---

اهداف: یکی از مهم‌ترین مسائل و چالش‌های پیش روی جوامع در حال توسعه، هویت کالبدی بناها و نمای شهری است. شهرها، تحت تأثیر مدرنیته دچار مشکل هویت هستند و مفهوم هویت شهری در فرآیند شناخت و ادراک، پدیده‌ای چند بعدی و پیچیده را پیش روی ما قرار می‌دهد. این مقاله در پی این سؤال که: چگونه می‌توان راهکار یا دستورالعملی به‌منظور ارتقاء هویت­مندی فرمی و نمای بیرونی معماری در پایتخت و کلان‌شهری مانند تهران تدوین نمود که با سلیقه‌ها و سطح فکری امروزی نیز همسو باشد؟ شکل گرفته است.
روش‌ها: روش تحقیق در این پژوهش کیفی پیمایشی و پژوهش از نوع کاربردی می‌باشد و برای پاسخ به سؤال پژوهش ابتدا از روش کتابخانه‌ای به بررسی عوامل مؤثر در شکل‌گیری هویت کالبدی بررسی، سپس به‌وسیله پرسشنامه مورد پرسش از کارشناسان و اساتید معماری قرار گرفته است.
یافته ها: جامعه آماری۲۷۳ نفر از اساتید معماری بوده و در نهایت از بین عوامل مؤثر و دارای بیشترین اولویت، در از بین عوامل مؤثر در هویت کالبدی نماهای بناها استفاده از ترکیب نماهای سنتی و مدرن، استفاده از جزییات و تزیینات در نماها، استفاده از مصالح پایدار، روح زمانه، بهره‌گیری از الگوی گذشته و توجه به تنوع و پرهیز از یکنواختی و همگونی بیشترین تأثیر را داشته است.
نتیجه‌گیری: تفاوت‌های آماری معنی‌داری بین پاسخ‌دهندگان مختلف، در نگرش آنها نسبت به پارامترهای نما (جرم و مفصل، دهانه‌ها، جزئیات معماری و مواد) وجود دارد. این نتایج نشان دهنده تعدد و تنوع گرایش‌ها در عملکرد معماری برای مشاغل مختلف است. همچنین واضح است که دلیل اصلی تفاوت معنی‌دار میان میانگین‌ها مربوط به این است که پاسخ‌دهندگان معتقدند این پارامترها تأثیر قابل توجهی بر تداوم هویت معماری داشته‌اند.

---

هدف: شهرها در حال تبدیل شدن به قهرمان بین مناطق جغرافیایی هستند. رقابت بین شهرها برای تثبیت اعتبار به عنوان بهترین انتخاب برای بازدیدکنندگان، سرمایه گذاران، کسب و کار در شهر، در حال تشدید است. بعضی شهرها ویژگی‌‌‌‌‌‌‌های منحصر به فردی دارند که سبب می‌شود تصویری مشخص از آنها در ذهن شکل بگیرد. این نوشتار با شناسایی اصلی ترین مولفه‌‌های معماری تاثیرگذار در برندسازی شهری شهر یزد و پس از آن مقایسه میزان تاثیرگذاری این مولفه‌ها باهم و اولویت‌بندی آنها به ترتیب اهمیت نگاشته شده است.
روش: پژوهش با پرسشنامه ای که برای دو گروه، ۱) گروهی ۳۵ نفره از جامعه متخصصین ۲) گروهی ۱۱۰ نفره از افراد عادی تهیه شد، انجام شده است. در انتخاب نمونه گروه ۱ از روش نمونه گیری گلوله برفی و برای انتخاب نمونه در گروه ۲ از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شده است.
یافته ها: این تحقیق کاربردی و براساس ماهیت داده از نوع کیفی است. بررسی تمامی مولفه‌ها در دو جامعه آماری طبق آزمون spss انجام شد و تمامی مولفه‌ها بر برندسازی شهر یزد تاثیر قابل توجهی داشتند. میزان تاثیر‌گذاری مولفه‌ها بر برندسازی شهر یزد در دو جامعه آماری میان متخصصین معمار و شهرساز و بین افراد عادی از لحاظ الویت بندی تفاوت داشت.
نتیجه گیری: در بین افراد عادی بافت معماری بیشترین تاثیر را بر برندسازی شهر یزد داشته و درمیان افراد متخصص نماد و نشانه ها مانند عناصری مثل بادگیر، ساباط و .... بیشترین تاثیر را در برندسازی شهر یزد داشته است.

---

اهداف: امروزه استفاده از هوش مصنوعی رشد چشمگیری داشته، و به عنوان یک حوزه نوین در حال پیشرفت است. هدف اصلی این پژوهش، شناخت ظرفیت های هوش مصنوعی در پیشبرد فرآیند طراحی و اجرا در محیط مصنوع است. هدف کاربردی پژوهش، توسعه و کاربردی سازی مهمترین دستاوردهای یادگیری ماشینی و در حوزه طراحی است.
روش­ها: روش تحقیق اصلی پژوهش «فراتحلیل» در پارادایم «آزادپژوهی» با رویکرد انتقادی و طراحی مبنا است که با استفاده از تکنیک های پهنانگر، حوزه کلی دانشی این حوزه را بررسی می کند. سپس به منظور تثبیت اشراف به ادبیات موضوع، از طریق جستوجو در سه پایگاه های معتبر دانشی این حوزه، نسبت به جمع آوری مقالات مرتبط به یادگیری ماشین در حوزه های روش های یادگیری بدون نظارت، یادگیری نیمه نظارتی و یادگیری تقویتی اقدام شده؛ مهمترین ظرفیت ها و کاستی ها، و نقاط قوت و ضعف مورد نقد و بررسی قرار می گیرد.
یافته­ ها: یافته های کمی حاصل از داده های ترکیب شده بیانگر آن است که یادگیری ماشینی تحت نظارت و یادگیری عمیق هدایت شده، می تواند بهترین گزینه برای توصیه در آینده طراحی باشد. در حالی که فرآیند یادگیری در یادگیری عمیق تدریجی و کندتر است، یادگیری ماشینی تحت نظارت در مرحله آزمون و تست سریع تر عمل می­کند.
نتیجه ­گیری: نتایج پژوهش تاکید دارد که یادگیری ماشینی تحت نظارت، بهترین گزینه برای پیش بینی پاسخ ها در فرآیند طراحی است اما در صورتی که علاوه بر پیش بینی، موضوع خلاقیت در طراحی مورد نظر باشد، یادگیری عمیق کارآمدتر است.

---

اهداف: در معماری خانه­ های تاریخی محیط توسط انسان در تعاملی دوجانبه با طبیعت شکل می­ گرفت. با ایجاد بحران­های زیست محیطی معاصر، ادغام فرآیندهای طبیعی و انسانی مهمترین مسئله اکولوژی در حوزه پایداری گردید. هدف از مطالعه حاضر، شناسایی معیارهای اکولوژیکی در خانه­ های تاریخی با امکان بهره­وری در معاصر است تا به ارائه راه­ حلهای اکولوژیکی با توجه به رفتار حرارتی در مناطق سردسیر پرداخته ­شود.
روش­ها: شناسایی این عوامل در دو نمونه از خانه ­های تاریخی اردبیل با استفاده از روشهای توصیفی، برداشت های میدانی و تحلیل داده ­های کمی صورت پذیرفته است.
یافته ­ها: بررسی بحرانی ­ترین شرایط اقلیمی منطقه، نشان­ از مقاومت حرارتی اتاقها در برابر نوسانات دمایی دارد. همچنین شناسایی ویژگیهای معماری برگرفته از محیط طبیعی (توپوگرافی، اقلیم) و محیط انسان ساخت (فرم ساختمان، سازمان فضایی، مصالح، منظر، زیرساخت ­ها) علاوه بر تعامل بهینه بین این مولفه ­ها، ارائه دهنده راه ­حلهای اکولوژیکی است.
نتیجه ­­گیری: سنجش معیارهای اکولوژیکی هم نشان دهنده سازگاری با محیط زیست است در واقع با استفاده از منابع طبیعی بر تاثیرات اقلیمی سرد فائق آمده ­اند به نحوی که اتاقهای با کارکرد فصلی نظیر شاه ­نشین و سرداب در مقابل نوسانات دمایی، عملکرد بهینه­ ای دارند برای مثال در نمونه­ ای با ابعاد کوچکتر شاه­ نشین حداقل اختلاف دمای داخل و خارج به ۱۳ درجه سانتی گراد می­رسد.

---

اهداف: آسایش حرارتی از عوامل اصلی برای حضور افراد در فضاهای باز شهری به حساب می آید. این مقاله با تمرکز بر نظام گیاه در باغ جهان نما شیراز درصدد رسیدن به هدف ایجاد آسایش حرارتی و بالا بردن حضور افراد و بیشترین عامل موثر بر آسایش حرارتی در فضای باز می باشد.

روش ها: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و از لحاظ روش شناسی کیفی (کتابخانه ای) و سنجش کمی با نرم افزار Envi-met ۴  شبیه سازی شده است که با انتخاب هشت نقطه در باغ جهان نما شیراز به تحلیل متغیرهای اقلیمی، راس ساعت ۹، ۱۲ و ۱۷ در روز یکم تیرماه به عنوان گرمترین روز سال می پردازد و با مقایسه آن ها با شاخص آسایش حرارتی PET بین نقاط مذکور تجزیه و تحلیل می گردد.

یافته ها: با بررسی مدل های شبیه سازی گیاه (نوع درخت و تاج درخت و تعداد آن ها)در محل خود شرایط آسایش حرارتی فضای باز را بهبود بخشیده ، و با عبور از فضای باغ شرایط محیطی به وضعیت قبل برمی گردد و میانگین دمای تابشی بیشترین اثرگذاری بر آسایش حرارتی را دارد که در قالب نمودارهای ستونی و خطی ارائه می شود.

نتیجه گیری: در نظام کاشت گیاه، افزایش درختان تاثیر بیشتری بر آسایش حرارتی فضای باغ و حضور افراد و کاهش استرس حرارتی در فصول گرم سال دارد و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺝ ﻭ ﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ﻭ ﻓﺮﻡ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﻣـﻲ ﺗﻮﺍﻧـﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻭ ﻋﺒﻮﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻫﻮﺍ ، ﺑﺎﻋﺚ ﻛـﺎﻫﺶ ﺩﻣﺎﻱ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎﺑﺸﻲ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺭﻃﻮﺑﺖ ﮔﺮﺩﺩ.

---

اهداف: مرکزیّت فضاها در طراحی معماری علیرغم اینکه در خانه‌های سنّتی به عنوان یکی از ارکان زیبایی‌شناسی تلقّی می‌گردید، به دلیل نگاه بازاری‌گونه کنونی به صنعت ساختمان مغفول مانده است. هدف این پژوهش، تدوین روش محاسباتی جهت  تبیین کمّی مرکزیّت در یکی از خانه‌های سنّتی به منظور استفاده در بناهای جدید می‌باشد.

روش‌ها: فضاهای خانه‌های سنّتی دوره قاجار بر اساس شکل و عملکرد فضایی استخراج و کد گذاری شدند. یک مدل محاسباتی جهت تبیین  انحراف از مرکز نرمال‌شده ارائه گردید. گراف پلان توجیهی، سطوح فضایی و مرکزیّت فضاهای نمونه موردی ترسیم گردید.

یافته ها: در فضاهای خانه سنّتی امام جمعه، حیاط، ایوان، شاه‌نشین، تالار، حیاط حوضخانه و حیاط اندرونی ریزفضاهای مرکز‌گرا را نشان می‌دهند و انحراف از مرکز صفر دارند و حیاط بیرونی با ۱۴ ارتباط به عنوان مرکزی‌ترین فضا شناخته می‌شود. از سوی دیگر دهلیز، صفّه، اتاق های معمولی، راه پله و ایوانچه‌ها مرکزیت کمتری داشتند و به عنوان فضاهای مرکز گریز شناخته گردیدند.

نتیجه گیری: برّرسی مرکزیّت از دو جنبه نحوی فضایی و  شکلی و  نیز صحّت‌سنجی به کمک محاسبات ریاضی، می‌تواند الگویی که در نگاه معمار در آن زمان وجود داشته است بازیابی کرد و در بناهای جدید جهت پررنگ نمودن عنصر زیبایی و عملکردی بنا مورد استفاده قرار داد.