---

در این پژوهش ۲۳ ژنوتیپ بومی موجود در کلکسیون آلبالوی مشکین دشت کرج از نظر ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی شامل وزن، نسبت گوشت به هسته، بافت، مواد جامد محلول، ماده خشک، اسیدیته قابل تیتر، pH، شاخص طعم، تنفس، شاخص رنگ میوه و آب میوه (L*، b*، a*، هیو و کروما) و همبستگی­های آنها مورد بررسی قرار­گرفت. نتایج نشان­داد که تمامی ژنوتیپ­ها از نظر صفات مورد بررسی تفاوت معنی­داری (p ≤ ۰/۰۵) داشتند. بر اساس همبستگی شاخص­های رنگی به دست آمده در این پژوهش، می­توان از شاخص a* به تنهایی برای ارزیابی تفاوت­های رنگ قرمز ژنوتیپ­های مختلف آلبالو استفاده­کرد. با توجه به ویژگی­های مورد بررسی، ژنوتیپ­های ۱۰۰-KB، ۴۵۰-KB، ۲۱۳-KB با دارابودن ویژگی­های مناسب مانند وزن (g ۲/۸<)، نسبت گوشت به هسته (۵/۸<) و شاخص طعم (۵/۹<) و اسیدیته (%۷۵/۱>) برای تازه­خوری و ژنوتیپ­های ۲۳۲-KB و ۲۴۷-KB با وزن (g ۷/۳<) و ماده خشک (% ۱۵<) و تنفس (۹۰۰۰ mg CO_۲/ kg.hr>)، برای فرآوری مناسب­تر هستند. همچنین ژنوتیپ­های با اسیدیته (۳٪<) مانند ۱۵۷-KB ، ۱۲۱-KB، ۲۳۴-KB و ۱۵۲-KB برای فرآوری ترشی و لواشک، ژنوتیپ­های با ماده خشک (٪۲۱<) و شدت قرمزی بیشتر( ۹>a* پوست و ۱۶>a* آب میوه) مانند ۱۳۶-KB و ۴۴۹-KB برای تولید پودر، آلبالو خشک، شربت و نکتار و ژنونیپ­های دیررس با سفتی بافت (N۶<) مانند ۳۴۳-KB و ۳۵۳-KB به ترتیب برای فرآوری کمپوت و مربا پیشنهاد می­شوند.

---

در این پژوهش ۱۱ژنوتیپ برتر زردآلو از نظر برخی خواص فیزیکی و هندسی شامل سرعت تنفس، ابعاد میوه، محیط، سطح، مساحت، شعاع متوسط هندسی، حجم، سطوح تصویر، ضریب شکل، گردی، ضریب فشردگی، نسبت طول به عرض(L/W)، نسبت طول به ضخامت(L/T) و نسبت طول به وزن  (L/M) بررسی شدند. این ویژگی­ ها در مقدار رطوبت معین در زمان برداشت از ۱۹/۷۵ تا ۶۷/۸۷ درصد اندازه­ گیری شدند. در ادامه همبستگی بین صفات بررسی شد و ژنوتیپ ­ها براساس داده­ های به ­دست آمده با استفاده از تجزیه و تحلیل مؤلفه ­های اصلی  (PCA) گروه­ بندی شدند. نتایج نشان داد ژنوتیپ­ های زردآلو از نظر ویژگی­ های فیزیکی و هندسی اختلاف معنی­ داری با یکدیگر (P<۰,۰۱) داشتند. مطالعه همبستگی بین صفات نشان داد که در میوه ­هایی که طول بزرگتری داشتند، وزن میوه و رطوبت به­ طور معنی­ داری افزایش می­ یابد. ضریب شکل و فشردگی نیز همبستگی مستقیم و معنی­ داری با یکدیگر و رابطه عکس و معنی­ داری با گردی میوه داشتند. این تحقیق نشان داد که امکان گروه ­بندی ژنوتیپ­ های زردآلوی بومی ایران بر اساس ویژگی­ های فیزیکی و هندسی میوه وجود دارد. بر اساس تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی ژنوتیپ­ های زردآلو به پنج گروه متمایز تقسیم شدند و دو مؤلفه‌ اول بیشترین واریانس (۹۱ درصد) را در داده­ های مورد بررسی توصیف کردند. نتایج این پژوهش می ­تواند در طراحی تجهیزات و ادوات برداشت، جابه­ جایی، جداسازی، بسته ­بندی و فرآوری میوه نقش مهمی داشته باشد.