جستجو در مقالات منتشر شده


۳ نتیجه برای رقیب دوست


دوره ۶، شماره ۶ - ( شماره ۶ (پیاپی ۲۷)، ویژه نامه- ۱۳۹۴ )
چکیده

نقش و نحوۀ کارکرد هریک از دو نیمکرۀ مغز در درک اصطلاحات، از مدت‌ها پیش بررسی شده است. برخی از یافته‌های علمی نقش نیمکرۀ راست را در پردازش اصطلاحات تأیید کرده‌اند و یافته‌های برخی پژوهش‌های دیگر دلالت‌بر نقش نیمکرۀ چپ در پردازش اصطلاحات داشته‌اند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش دو نیمکرۀ مغز در درک عباراتِ اصطلاحی بوده است. آزمودنی‌های بررسی‌شده در این پژوهش، دو بیمار آسیب‌دیدۀ نیمکرۀ راست، دو بیمار آسیب‌دیدۀ نیمکرۀ چپ و ۱۵ فرد سالم به‌عنوان گروه کنترل بوده‌اند. ابزارهای پژوهش نیز شامل سه آزمونِ درکی (آزمون معنی‌کردن شفاهی، آزمون مطابقت جمله با واژه و آزمون مطابقت جمله با تصویر) بوده‌اند. یافته‌های این پژوهش نشان‌داده‌اند که بیماران آسیب‌دیدۀ مغزی به میزان قابل‌توجهی در درک اصطلاحات ضعیف‌تر از افراد سالم عمل‌کرده‌اند. ازسوی دیگر، عملکرد بیماران آسیب‌دیدۀ نیمکرۀ چپ و بیماران آسیب‌دیدۀ نیمکرۀ راست مغز در آزمون‌های درک اصطلاحات تفاوت معناداری با یکدیگر نداشته‌اند. البته عواملی مانند نقصان‌های فضایی‌ـ‌دیداریِ بیماران آسیب‌دیدۀ نیمکرۀ راست و یا نقایص تولیدیِ شدیدِ بیماران آسیب‌دیدۀ نیمکرۀ چپ، در عملکرد بیماران در هریک از آزمون‌ها دخالت‌ داشته و در این پژوهش بحث شده‌اند. بنابراین، برخلاف یافته‌های بسیاری از پژوهش‌ها که دخالت نیمکرۀ راست را در پردازش اصطلاحات تاًکید کرده‌اند، نتایج حاصل از پژوهش حاضر چنین نقش انحصاری‌ای را برای نیمکرۀ راست مغز به‌دست ‌نیاورده است.

دوره ۱۰، شماره ۱ - ( فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ )
چکیده

تحقیقات نشان داده‌ است که در برخی از زبان‌ها، گویشوران مدلول‌های نو را با تکیه تولید و مدلول‌های کهنه را تکیه‌زدایی می‌کنند. این پژوهش‌ها همچنین نشان داده‌اند که الگوی تکیۀ زیروبمی مدلول دردسترس مشابه الگوی تکیۀ زیروبمی مدلول‌های کهنه است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی الگوی تکیه‌های زیروبمی برای نشان‌گذاری وضع اطلاعی مدلول‌ها (نو، کهنه، دردسترس و تشخیص‌پذیر) در گفتمان روایتی بزرگ­سالان فارسی‌زبان است. علاوه بر این، از آنجا که تاکنون در رابطه با نشان‌گذاری آهنگین وضع اطلاع دردسترس و تشخیص‌پذیر در زبان فارسی پژوهشی صورت نگرفته است، تلاش شده است تا تکیۀ زیروبمی و الگوی آهنگین اطلاع در دسترس و تشخیص‌پذیر نیز مورد مطالعه قرار گیرد. به این منظور، ۱۰ فرد بزرگ­­سال تک‌زبانۀ فارسی‌زبان با استفاده از ۸ داستان مصور ـ که در آن‌ها وضع اطلاع مدلول‌ها کنترل شده بود ـ به روایت داستان ترغیب شدند. همۀ مدلول‌ها از لحاظ وضع اطلاع (نو، کهنه، دردسترس و تشخیص‌پذیر) مورد بررسی قرار گرفتند. سپس، همۀ پاره‌گفتارها برچسب‌دهی شدند تا مشخص شود حاوی واژۀ هدف، گروه اسمی کامل، ضمیر هستند یا خیر. در نهایت نیز با استفاده از نرم افزار پرت الگوی تکیۀ زیروبمی آزمودنی‌ها مشخص شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که پربسامدترین الگو برای نشان‌گذاری اطلاع نو، کهنه و دردسترس به ترتیب L+(H*)، H+(L*) و H+L* است. یافته‌ها همچنین نشان داد که الگوی تکیۀ زیروبمی خاصی برای نشان‌گذاری اطلاع تشخیص‌پذیر در زبان فارسی وجود ندارد. براساس نتایج پژوهش، می‌توان ادعا کرد که در گفتمان روایتی آزمودنی‌های بزرگ­سال بین وضع اطلاع و الگوهای زیروبمی رابطۀ خاصی وجود دارد.
 

دوره ۱۶، شماره ۴ - ( مهر و آبان ۱۴۰۴ )
چکیده

بررسی مفهوم­سازی­های استعاری و دستیابی به شناخت فرهنگی سخن­گویان یک جامعه زبانی، باعث درک عمیق فرهنگ حاکم بر جامعه می­گردد و این مهم، نقش بسزایی در تفسیر و تعبیر درست گفتمان­ها و بهبود روابط بینافرهنگی دارد. این مقاله، برپایه زبان­شناسی فرهنگی شریفیان (۲۰۱۷) و با روش توصیفی-تحلیلی و پیکره­مدار، به بررسی مفهوم­سازی­های استعاری “ازدواج” در زبان فارسی پرداخته است. مدت زمان ۹۸ ساعت برنامه­های ترکیبی چالشی تلویزیونی که با موضوع ازدواج و با حضور جوانان تهیه شده بودند، به‌عنوان پیکره­ پژوهش انتخاب گردید. به منظور محدودکردن دامنه پژوهش، سه مقوله «خواستگاری»، «نامزدی» و «ازدواج» از پیکره انتخاب و سپس طرح­واره­ها و استعاره­های فرهنگی مربوط به هر مقوله بررسی شده است. طبق یافته­ها، «ازدواج مبارزه است»، «ازدواج شراکت است»، «ازدواج مسیر است»، «ازدواج ساختمان است»، «ازدواج قمار است»، «ازدواج قرارداد است»، «ازدواج نیرو است» و «ازدواج معامله است» به­ترتیب پرکاربردترین مفهوم­سازی­های استعاری ازدواج در زبان فارسی هستند. اگرچه برخی از این استعاره­ها در پژوهش­های مشابه در زبان­های دیگر مانند انگلیسی و چینی نیز عنوان شده است، اما بررسی داده­ها نشان می­دهد که رد پای فرهنگ در عبارت­های زبانی دربرگیرنده این استعاره­ها در زبان فارسی کاملاً مشهود است. به عبارت دیگر مفهوم­سازی­های استعاری ازدواج در زبان فارسی به روشنی بازتاب­دهنده انگاره فرهنگی ازدواج در جامعه فارسی­زبان هستند. نتایج این پژوهش می­تواند در پژوهش­های علوم اجتماعی، تهیه و تدوین متون آموزش زبان فارسی به غیرفارسی­زبانان و تعیین خط­مشی­ها و اولویت­های تولیدات رسانه­ای سودمند باشد.


صفحه ۱ از ۱