۲۰ نتیجه برای زیاری
دوره ۴، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۳ )
چکیده
تاریخ معماری و شهرسازی ایران همواره در طول تاریخ خود شاهد تحولات و دگرگونیهایی در زمینه نگرشها، عقاید، شیوهها و سبکها، در هر دو بعد محتوایی و بصری بوده است. تأثیرپذیری از سنت وجهانبینی برخاسته از فرهنگ وآداب بومی، در دورههایی محور این تغییرات بوده وگاهی نیز با الگوبرداری از تحولات معماری و شهرسازی جهان، دستخوش دگرگونی شده است. مکتب اصفهان با تأکید بر فرهنگ، هنر و اندیشه اسلامی- ایرانی، دوران پرفروغ و اثرگذاری در دوره صفویه داشته است و حتی این تأثیرات تا به امروز در برخی شهرهای سنتی نیز هنوز قابل روئیت است. در دوره قاجار نیز در ابتدا مکتب اصفهان ادامه مییابد؛ اما با ورود ایران به بازارهای جهانی و برقراری روابط با دیگر کشورها، زمینه برای تغییر فرم و محتوای شهرهای ایرانی فراهم میگردد که با تولد سبک تهران، تغییراتی اجرا میشود که به طور عمده بر پایه ی نگرشهای مدرنیستی شکل مییابد. در این نوشتار تلاش شده ضمن تشریح خصوصیات و ویژگیهای هر یک از شیوههای اصفهان و تهران- که تأثیرات شگرفی در معماری و شهرسازی ایران داشته اند- زمینههای اشتراک و افتراق فضاها و عناصر شهری در این شیوهها مورد مقایسه قرار گیرد. نتایج این بررسی حاکی از چرخش آشکار و تغییر نقش فضای عمومی، فضاهای باز و بروز برونگرایی به جای درونگرایی در سبک تهران است؛ به گونهای که پیوند معماری بومی ایران با معماری غرب و سرمشق گیری از بناهای اروپایی و از سوی دیگر دگرگونی کلی مفهوم «شار» در این سبک کاملا مشهود است.
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۵ )
چکیده
فرا شهرنشینی که در کشورهای جنوب باعث ایجاد مادرشهرهای چند میلیون نفری می شود، نشان دهنده ی ژرفای ناخوشی ساخت های اجتماعی اقتصادی است. یکی از مسایلی که در رابطه با سازمان یابی کالبدی- فضایی مادرشهرهای ایرانی - اسامی مورد توجه می باشد، دگرگونی کانون های روستایی و مرا کز شهری واقع در حریم آنها، در پیوند با شهر مرکزی است. از آنجا که رشد شهرنشینی به عنوان یک پدیده جمعیتی تا حدودی در ارتباط با نوع فعالیت ها در شهر صورت می گیرد، بایستی ساماندهی و صیانت از است و توسعه مرزهای کالبدی شهر با توجه به انباشت جمعیت در آن حریم مادرشهرها براساس مطالعه روابط متقابل میان اسکان جمعیت و اشتغال در چارچوب حریم تبیین گردد. پژوهش حاضر از الگوی پس رویدادی و تکوینی بهره گرفته و از نظر روش شناسی، از روش کیفی با رویکرد متکی به توصیفی- تحلیلی استفاده کرده است. این پژوهش، نخست به بررسی وضعیت موجود فعالیت و جمعیت در حریم مادرشهر تهران پرداخته و بینی جمعیت و روش های برآورد فعالیت، تحولات آتی آن ها را تشریح نموده است. سپس با استفاده از مدل های پیش نتایج پژوهش نشان می دهد که رشد جمعیت و فعالیت در گستره حریم مادرشهر تهران به صورت مسمتر ادامه دارد و کاهش تعداد سکونتگاه ها و مرا کز فعالیت در برخی از دوره های زمانی، به معنای مهاجر فرستی، زوال کانون های جمعیت و ایستایی مرا کز فعالیت نیست؛ بلکه به دلیل گسترش محدوده مادرشهر تهران، پدیده شهرشدگی زودهنگام نقاط روستایی، ادغام آنها و تغییر محدوده های آماری در سرشماری هاست. بدین ترتیب تکوین نواحی شهر- بنیاد جدید با مشکلاتی ای نزدیک، دور از انتظار نیست؛ در پایان نیز مشابه مادرشهر تهران، در سایر شهرهای بزرگ واقع در پیرامون تهران، در آینده و بر اساس یافته های پژوهش، راهبردهای مناسب به منظور مدیریت جمعیت و فعالیت در حریم SWOT با استفاده از روش مادرشهر تهران استخراج گردید.
دوره ۶، شماره ۲ - ( بهار ۱۴۰۳ )
چکیده
براساس بررسیهای انجام شده از دیرباز توسعه متوازن و پایدار از جمله اهداف اساسی کشور بوده است. بهطوری که با نوساناتی توجهاتی در سیاستگذاریها و برنامهریزیهای توسعه قبل و بعد از انقلاب اسلامی به مقوله "توسعه منطقهای" صورت پذیرفته است و به تعبیری از جمله مولفههایی بودهاند که تحلیل اثرات آنها بر چهرهپردازی نظام ملی در مقیاس خرد و کلان بسیار اهمیت دارد. اگرچه با مشاهده وضعیت کنونی، به نظر میرسد کیفیت زندگی مردم و سطح رفاه اجتماعی ایشان دستخوش نابرابریهای عظیمی از منظر توزیع منابع مالی، زیرساختها و امکانات رفاهی شده است. بنابراین میتوان گفت عدم توفیق برنامهریزی توسعه منطقهای و تقسیم کار فضایی، موجب افزایش نابرابری و فاصله در بین مناطق مختلف کشور شده است. بنابراین توجه به مغایرتهای منطقهای و غلبه کردن بر آن در سطوح توسعه هر یک از مناطق به منظور ایجاد ساختار منطقی در تقسیم کار و ایجاد انواع تخصص که با بهترین وجه وظایف توسعه ملی را برآورد سازند، ارتباط برنامهریزی ملی با برنامهریزی توسعه منطقهای را بیش از پیش ضروری مینماید.
دوره ۷، شماره ۱ - ( بهار و تابستان ۱۳۸۲ )
چکیده
-
دوره ۷، شماره ۱۴ - ( پاییز و زمستان ۱۳۹۹ )
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی معادلهای انگلیسی فعل «أدراکـ» در تعبیر قرآنی «ما أدراکـ» با توجه بر معادلگزینی مترجمان بر اساس نظریه زبانشناسی قالب معنایی فیلمور است. بر این اساس، معادلهای بهکار رفته در هفت ترجمه انگلیسی آربری، پیکتال، هلالی و خان، سِیل، شاکر، یوسفعلی و قرایی بررسی و با هم مقایسه شدند. تحلیل نتایج به کمک قالبهای معنایی فیلمور انجام گرفت و از این رهگذر نوع و میزان کارآمدی مبحث قالبهای معنایی در تحلیل معادلگزینیها نیز آشکار شد. یافتههای پژوهش نشان داد که مترجمان نُه معادل که به هفت قالب معنایی مختلف در شبکه قالب تعلق دارند، استفاده کردهاند که از میان آنها با در نظر گرفتن قالب و معنا، سه فعل know (۱۲ بار در ترجمه هلالی و خان و ۴ بار در ترجمه شاکر)، understand (۱۳ بار در ترجمه سِیل) و comprehend(۴ بار در ترجمه شاکر) معادلهای مناسبتر به نظر میرسند. در مجموع، معادلگزینی سِیل، هلالی و خان و پس از آنها شاکر را در ترجمه این فعل میتوان بهتر از سایر مترجمان دانست.
دوره ۱۲، شماره ۴ - ( زمستان ۱۴۰۱ )
چکیده
اهداف: شهرها در ارتقاء ارزشهای انسانی نقشی کلیدی دارند. امروزه افزایش جمعیت، شهرنشینی گسترده در کشورهای در حال توسعه، تغییرات جمعیت شناختی، چالش های محیط زیستی، معضلات اقتصادی، معضلات حمل و نقل شهری، پیشرفت های فناوری اطلاعات و ارتباطات و بوروکراسی لزوم حکمروایی شهری هوشمند را ضروری ساخته است، لذا هدف اصلی این پژوهش ارائه الگوی حکمروایی شهری هوشمند با رویکرد آینده پژوهی می باشد.
ابزار و روشها: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و اکتشافی است. جامعه آماری متخصصین و خبرگان در زمینه تحقیق می باشند. حجم نمونه با استفاده از قوانین راسکو، حجم نمونههای بیشتر از ۳۰ و کمتر از ۵۰۰ برای اکثر پژوهش ها مناسب هستند. ۴۵ نفر تعیین شد و شیوۀ نمونهگیری به صورت گلوله برفی میباشد.
یافتهها: پیشران های حکمروایی شهری هوشمند از منابع لاتین و همچنین با روش دلفی استخراج شدند. ۹ پیشران کلیدی برای آینده حکمروایی شهری هوشمند در نظر گرفته شد. در مرحله بعد سناریوهای برای هر پیشران تدوین شد. سپس برای هر سناریوی مطلوب راهبردهای در نظر گرفته شد. در نهایت الگوی حکمروایی شهری هوشمند در شهر رشت ارائه گردید.
نتیجهگیری: آموزش مستقیم شهروندی، طراحی فرصت های مشارکت عمومی، تدوین سیاست های محلی، مدیریت یکپارچه شهری، ایجاد مدل مالی جهت تخصیص بودجه مناسب، توسعه زیرساخت ارتباط داده و شبکه دسترسی، تشویق سرمایه گذاران با ارائه مجوزهای سودآور، ایجاد پورتال های داده باز جهت آزادسازی داده و اطلاعات، وضع قوانین قوی برای حفظ حریم خصوصی افراد و سازمان ها، ارائه خدمات به صورت آنلاین و حذف بوروکراسی و برنامه ریزی دقیق دولت هوشمند در سطح ملی بیشترین امتیاز را در رسیدن به الگوی حکمروایی شهری هوشمند آینده نگر بدست آوردند.
دوره ۱۳، شماره ۲ - ( پاییز و زمستان ۱۳۸۸ )
چکیده
یکی از سازوکارهای مناسب برای نظمدهی فضایی، جلوگیری از رشد بیرویه شهری و مقابله با از بین رفتن اراضی مناسب برای هر کاربری خصوصاً کاربری مسکونی؛ اعمال قوانین افراز و تفکیک در اراضی شهری است که باید بر اساس طرح جامع و تفصیلی و هادی صورت گیرد. ادارات ثبت در درجه اول و دادگاهها در درجه دوم در این امر دخالت دارند، البته دخالت این سازمانها باید بر مبنای نقشه جامع شهر و نقشه های اجرایی و ضوابط شهرسازی شهرداریها صورت گیرد. قوانین موجود در ایران به تنهایی نمی توانند از به وجود آمدن این پدیده نامناسب (تفکیکهای غیرقانونی) جلوگیری کنند. در چنین وضعیتی تنها با فرهنگسازی صحیح و مدیریت و نظارت دقیق بر اجرای وظایف دستگاههای دولتی و ملزم ساختن عموم به رعایت قوانین و مقررات طرحهای جامع و تفصیلی و هادی، می توان به بهبود وضعیت موجود در ایران کمک کرد. در این مقاله سعی شده است تا تفکیک، افراز و روند قانونگذاری در اراضی شهری (افراز و تفکیک) با مواد قانونی بیان شود.
دوره ۱۴، شماره ۲ - ( تابستان ۱۳۸۹ )
چکیده
چکیده
با شروع هزاره سوم و تغییرات ایجاد شده در تمام ابعاد زندگی، پارادایم کاربری اراضی نیز باید یک دگردیسی در تلاقی با جهان و هزاره جدید داشته باشد، چرا که سبک زندگی سنتی امروز بشر متناسب با نیاز جامعه اطلاعاتی که در حال شکل گیری است، نمی باشد؛ بنابراین ارائه یک الگوی مناسب از برنامه ریزی کاربری اراضی با توجه به "کاربری های مجازی"، در عصری که از آن با عنوان عصر اطلاعات یاد می شود، ضروری است.
این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و با دیدگاه انتقادی، شیوه فعلی برنامه ریزی کاربری اراضی در سطح شهر را به نقد کشیده و با بازتعریفی از نظام برنامه ریزی کاربری اراضی، به مدد شیوه های نوین و بهینه، بنیان اندیشه ای جدید را که از آن با عنوان کاربری های مجازی یاد می شود ، پی می افکند.
دوره ۱۴، شماره ۳ - ( پاییز ۱۳۸۹ )
چکیده
چکیده
سنجش کارایی مناطق از آنجا ضرورت می یابد که در شرایط امروز مناطق با کمبود منابع و امکانات روبه رویند. بنابراین، این منابع باید به گونه ای تخصیص داده شود که بتوان بیشترین تولیدات یا خدمات را از طریق منابع موجود عرضه کرد . در این مقاله عملکرد و کارایی استان ها از لحاظ توسعه یافتگی به روشی مقایسه ای در سطح کشور ارزیابی شده است. یکی از مؤثرترین روش هایی که برای اندازه گیری کارایی می تواند مورد استفاده قرار گیرد، مدل تحلیل پوششی داده ها (DEA) است. این روش با اینکه در این موردکاربرد ندارد، روشی توانمند و پیشرو به شمار می رود و امروزه به منظور ارزیابی و برآورد کارایی جایگاه ویژه ای در زمینه های مختلف یافته است. ازاین رو در این تحقیق، کارایی توسعه یافتگی استان های سی گانه کشور با استفاده از این روش ارزیابی شده است. استفاده از این روش علاوه بر رتبه بندی استان های کشور از نظر کارایی، استان های الگو و مختصات هدف خروجی های هر استان را نیز ارائه کرده است که درنتیجه ورودی مناسبی جهت برنامه ریزی های میان مدت و بلندمدت ملی به شمار می آید. بر اساس یافته های تحقیق، ده استان آذربایجان شرقی، اصفهان، تهران، خراسان جنوبی، زنجان، سمنان، قزوین، قم، گیلان و یزد دارای کارایی واحد شده و به عنوان استان های دارای عملکرد برتر در کشور از نظر بیشترین توسعه یافتگی با کمترین امکانات (کارایی توسعه یافتگی) معرفی شده اند.
دوره ۱۴، شماره ۳ - ( ۸-۱۳۹۳ )
چکیده
چگالی بهترین معیار سنجش و کنترل کیفیت روسازی اجرا شده می باشد. تعیین چگالی مخلوط آسفالتی در حین عملیات تراکم و پس از آن، از دو جهت تعیین میزان تراکم و زمان اتمام عملیات دارای اهمیت می باشد. در حال حاضر متداول ترین و البته دقیق ترین روش تعیین دانسیته در محل مخلوط آسفالتی، روش مغزه گیری می باشد. روش معمول برای انجام این کار استفاده از مغزه گیر و انجام آزمایش تعیین چگالی بر روی مغزه های بدست آمده در آزمایشگاه می باشد. اما این روش دارای معایبی شامل ایجاد خرابی در سطح روسازی، هزینه نسبتاً بالا، عدم تکرارپذیری و پایش دانسیته برای یک نقطه خاص و صرف زمان زیاد می باشد. زمان بر بودن انجام این آزمایش، منجر میشود که نقاط ضعف لایه ناشی از عدم تراکم لازم به سرعت مشخص نشوند و لذا اقدامات اصلاحی در زمان مناسب صورت نگیرند. در سال های اخیر استفاده از آزمایش های غیر مخرب تعیین دانسیته، با استقبال زیادی مواجه شده است. این نوع آزمایش ها در سطح روسازی ایجاد خرابی نمی کنند، هزینه انجام آنها کمتر از مغزه گیری می باشد و بعلت عدم ایجاد خرابی بوسیله آنها تکرارپذیرند، که شامل دو روش غیرمخرب هسته ای و غیرهسته ای می باشند. در این تحقیق ارزیابی میدانی دستگاه الکترومغناطیسیPQI مدل ۳۰۱ و دستگاه هسته ای Troxler مدلHS-۵۰۰۱EZ انجام گردید که بعد از انجام تحلیل های آماری مشخص شد که دستگاهPQI مناسب برای تعیین دانسیته لایه های آسفالتی و دستگاه هسته ای برای تعیین دانسیته لایه های سنگدانه ای مناسب می باشند.
دوره ۱۴، شماره ۳ - ( پاییز ۱۴۰۳ )
چکیده
اهداف: رشد جمعیت شهرهای بزرگ ایران و عدم توجه به اصولمدیریتی در برنامهریزی شهری در سالهای اخیر مسایل زیادی را برای شهروندان و برنامهریزان بوجود آورده است که شهرها را به سمت ناپایداری سوق میدهند. تهران بهعنوان پایتخت ایران با مشکلات شهری فراوان مواجه است و این عوامل، ادامه حیات این شهر را با چالشهای جدی مواجه خواهدساخت. شناسایی شاخصهای پایداری توسط مقالههای بسیاری ارزیابی شدهاند ولیکن به شاخصهای ناپایداری که به چالشهای ناپایداری در برنامهریزی شهری دامن میزنند کمتر توجه شدهاست؛ درهمینراستا هدف تحقیق حاضر شناسایی چالشهای ناپایداری در برنامهریزی شهری کلانشهر تهران میباشد.
روش ها: این پژوهش با روش بازخوانی شاخصهای مرتبط با پایداری شهری به ارزیابی شاخصهای ناپایداری در برنامهریزی شهری از دیدگاه واقعی پرداختهاست.
یافتهها: یافتهها نشان میدهند عمده شاخصهای ناپایدار برنامهریزی شهری در سه شاخص اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی خلاصه شدهاند. در شاخص اقتصادی مولفههای ناپایدار در برنامهریزی شامل عدم قطعیت در سیاستهای اقتصادی، قیمت مسکن، مسکن غیراستاندارد، درآمد، اشتغال، بیکاری، هزینه زندگی و زنان سرپرست خانوار؛ در شاخص محیطزیستی شامل تغیییرات آبوهوایی، جزیره گرمایی، سیل، مدیریت حملونقل، امنیت انرژی، آلودگی صوتیوهوا، ترافیک شهری، کیفیت و کمیت آب، کیفیت دفع زباله، زیرساخت سبز شهری، محیطزیست بهعنوان مساله تجملی و تغییر رویکرد به محیطزیست با تغییر افراد؛ و در شاخص اجتماعی شامل تعامل اجتماعی، دسترسی به امکاناتوخدمات، آسیبهای اجتماعی، احساس هویت و تعلقخاطر، روابط همسایگی، تفکیک اجتماعی، مشارکت مردم در امور شهر و امنیتورفاه میباشند.
نتیجهگیری: برای حفظ پایداری برنامهریزی شهری، اجرای سیستم اطلاعات زمینشهری و اعمال گزینههای توسعه فعال برای کلانشهر تهران توصیه میشوند.
دوره ۱۴، شماره ۳ - ( پاییز ۱۴۰۳ )
چکیده
پول از عناصر زندگی بشر است که در زمانهای مختلف شکلهای متفاوتی از آن رایج بوده است. یکی از انواع داراییهای دیجیتال نوظهور که اصطلاح پول به آنها اطلاق شده است، رمزارزها هستند. گسترش فناوری بلاکچین وانواع ارزهای رمزنگاریشده، بسیاری از بانکهای مرکزی را در سراسر دنیا به انجام پژوهشهایی برای صدور ارز دیجیتال سوق داده است. هدف از انجام این پژوهش، تدوین راهبردهای بهکارگیری رمزارز ملی در سیستم بانکی میباشد. جمعآوری دادهها از راه مطالعات کتابخانهای و مصاحبه با خبرگان انجام شده است. براساس نتایج حاصل، پرسشنامهای شامل نقاط قوت و ضعف سیستم بانکی و فرصتها و تهدیدات پیش روی آن تدوین و بهوسیله اعضای نمونه آماری تکمیل شده است. با استفاده از نرمافزار اس پی اس اس۱ هر گروه از این عوامل بهترتیب اهمیت اولویتبندیشده و با استفاده از ماتریس سوات۲ راهبردهای بهکارگیری و توسعه رمزارز ملی استخراج شده است. راهبرد انتشار رمزارز ملی بر بستر بلاکچین داخلی بهوسیله بانک مرکزی با پشتوانه پول ملی، طلا و ذخایر خارجی آن و با مشارکت بانکهای تجاری، مهمترین و انتشار رمزارز مشترک با همسایگان و شرکای تجاری بر بستر بلاکچین مشترک برای آسانسازی مبادلات پولی بین طرفین بهعنوان کماهمیتترین راهبرد انتخاب شده است.
دوره ۱۵، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۴ )
چکیده
کمانش انتقالی جان حالتی از ناپایداری است که در تیرهای تحت بار متمرکز با بال فشاری مهار شده و بال کششی بدون مهاربندی مشاهده میشود. مطالعات قبلی و نتایج آزمایشها کمانش انتقالی جان را ناشی از کمانش موضعی جان در زیر ناحیه بارگذاری و ناپایداری کلی در طول بال کششی تیر میدانند. در این مقاله مطالعه جامع و دقیق روی رفتار و مکانیسم رخداد این ناپایداری و همچنین ارزیابی ظرفیت باربری تیر تحت کمانش انتقالی جان با استفاده از آزمایش صورت گرفته و در نتیجه آن یک مدل ساده که اصلاح کننده مدل قبلی است پیشنهاد شده است. همچنین آزمایشها برای بررسی اثر ابعاد بال کششی بر ظرفیت تیر صورت گرفته و طبق نتایج آن میتوان این ناپایداری را صرفنظر از اثرات موضعی پلاستیک در زیر محل بارگذاری، در قلمرو ارتجاعی در نظر گرفت. از طرفی در این تحقیق مشخص شد که وجود بال کششی عامل افزاینده بار ظرفیت تیر است ولی برای مقادیر عرض کم بال کششی و یا مقاطع بدون بال کششی نیز ظرفیت باربری قابل ملاحظه ای در برابر کمانش انتقالی جان مشاهده شد. همچنین نتایج تخمینی مدل پیشنهادی در ظرفیت کمانش انتقالی جان برای تیرها تطابق خوبی با نتایج آزمایش دارد.
دوره ۱۹، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۹۸ )
چکیده
در این مقاله اثرات ورودی زلزله کالیبره شده حاصل از روش دیکانوولوشن در بستر پی بر روی پاسخ خطی و غیرخطی سدهای بتنی قوسی مورد بررسی قرار گرفته است. غیرخطی، ناشی از لغزش و باز و بسته شدن درزهای انقباضی بدنه سد میباشد. دریاچه تراکمپذیر فرض شده و با روش المان محدود و شرایط مرزی مناسب مدل گردیده است. برای جلوگیری از انعکاس امواج منتشرشده به داخل پی از شرایط مرزی ویسکوز استفاده شده است. سد شهید عباسپور به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده و آنالیز در دو گام صورت میگیرد: نخست آنالیز دیکانوولوشن انجام میشود که دامنه و محتوی فرکانسی زلزله اعمالی به بستر مدل پی را بهگونهای تنظیم میکند که پاسخ شتاب مطلوب در سطح مشترک پی-سد به دست آید و با زلزله میدان آزاد مطابقت داشته باشد سپس، پاسخ سیستم سد-پی-دریاچه تحت زلزله کالیبره شده اعمالی در بستر پی محاسبه میگردد. نتایج روش دیکانوولوشن موجود انطباق خیلی خوبی را بین پاسخ بازتولید شده در نقاط مختلف دره تحت زلزله کالیبره شده و مولفههای افقی زلزله میدان آزاد نشان میدهد. از یک روش دیکانوولوشن اصلاح شدهای برای زلزله قائم استفاده شده است که همگرایی بهتری را برای زلزلههای فرکانس بالا نتیجه میدهد. نوآوری این مقاله بررسی اثرات ورودی زلزله کالیبره شده حاصل از روش دیکانوولوشن علاوه بر اثرات غیرخطی درزهای انقباضی و پی جرمدار بر پاسخ سیستم سد-پی-دریاچه میباشد. بر اساس نتایج ، مدلسازی درزهای انقباضی باعث کاهش تنش کششی به محدوده مجاز تنش در نواحی میانی تاج سد و تکیه گاه های نزدیک تاج سد شده است.
دوره ۱۹، شماره ۳ - ( پاییز ۱۳۹۴ )
چکیده
عمده توجهها موجود بازآفرینی شهری دربرگیرنده برنامههایی با اهداف اقتصادی، محیطی و کالبدی است. پس لازم تا در بازآفرینی شهری، حرکت از منظرسازی صرف بهتدریج به سمت افزایش توجه به رویکرد گستردهتری از آن همچون رویکرد بازآفرینی فرهنگ مبنا صورت گیرد؛ که ضمن توجه به منافع مالی و اقتصادی در طرحهای شهری، مسیر این سرمایهگذاری، در راستای ایجاد مراکز فرهنگی و هنری و گذران اوقات فراغت تعیین شود. این موجب برونگرایی، اجتماعی بودن و خلاقیت میگردد. از این بابت در فرایند بازآفرینی شهری محرک توسعه شهری قلمداد میشود. این پژوهش به دنبال همچنین رویکردی در بازآفرینی است. یافتههای پژوهش نشان داد که محدوده مورد مطالعه به لحاظ کاربری فراغتی در وضعیتی مطلوب قرار ندارد. از سویی دیگر روش کیفی بکار گرفته شده، معیارهایی را برای رسیدن به تعادل کیفی، کمی، مطلوب و دسترسی ساکنان بافت به خدمات شهری همچون فراغتی در قالب رویکرد بازآفرینی بافت فرسوده شهری مشخص نمود. با انجام تحلیلهای فضایی بلوکهای غربی که محور ورودی بافت و در ارتباط با شریانهای اصلی و حلقه پیونددهنده این بافت با محلههای قیطریه، دزاشیب و تجریش میباشد، و همچنین کاربریهای بایر در این قسمت قرار گرفته اند، را میتواند به عنوان پهنه بهینه فضاهای گذران اوقات فراغت در نظر گرفت.
دوره ۲۱، شماره ۳ - ( پاییز ۱۳۹۶ )
چکیده
بهینهسازی مکان استقرار ایستگاههای آتشنشانی یکی از فرایندهایی است که انجام آن میتواند نقش بسیار مؤثری در کیفیت خدماترسانی به شهروندان داشته باشد. صیانت از کیفیت خدماترسانی، بخصوص در مقطع زمانی بعد از وقوع زلزله که عملاً ساختار شهر نیز دستخوش تغییرات زیادی شده است، بسیار مهم میباشد. در حال حاضر تعداد ۵ ایستگاه، خدمات مرتبط با آتشنشانی را برای جمعیتی معادل نفر ۳۶۵۶۸۲ در شهر گرگان به انجام میرسانند. تحقیق حاضر در چهار بخش انجام پذیرفته است. در گام اول ضمن بررسی ساختمانهای موجود در شهر، رفتار آنها در خصوص زلزله و انسداد راه و نهایتاً تأخیر زمانی احتمالی مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه با استفاده از GIS و انجام تحلیل شبکه و رعایت ملزومات آن به تهیه رستری از پتانسیل خطرپذیری شهروندان در بلوکهای مختلف جمعیتی اقدام شده است. در گام بعد با استفاده از حل مسئله تخصیص HUB و الگوریتم ژنتیک و تخصیص اعداد خروجی مرحله قبل، به مدلسازی نحوه خدماترسانی ایستگاهها اقدام شده است. در پایان نیز بهینهسازی مکان استقرار ایستگاههای آتشنشانی با رعایت شرط عدم اضافه کردن ایستگاه جدید، با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری صورت گرفته است.
دوره ۲۳، شماره ۴ - ( ۷-۱۴۰۲ )
چکیده
یکی از شیوههای کارآمد در بحث ایمنی ترافیک و نگهداری پیشگیرانه رویههای آسفالتی، استفاده بهموقع از اسلاریسیل رنگی است. این مطالعه باهدف امکانسنجی و تأثیر استفاده از سرباره فولاد-قوس الکتریکی جایگزین مصالح سنگی طبیعی در طرح اختلاط اسلاریسیل جهت سنجش عملکرد آن انجام شده است. در این خصوص، در مرحله اول ویژگیهای مصالح سنگی و سرباره فولاد بررسی گردید. در مرحله بعد جهت تحلیل عملکرد مخلوطهای اسلاریسیل، از ۵ ترکیب متفاوت شامل ۰، ۱۰، ۲۰، ۳۰ و ۴۰ درصد سرباره فولاد بر اساس وزن کل سنگدانه، استفاده گردید. ارزیابی و مقایسه نمونههای آسفالتی با آزمایشهای چسبندگی مرطوب (در زمانهای ۳۰ و ۶۰ دقیقه)، سایش در شرایط مرطوب (در مدتزمان یک ساعت) و چرخ بارگذاری شده-چسبندگی ماسه و چرخ بارگذاری شده-میزان جابهجایی مطابق با آییننامه ASTM D۳۹۱۰ صورت گرفت. نتایج نشان داد که نمونههای حاوی سرباره فولاد، سبب ارتقاء عملکرد اسلاریسیل میشوند. همچنین در میان نمونههای آسفالتی، مخلوط حاوی ۴۰ درصد سرباره فولاد دارای مناسبترین عملکرد بوده بهطوری که نسبت به نمونه اصلاح نشده (شاهد) سبب افزایش چسبندگی در مدتزمان ۳۰ و ۶۰ دقیقه به ترتیب به میزان ۸/۲۷ و ۳/۳۷ درصد و کاهش حساسیت رطوبتی مخلوط به میزان ۷/۴۷ درصد و کاهش میزان جابهجایی عمودی در برابر بارگذاری ترافیکی به میزان ۸/۵۰ درصد گردید. مخلوط حاوی ۴۰ درصد سرباره فولاد در مقایسه با نمونه شاهد دارای ۹/۱ درصد قیر امولسیون بیشتر جهت رسیدن به چسبندگی مناسب در زمان مشخص است.
دوره ۲۵، شماره ۱ - ( بهار ۱۴۰۰ )
چکیده
یکی از راهکارهای مدیریت شهری برای پیشرفت در بازار رقابتی جهان، برنامهریزی بهمنظور دستیابی یک شهر به برندینگ شهری پایدار و رتبهدار کردن هدفدار و خلاقانۀ آن است تا ضمن معرفی چهرۀ شهر، مخاطبان یا همان گردشگران نیز جذب شوند. در جهان توسعهیافته، شهرها بهصورت شرکتهای رقیب عمل میکنند و همگی میکوشند تا سهم بیشتری از بازار سرمایه، استعدادهای برجسته و توجهات جهانی را به خود اختصاص دهند. برای رسیدن به این منظور، توجه به مباحث برندسازی شهری اهمیت ویژهای دارد. برندسازی شهری تلاش برای طراحی، شکلدهی و یا تغییر تصاویر ذهنی مخاطبان (گردشگران) است که با تمرکز بر جذابیتها و پتانسیلهای منحصربهفرد یک شهر، امکان ارزشآفرینی برای داراییهای مشهود و نامشهود شهرها را فراهم میکند. برندسازی شهری راهی مناسب برای توصیف و پیادهسازی بازاریابی شهری است. همانگونه که برخورد و رویارویی با شهر ازطریق ادراک تصاویر اتفاق میافتد، کاربرد بازاریابی شهری هم تا حد زیادی به زیرساخت، ارتباطات و مدیریت تصویر شهری وابسته است. بنابراین، هدف بازاریابی شهری که بهنوبۀ خود نقطۀ شروعی برای توسعۀ برندسازی شهری بهشمار میرود، تصویر شهری است. برندسازی شهری از یک سو، مبنایی را برای سیاستهای درحالتوسعه بهمنظور دنبال کردن توسعۀ اقتصادی فراهم میآورد و از سوی دیگر، برای ساکنان شهر بهعنوان وسیلهای بهمنظور تعیین هویت شهر خود بهکار میرود. در این پژوهش، با بررسی دقیق فاکتورهای دخیل در مدلهای مختلف گردشگری و تلفیق آنها برای استخراج فاکتورها و معیارهای اساسی، با تکنیک تفسیری ساختاری ISM برندهای شهر سمنان (دارالمرحمه) درجهت رتبهدار شدن و جذب مخاطب (گردشگران) بررسی و مدلی برای رتبهدار کردن هدفدار و خلاقانۀ (برندسازی) این شهر ارائه میشود. هدف از این تحقیق، شناسایی و اولویتبندی برند شهری دارالمرحمۀ سمنان و نقش آن در توسعۀ گردشگری شـهر سمنان، چگونگی تبدیل این نمادهای شـهری بـه یـک برند قوی بینالمللی در حوزۀ گردشگری شـهری سمنان و نیز جایگاه و ابعاد این نمادها در برندسازی شهری و جذب گردشگران از دیدگاه آنها است. ISM یک فرآیند یادگیری تعاملی است که یک مجموعه عوامل مدلسازی ساختاری تفسیری، گوناگون و مرتبط به هم را در یک مدل نظامیافتۀ جامع، ساختاردهی میکند. برای طراحی مدل، از نمونۀ ۲۲نفری متشکل از نخبگان و خبرگان حوزههای مختلف شهرسازی، برنامهریزی شهری و مدیریت شهری، اقتصاد، گردشگری و بازاریابی و پر کردن پرسشنامه ازسوی گردشگران داخلی و خارجی واردشده به سمنان استفاده شد. ابتدا پرسشنامۀ اولیهای به تعداد ۲۸ نفـر بهصورت آزمایشی دربین گردشگران توزیع و اعتبار و پایایی پرسشنامه تأیید شد. سپس پرسشنامۀ اصـلی کـه براسـاس حجم نمونـۀ دردسترس شامل ۲۲۱ نفر بود، توزیع شد که پس از تحلیل آن، ابعاد رتبهدار کردن هدفدار و خلاقانۀ دارالمرحمۀ سمنان بررسی شده است. نتایج نشان داد که باتوجه به بررسی و تحلیل مدلهای مختلف و بررسی خروجی تحلیل تکنیک تفسیری ساختاری ISM برای رتبهدار کردن هدفمند و خلاقانۀ شهر دارالمرحمۀ سمنان، اولویت اول به امتیاز و ویژگیهای شاخص و منحصربهفرد شهر با شرایط محوری و زمینهای و با تصویر کالبدی- تاریخی و عنصر برند بناهای تاریخی و نشانۀ برند آستان مقدس امامزاده یحیی علیهالسلام، مسجد سلطانی و عمارت کلانتر با امتیاز ۸۹۳/۰ اختصاص یافت. زیرساختها و تسهیلات قانونی سفر و گردشگری با شرایط تعدیلکننده و با تصویر اجتماعی- اقتصادی و عنصر برند مراکــز اقامتی و مراکز تفریحی و نشانۀ برند هتل گوت کمال با امتیاز ۸۸۶/۰ بهعنوان اولویت دوم در رتبهدار کردن دارالمرحمۀ سمنان شناخته شد. زیرساختهای مالی، سرمایهگذاری، تبادلات و تجارتی شهر با شرایط راهبردی و استراتژیک و با تصویر اقتصادی و عنصر برند مراکـز بـزرگ خریـد و فـروش و نشانۀ برند برج ققنوس و بازار سنتی با امتیاز ۰/۸۲۳ اولویت سوم در رتبهدار کردن دارالمرحمۀ سمنان را به خود اختصاص داد. جایگاه بینالمللی شهر با شرایط رقابتی و کلان محیط جهانی و با تصویر اقتصادی و عنصر برند تأسیسات درمانی و پزشـکی شهر و نشانۀ برند مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی کوثر با امتیاز ۷۹۸/۰ اولویت چهارم شناخته شد. همچنین، برگزاری جشنوارههای آیینی و نمایشـگاههـا، موزهها، خیابانها، بلوارها، میادین، پـارکها و فضـای سبز (باغراهها) و عناصـر خـاطرۀ جمعی، نمادهـا و نشانههای شهری اولویتهای بعدی در رتبهدار کردن دارالمرحمه شناخته شدند که باید درجهت توسعۀ هدفدار گردشگری و توسعۀ همهجانبه و پایدار، به آنها توجه اساسی شود و در شهر اجرایی و عملیاتی شوند.
دوره ۲۵، شماره ۳ - ( پاییز ۱۴۰۰ )
چکیده
تابآوری اجتماعی ظرفیت جذب و مقابله با اختلال و آشفتگیهای سیستم ناشی از بروز بحرانهاست. در این راستا آگاهی از اثرات بحرانها بر تابآوری اجتماعی در چهارچوب حکمروایی شایستۀ شهری نیازمند ارائۀ تحلیلی ساختاری از آن در آینده است تا بهوسیلۀ آن بتوان ظرفیت تابآوری اجتماعی شهری را افزایش داد. هدف پژوهش حاضر تحلیل ساختاری تابآوری اجتماعی شهری در چهارچوب حکمروایی شایستۀ شهری با رویکرد آیندهپژوهی است. پژوهش حاضر کاربردی و بهلحاظ روش انجام، توصیفی ـ تحلیلی است که در راستای مبانی علم آیندهپژوهی با رویکرد اکتشافی (دیدهبانی گذشته و حال، برای شناخت آینده) و تحلیلی به وضعیت تابآوری اجتماعی در چهارچوب حکمروایی شایستۀ شهری در شهر اردبیل پرداختهاست. در این راستا نیز، گردآوری دادهها در بخش نظری به روش اسنادی و در بخش عملی نیز بهصورت پیمایشی، مبتنی بر تکنیک دلفی بوده است. از نرمافزار میک مک و سناریو ویزارد برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شده است. خروجیهای نرمافزار میک مک تقریباً ناپایداری سیستم را نشان میدهد. در این مطالعه ۱۲ عامل کلیدی شناسایی شد که باتوجهبه شباهت بعضی عوامل به ۱۱ عامل ادغام شد. تعداد ۳۱ وضعیت احتمالی برای عوامل کلیدی در نظر گرفته شد و نرمافزار سناریو ویزارد، ۱۰۰۰۰ سناریو ارائه داد که از این تعداد ۱۲۹۴ مورد آن دارای اعتبار و ۲ سناریو با سازگاری بالا ارائه شد. باتوجهبه نتایج بهدستآمده که تا حدودی ناپایداری سیستم را نشان میدهد، بهتر است اقدامات اولیه در راستای رفع وضعیتهای بحرانی باشد تا سیستم بهسمت پایداری حرکت کند و عوامل تأثیرگذار در سناریوی اول روند تأثیرگذاری مثبت خود را داشته باشند. تسهیل مداخلۀ شهروندان، افزایش تعداد سازمانهای مردمنهاد شهری و تشکیل سازمانهای داوطلب جزو بالاترین ارزش سازگاری مربوط به عوامل کلیدی در آیندۀ تابآوری اجتماعی شهر اردبیل هستند.
دوره ۲۶، شماره ۲ - ( تابستان ۱۴۰۱ )
چکیده
رقابت پذیری جهانی اسم بازی عصر ماست و در دورنمای امروز جهان،رقابت پذیری به نیروی بنیادین در اقتصاد شهرها تبدیل شده است همانند جاذبه در فیزیک. امروزه رقابت پذیری شهرها نقش اساسی در توسعه شهرها دارد.رقابت پذیری در اثر ترکیبی از دارایی ها و فرایندها به وجود می آید.دارایی ها یا به صورت موهبتی است مانند؛منابع طبیعی و یا ساخته شده به وسیله انسان مانند؛زیر ساخت های شهر و فرایندها که دارایی ها را به منافع اقتصادی برای شهرها تبدیل می کنند و در نهایت موجب ایجاد رقابت پذیری آنها می گردند.با شکل گیری جهانی شدن و شبکه ای شدن اقتصاد جهانی، شهرها همواره به عنوان گره های اقتصاد شبکه ای، جایگاه ویژه ای یافتند و اعتقاد بر این است که این رقابت، همسطح با رقابت ملی می باشد. امروزه اثرگذاری، نفوذ و قدرتمندی شهرها ،درآمدزایی پایدار را برای شهر و مدیران شهری فراهم خواهد نمود.در این تحقیق به جهت بررسی اثرگذاری، نفوذ و قدرتمندی شهرسمنان،این شهر را با شاخص های«شهر اثرگذار»و«شهر قدرتمند»،رتبهبندی نموده و با مدل پورتر تحلیل می نمائیم.