---

این پژوهش به‌بررسی شکل و رویکرد روابط ادبی ایران و مصر در دوران معاصر می‌پردازد و برای جامع و کامل‌تر بودن نظرات، شرایط تاریخی، فرهنگی و سیاسی مؤثر بر روابط ادبی دو کشور را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد. اهمیت موضوع در آن است که به‌رغم عدم وجود روابط پیوسته و مستقیم در این دوران و فرازونشیبهای فراوان در روابط، پژوهشگران و اندیشمندان ایرانی و مصری، رابطه‌های ادبی بین زبان و ادبیات فارسی و زبان و ادبیات عربی ایجاد نموده‌اند تا تعامل فرهنگی این دو ملت را حفظ و توسعه بخشند. در این جستار از روش تحلیلی‌ـ توصیفی استفاده‌ شده، نخست با اشاره به‌آثار ادبی فارسی و عربی دو کشور در حوزه تألیف، ترجمه، ‌مقاله و پایان‌نامه، میزان و شکل اهمیت دادن به‌ادبیات فارسی در مصر و ادبیات عربی در ایران یافته شده و سپس نوع فعالیتها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاضر بیانگر این مطلب است که به‌رغم تلاش‌های جریان غرب‌گرایی استعمار در کشورهای اسلامی؛ و وجود گسستهای متعدد متأثر از اختلافات سیاسی در روابط رسمی دو کشور در دهه‌های اخیر (‌قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران)‌؛ علاقه و اهتمام به ادبیات فارسی و عربی از سوی پژوهشگران دو کشور وجود داشته است و چه‌بسا دقت و تحقیقی که از سوی ادیبان و پژوهشگران و نویسندگان مصری بر روی ادبیات فارسی انجام ‌شده است، ‌نسبت به‌آنچه در ایران نسبت به ادبیات عربی و به‌صورت خاص ادب مصری انجام‌شده، بیشتر بوده است.

---

بررسی ترجمه­های زبان­آموزان رشتۀ زبان و ادبیات عربی دانشگاه­های کشور، بیانگر وجود خطاهای تکراری در این ترجمه­هاست و این امر ضرورت بررسی و علت­یابی این مشکل را یادآور می­شود. در این راستا، می­توان از روش­های زبان­شناختی، از­جمله روش «تحلیل خطا» که حاصل بازنگری و رفع نواقص روش «تجزیه و تحلیل مقابله­ای» است، کمک گرفت. این مقاله در­صدد است با رویکردی میدانی ـ تحلیلی خطاهای دانشجویان رشتۀ زبان و ادبیات عربی در حیطۀ ترجمۀ عربی به فارسی و بالعکس را ارزیابی کند و از این رهگذر، بر مبنای روش تحلیل خطا، به بررسی خطاهای رایج در میان دانشجویان این رشته و علل بروز و راهکارهای خروج از آن­ها بپردازد. یافته­های پژوهش، ضمن تأیید کارآمدی و تأثیر مثبت توجه به معیارهای روش تحلیل خطا، بر افزایش کیفیت ترجمۀ زبان­آموزان و تأکید بر ضرورت تشویق دانشجویان به­کار با فرهنگ لغت، نشان می­دهد رویکرد معنامحور به درس نحو می­تواند از میزان خطاهای ترجمۀ زبان­آموزان بکاهد.