بهخصوص در سطح ۵ درصد) سبب کاهش وزن مخصوص خمیر شد. همچنین نتایج نشان داد که پودر شیر سویا در تمام سطوح مصرف سبب افزایش میزان رطوبت نمونههای تولیدی گردید. در حالیکه بیشترین میزان حجم مخصوص و تخلخل در نمونه حاوی ۵ درصد پودر شیر سویا مشاهده شد. علاوه بر این نتایج ارزیابی بافت در هر دو بازه زمانی ۲ ساعت و یک هفته پس از پخت بیانگر کاهش میزان سفتی با افزودن پودر شیر سویا به خمیر کیک روغنی بدون گلوتن بود. البته نمونه حاوی ۱۰ درصد پودر شیر سویا بافت سفتتری نسبت به نمونه شاهد در بازه زمانی ۲ ساعت پس از پخت داشت. در نهایت داوران چشایی بالاترین امتیازرا به لحاظ ویژگیهای کیفی به نمونههای حاوی کمتر از ۵ درصد پودر شیر سویا دادند و این نمونهها را بهعنوان بهترین نمونه جهت عرضه به بازار محصولات بدون گلوتن معرفی نمودند.
دوره ۱۴، شماره ۶۲ - ( ۱-۱۳۹۶ )
چکیده
چکیده امروزه افزایش ارزش تغذیهای میان وعدهها از جمله اسنکها به دلیل تقاضای مصرفکنندگان جهت استفاده از مواد غذایی سالم و فراسودمند رو به رشد است. از اینرو هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر افزودن جوانهی گندم فرآوری شده با حرارت در سطوح صفر، ۳، ۶، ۹، ۱۲ و ۱۵ درصد وزن آرد بر کمیت و کیفیت یک نوع اسنک غیراکسترودی بود. بهمنظور سنجش مؤلفههای رنگی از تکنیک پردازش تصویر و نرمافزار Image J استفاده شد. نتایج به وضوح نشان داد که افزودن جوانهی گندم سبب کاهش میزان رطوبت و مؤلفهی رنگی L* نمونههای تولیدی شد. این در حالی بود که بر میزان سختی بافت، دو مؤلفهی رنگیa* و b* و ویتامین E محصول نهایی افزوده گردید. علاوه بر این ارزیابان چشایی نیز با بررسی طعم و مزه، تردی، رنگ و بافت هر یک ازنمونهها، بالاترین امتیاز پذیرشکلی را به نمونه حاوی ۹ درصد جوانهی گندم دادند. در نهایت میتوان گفت که جوانهی گندم فرآوری شده با بخار آب اشباع تا سطح ۹ درصد ضمن افزایش ارزش تغذیهای، قابلیت حفظ ویژگیهای تکنولوژیکی و حسی اسنک را جهت عرضه به بازار مصرف به عنوان یک میانوعده مغذی داشت.
دوره ۱۴، شماره ۶۸ - ( ۷-۱۳۹۶ )
چکیده
چکیده
افزایش سطح آگاهی مصرفکنندگان از مضرات افزودنیهای شیمیایی، تولیدکنندگان را بر آن داشته تا با بهکارگیری مواد طبیعی جهت حفظ سلامت افراد جامعه گام بردارند. از اینرو تحقیق حاضر با هدف بهبود خصوصیات کیک اسفنجی با استفاده از عصاره چوبک و صمغ بالنگوشیرازی بهعنوان افزودنیهای طبیعی انجام شد. عصاره چوبک در سطح صفر، ۵/۰ و ۰/۱ درصد و صمغ بالنگوشیرازی در سطوح صفر، ۳/۰ و ۶/۰ درصد در قالب یک طرح کاملاً تصادفی بر پایه فاکتوریل مورد مطالعه قرار گرفت (۰۵/۰≥P) و خصوصیات کمی و کیفی محصول نهایی مورد ارزیابی قرار گرفت. با افزایش سطح این دو افزودنی طبیعی در فرمولاسیون اولیه بر میزان رطوبت و مؤلفه رنگی L* نمونههای تولیدی افزوده شد. این در حالی بود که سطح ۵/۰ درصد عصاره چوبک و سطح ۳/۰ درصد صمغ بالنگوشیرازی بیشترین اثر را در افزایش حجم مخصوص و تخلخل داشت. همچنین نتایج به وضوح نشان داد حداقل ۵/۰ درصد عصاره چوبک در ترکیب با ۳/۰ درصد صمغ بالنگوشیرازی جهت ایجاد بافتی نرم در کیک اسفنجی و کاهش بیاتی این محصول در طی مدت زمان نگهداری نیاز بود. علاوه بر این باید گفت داوران چشایی به نمونه حاوی ترکیبی از ۵/۰ درصد عصاره چوبک و ۳/۰ درصد صمغ بالنگوشیرازی و نمونه حاوی ۰/۱ درصد عصاره چوبک و ۳/۰ درصد بالنگوشیرازی بیشترین امتیاز را به لحاظ پذیرشکلی دادند. بنابراین میتوان گفت که عصاره چوبک بهعنوان یک امولسیفایر طبیعی و صمغ بومی بالنگوشیرازی قابلیت بهبود کیفیت و افزایش ماندگاری کیک اسفنجی را داشتند.
دوره ۱۴، شماره ۷۱ - ( ۱۰-۱۳۹۶ )
چکیده
چکیده
در این تحقیق اثر عصاره چوبک در سطوح صفر، ۵/۰ و ۰/۱ درصد و صمغ ریحان در سطوح صفر، ۳/۰ و ۶/۰ درصد در قالب یک طرح کاملاً تصادفی بر پایه فاکتوریل بر خصوصیات تکنولوژیکی و حسی نان اشترودل مورد مطالعه قرار گرفت (۰۵/۰≥P). به منظور ارزیابی میزان تخلخل بافت و رنگ پوسته نمونههای تولیدی از نرم افزار Image J استفاده گردید. براساس نتایج مشخص گردید افزایش سطح این دو افزودنی طبیعی در فرمولاسیون اولیه سبب افزایش میزان رطوبت و مؤلفه رنگی L* نمونههای تولیدی و کاهش میزان مؤلفه رنگی a* شد. این در حالی بود که سطح ۵/۰ درصد عصاره چوبک و سطح ۳/۰ درصد صمغ ریحان بیشترین اثر را در افزایش حجم مخصوص و تخلخل وکاهش سفتی بافت داشت. علاوه بر این باید گفت داوران چشایی به نمونه حاوی ترکیبی از ۵/۰ درصد عصاره چوبک و ۳/۰ درصد صمغ ریحان و نمونه حاوی ۰/۱ درصد عصاره چوبک و ۳/۰ درصد صمغ ریحان بیشترین امتیاز را به لحاظ پذیرشکلی دادند.
دوره ۱۴، شماره ۷۳ - ( ۱۲-۱۳۹۶ )
چکیده
چکیده
آرد کنجاله کنجد به علت دارا بودن مقادیر بالای پروتئین، فیبر و املاح یک گزینه مناسب جهت بهبود ارزش غذایی نان باگت بدون گلوتن (برنج-ذرت) و تولید محصولی فراسودمند به شمار میرود. از این رو تأثیر سطوح مختلف (صفر، ۵، ۱۰، ۱۵ ، ۲۰ و ۲۵ درصد) آرد کنجاله کنجد (به عنوان جایگزین بخشی ازآرد موجود در فرمولاسیون) بر رطوبت، حجم مخصوص، تخلخل، رنگ پوسته، سفتی بافت و پذیرش کلی نان باگت بدون گلوتن (برنج-ذرت) مورد بررسی قرار گرفت و نمونههای تولیدی با نمونه حاوی آرد گندم مقایسه شدند. نتایج نشان داد آرد کنجاله کنجد به خصوص در سطوح بالای مصرف سبب افزایش رطوبت و مؤلفه رنگیa* و کاهش مؤلفه رنگی L*و b*شد. این در حالی بود که نمونه حاوی دارای ۱۰ و ۱۵ درصد آرد کنجاله کنجد دارای بالاترین میزان حجم مخصوص بودند. همچنین بیشترین نرمی بافت (در دو بازه زمانی ۲ و ۷۲ ساعت پس از پخت )، تخلخل و حجم مخصوص در نمونه حاوی ۱۰ درصد آرد کنجاله کنجد مشاهده شد و این نمونه نسبت به نان حاوی گندم برتری داشت.
دوره ۱۶، شماره ۹۴ - ( آذر ۱۳۹۸ )
چکیده
این تحقیق با هدف تولید کیک کم چرب بر پایه آرد گندم و ارزن انجام شد. بدین منظور، صفر، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد روغن موجود در فرمولاسیون کیک شیفون به ترتیب با صفر، ۲۵/۰، ۵۰/۰، ۷۵/۰ و ۱ درصد صمغ دانه شنبلیله جایگزین شد و وزن مخصوص و قوام خمیر و رطوبت، حجم مخصوص، تخلخل، سفتی بافت در دو بازه زمانی ۲ ساعت و یک هفته پس از پخت، شاخصهای رنگی پوسته و ویژگیهای حسی کیک بررسی شد. نتایج نشان داد، نمونه حاوی ۲۵/۰ درصد صمغ دانه شنبلیله از کمترین وزن مخصوص و سفتی بافت در هر دو بازه زمانی ۲ ساعت و یک هفته پس از پخت و بیشترین حجم مخصوص، تخلخل، مؤلفه رنگی L* و امتیاز پذیرش کلی در مقایسه با سایر نمونه ها برخوردار بود. این در حالی بود که نمونه حاوی ۵۰/۰ درصد به لحاظ خصوصیات تکنولوژیکی و حسی با نمونه شاهد مشابهت داشتند. همچنین نتایج نشان داد، با افزایش جایگزینی روغن با صمغ دانه شنبلیله بر میزان رطوبت و مؤلفه رنگی a* افزوده و از مؤلفه رنگی و b* پوسته کاسته شد. در نهایت میتوان گفت، امکان حذف حداکثر ۵۰ درصد روغن موجود در فرمولاسیون کیک شیفون با صمغ دانه شنبلیله امکانپذیر بود.
دوره ۱۸، شماره ۱۱۰ - ( فروردین ۱۴۰۰ )
چکیده
گیاهان دارویی از چندین هزار سال پیش به دلیل خاصیت درمانی مورد استفاده قرار گرفتهاند. اکالیپتوس یکی از این گیاهان است که فعالیت ضدمیکروبی آن در بسیاری از مناطق جهان برای درمان سرماخوردگی و آنفولانزا مورد استفاده قرار میگیرد. هدف از این پژوهش تجربی، ارزیابی فعالیت ضدباکتری اسانس اکالیپتوس گلوبولوس به ۴ روش دیسک دیفیوژن، چاهک آگار، میکرودایلوشن براث و تعیین حداقل غلظت کشندگی بر تعدادی از سویههای بیماریزا و عامل فساد مواد غذایی در شرایط برونتنی بود. به طور کلی نمای حساسیتی میکروبهای بیماریزا در برابر اسانس اکالیپتوس گلوبولوس (دیسک دیفیوژن) از مقاومترین به حساسترین سویه به ترتیب شامل سالمونلا تیفی > اشرشیا کلی > سودوموناس ائروژینوزا > باسیلوس سوبتلیس > استرپتوکوکوس پیوژنز > استافیلوکوکوس اورئوس بود. میانگین قطر هاله عدم رشد به روش چاهک آگار برای باکتریهای گرم مثبت ۶۰/۱۸ میلیمتر بود. میانگین قطر هاله عدم رشد برای باکتریهای گرم منفی۹۳/۱۱ میلیمتر بود. نتایج نشان داد که حداقل غلظت مهارکنندگی اسانس اکالیپتوس گلوبولوس برای باکتریهای سالمونلا تیفی، سودوموناس ائروژینوزا، اشرشیا کلی، باسیلوس سوبتلیس، استرپتوکوکوس پیوژنز و استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب ۱۲۸، ۶۴، ۶۴، ۳۲، ۱۶ و ۸ میلیگرم بر میلیلیتر بود. نتایج حداقل غلظت کشندگی اسانس اکالیپتوس گلوبولوس نیز به ترتیب ۵۱۲، ۲۵۶، ۱۲۸، ۱۲۸، ۳۲ و ۱۶ میلیگرم بر میلیلیتر بود. پیشنهاد میشود آزمونهای تکمیلی جهت استفاده از اسانس اکالیپتوس گلوبولوس جهت استفاده به عنوان نگهدارنده طبیعی در صنعت غذا و مصارف دارویی انجام گیرد.
دوره ۱۸، شماره ۱۱۹ - ( دی ۱۴۰۰ )
چکیده
ارزن منبع غنی از اسیدهای آمینه ضروری، ویتامینها و مواد معدنی است. همچنین عصاره پنیرک دارای ترکیبات فنولی، خواص آنتیاکسیدانی و ضدمیکروبی است. هدف از بخش اول این پژوهش بررسی اثر جایگزینی بخشی از آرد گندم (صفر، ۱۵، ۳۰، ۴۵ و ۶۰ درصد) با ارزن در کلوچه بود. در این بخش رطوبت، حجم مخصوص، تخلخل و بافت ارزیابی شد. در بخش دوم به منظور تولید کلوچه فراسودمند، فعالیت آنتیاکسیدانی، تغییرات کپک و مخمر و ویژگیهای حسی نمونه منتخب تحت تأثیر غلظت صفر، ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ پیپیام عصاره پنیرک قرار گرفت و با نمونه شاهد بخش اول (مجموعا ۷ نمونه) مقایسه شد. نتایج بخش اول نشان داد نمونه حاوی ۱۵ درصد آرد ارزن به عنوان نمونه برتر بخش اول با حجم مخصوص ۷۳/۱ سانتیمتر مکعب بر گرم، تخلخل ۱/۲۲ درصد و رطوبت ۱۵/۱۰ درصد و سفتی بافت ۲۸/۳ نیوتن طی دوماه نگهداری بیشترین شباهت را با شاهد داشت. نتایج بخش دوم نیز حاکی از آن بود که با افزایش عصاره در فرمولاسیون، میزان فنول کل از ۶/۱ به ۵/۵۳ میلیگرم در گرم ماده خشک رسید. این حالی بود که قدرت آنتیاکسیدانی نمونه حاوی ۵۰۰ پیپیام عصاره در مقایسه با شاهد از ۱/۱۲ به ۲/۶۱ درصد رسید. لازم به ذکر است در نمونههای حاوی بیش از ۲۰۰ پیپیام عصاره پنیرک هیچگونه کپک و مخمری طی دو ماه نگهداری مشاهده نگردید. همچنین در ارزیابی حسی نمونههای حاوی ۱۰۰ تا ۳۰۰ پیپیام بیشترین امتیاز رنگ، بافت، بو و مزه کسب نمودند. بنابراین میتوان نمونه حاوی ۸۵ درصد آرد گندم، ۱۵ درصد آرد ارزن و ۳۰۰ پیپیام عصاره پنیرک را به عنوان یک کلوچه فراسودمند به بازار محصولات نانوایی پیشنهاد نمود.
دوره ۱۹، شماره ۱۳۱ - ( دی ۱۴۰۱ )
چکیده
امروز در بازار مصرف مواد غذایی، شیرینکنندههای مختلفی در حال رقابت با ساکارز هستند که ضمن ایجاد شیرینی قابل قبول، خواص تکنولوژیکی و حسی فراورده تولیدی را حفظ میکنند. بنابراین در این پژوهش از آرد مالت آنزیمی سورگوم به عنوان جایگزین ساکارز (شکر) در کیک برنجی بدون گلوتن استفاده شد. بدین منظور رطوبت، حجم مخصوص، تخلخل، مؤلفههای رنگی پوسته، سفتی بافت و ویژگیهای حسی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که با افزایش جایگزینی ساکارز با آرد مالت آنزیمی سورگوم حفظ رطوبت نمونههای تولیدی و میزان مؤلفه رنگی *a آنها افزایش یافت. همچنین نتایج نشان داد با سپری شدن زمان یک هفته پس از پخت کیک، افت رطوبت در نمونههای حاوی آرد مالت کمتر از نمونه شاهد بود. آرد مالت آنزیمی سورگوم نیز قابلیت افزایش نرمی بافت را داشت و جهت جلوگیری از سفت شدن بافت طی مدت زمان نگهداری موفق عمل نمود. علاوه بر این نتایج حاکی از آن بود که نمونهای که در آن ۴۰ درصد ساکارز با آرد مالت جایگزین شده بود دارای بیشترین میزان تخلخل، حجم مخصوص و مؤلفه رنگی *L بود. همچنین این نمونه به لحاظ شیرینی با نمونه شاهد برابری داشت و از نظر داوران چشایی در سایر ویژگیها نیز نمونه برتر بود. از این رو با توجه به نتایج بدست آمده میتوان گفت که آرد مالت آنزیمی سورگوم قابلیت استفاده بهعنوان یک شیرینکننده طبیعی بخصوص در فراوردههای نانوایی مورد نیاز بیماران سیلیاکی دارد.
دوره ۱۹، شماره ۱۳۲ - ( بهمن ۱۴۰۱ )
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی جایگزینی سطوح متفاوت آرد نخودچی (صفر، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد) با آرد کینوا و افزودن امولسیفایر منوگلیسرید در سطوح صفر، ۵/۰ و ۱ درصد به فرمولاسیون شیرینی بدون گلوتن انجام شد. در این تحقیق میزان خاکستر، پروتئین، رطوبت، حجم مخصوص، سفتی بافت و ویژگیهای حسی (فرم و شکل، سطح، بافت، قابلیت جویدن، بو و مزه و پذیرش کلی) نمونههای تولیدی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد رطوبت، خاکستر و چربی آرد کینوا بیشتر و میزان پروتئین آن کمتر از آرد نخود بود. با افزایش سطح جایگزینی آرد نخودچی با آرد کینوا بر میزان رطوبت و خاکستر افزوده و از میزان پروتئین شیرینیهای تولیدی کاسته شد. این در حالی بود که نمونه حاوی ۲۵ درصد آرد کینوا و ۵/۰ درصد امولسیفایر منوگلیسرید از بیشترین حجم مخصوص (۹۸/۰ میلیلیتر بر گرم) و کمترین سفتی بافت (۳۷/۳۱ نیوتن) برخوردار بودند. در نتیجه حضور آرد کینوا و افزایش سطح آن در فرمولاسیون مؤلفه رنگی L* کاهش و a* افزایش یافت. ارزیابی حسی نشاندهنده برتری نمونه حاوی ۲۵ درصد آرد کینوا (فاقد امولسیفایر) و نمونه حاوی ۲۵ درصد آرد کینوا و ۵/۰ درصد امولسیفایر منوگلیسرید بود. لازم به ذکر است نمونههای حاوی ۵۰ درصد آرد کینوا در حضور ۵/۰ درصد امولسیفایر منوگلیسرید نیز کمیت و کیفیت بالایی برخوردار بودند. از این رو نمونه حاوی ۲۵ درصد آرد کینوا و ۵/۰ درصد امولسیفایر منوگلیسرید به عنوان برترین نمونههای شیرینی بدون گلوتن در این تحقیق معرفی میشوند.
دوره ۲۰، شماره ۲ - ( بهمن ۱۳۹۸ )
چکیده
کاربرد انرژی خورشید بهمنظور تامین سرمایش فضاها در ایران و سایر کشورها در دو دهه اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش دو سیستم سرمایش ترکیبی کمک خورشیدی مورد مطالعه قرار گرفته است. در یک سیستم ترکیبی از چیلر جذبی لیتیم برمایدی و کلکتورهای خورشیدی صفحه تخت و در سیستم دیگر ترکیب چیلر تراکمی و پنل فتوولتائیک حرارتی در نظر گرفته شده است. به این منظور ۳۲% از مساحت پشت بام ساختمان توسط ۱۰۵ کلکتور صفحه تخت خورشیدی هر یک به مساحت۱/۵۹۱مترمربع یا ۲۸۸پنل فتوولتائیک حرارتی هر یک به مساحت ۰/۵۵۶مترمربع پوشانده شده است. هر دو سیستم از نظر انرژی، اگزرژی و اقتصادی با یکدیگر مقایسه شدهاند. این مقایسه برای تامین ۷۰کیلووات بار سرمایشی مورد نیاز یک ساختمان اداری با مساحت ۵۰۰مترمربع انجام گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در دمای اواپراتور C°۵ و دمای محیط C°۲۷، ضریب عملکرد چیلر تراکمی ۳/۵ و ضریب عملکرد چیلر جذبی برابر ۰/۷۱ است. همچنین راندمان انرژی کل و راندمان اگزرژی کل به ترتیب در سیستم ترکیبی چیلر تراکمی و پنلهای فتوولتائیک حرارتی برابر ۷/۴۳% و ۸/۲۵% و در سیستم ترکیبی چیلر جذبی و کلکتورهای صفحه تخت برابر ۹/۱۶% و ۶/۶۶% است. در تحلیل اقتصادی، متوسط هزینه سالانه سیستم ترکیبی چیلر تراکمی و پنلهای فتوولتائیک حرارتی برابر ۹۷۱۰دلار و این هزینه برای سیستم ترکیبی چیلر جذبی و کلکتورهای صفحه تخت برابر ۷۶۴۹دلار برآورد شده است.
دوره ۲۰، شماره ۱۳۸ - ( مرداد ۱۴۰۲ )
چکیده
کینوا یک منبع غذایی ارزشمند است که امروزه توجه افراد زیادی را به خود جلب نموده است. بدین منظور در این پژوهش تأثیر انواع آرد کینوا (خام، تف داده شده و پرک) و جایگزینی بخشی از آن با آرد برنج تفت داده (صفر، ۱۵ و ۳۰ درصد) بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی (پروتئین، خاکستر، فعالیت آبی، بافت و رنگ) و حسی قالبهای غذایی فشرده تولیدی، بررسی شد. نتایج نشان داد که روشهای فراوری تفت دادن و پرک کردن کینوا ضمن بهبود کیفیت نمونههای تولیدی منجر به کاهش فعالیت آبی و مؤلفههای رنگی L* و b* و افزایش خاکستر، سفتی بافت و مؤلفهی رنگی a* شد. این در حالی بود که فرایند تفت دادن و پرک کردن به ترتیب منجر به کاهش و افزایش پروتئین نمونههای تولیدی در مقایسه با نمونههای حاوی آرد کینوا خام شدند. از سوی دیگر با افزایش درصد آرد برنج در فرمولاسیون قالب فشرده مقادیر پروتئین، خاکستر و مؤلفهی رنگی a* کاهش و مقادیر سفتی بافت و مؤلفههای رنگی L* و b* افزایش یافتند. نتایج ارزیابی حسی نیز نشان داد فراوری انجام شده بر روی کینوا و حضور آرد برنج در فرمولاسیون منجر به افزایش امتیاز ویژگیهای حسی و در نهایت پذیرش کلی فراورده نهایی شد. در نهایت نمونه تولید شده با آرد پرک کینوا و حاوی ۳۰ درصد آرد برنج (۷۴/۵ درصد پروتئین، ۷۸۱/۰ درصد خاکستر و امتیاز پذیرش کلی ۵۲/۴)، به عنوان بهترین نمونه معرفی شد.