جستجو در مقالات منتشر شده
۲ نتیجه برای ذاکر جعفری
دوره ۱۳، شماره ۶۱ - ( فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۴ )
چکیده
Copyright: © ۲۰۲۵ by the authors. Submitted for possible open access publication under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution (CC BY -NC) license https://creativecommons.org/licenses/by/۴,۰/).
|
پیوند فرهنگی و زیستی مردان و زنان گیلان با فعالیتهای شالیکاری باعث شده است تا آیینهای آنها نمایانگر الگوهای کاشت، داشت و برداشت باشد. رقص قاسمآبادی یکی از آن آیینهای نمایشی است که فرصتی را برای تبادل محتوای مرتبط با جامعه، هماهنگی اقدامات میان اعضای گروه، قدرت ائتلاف و تثبیت ساختارهای گروهی فراهم میکند. بهعبارتی علاوهبر نقش افراد در فرایند رقص، نتیجه و تأثیر اجراها در جامعه حائز اهمیت است. از این رو، هدف از پژوهش حاضر پاسخ به اهمیت اجرای رقص قاسمآبادی و کارکرد آن برای ایجاد وحدت است. بر این مبنا از نظریۀ کارکردگرایی آلن مریام در بستر موسیقیشناسی قومی با تمرکز بر یکی از ده کارکردهای آن، یعنی کارکردِ همبستگی از وجۀ موسیقی استفاده شده است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، نظری و از لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی است. شیوه گردآوری دادهها بهصورت کتابخانهای و میدانی با استفاده از روش مردمنگاری در منطقه، مشاهده، مصاحبه، ثبت و ضبط اطلاعات است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که رقص قاسمآبادی با نمایش مهارتهای حرکتی و هنرهای دستی و با استفاده از ابزار در راستای هماهنگی با موسیقی بومی، شرایطی را تولید میکند که یکپارچگی اجتماع بهوجود آید تا همۀ افراد (رقصندگان و تماشاگران) احساسات گوناگون ازجمله حس یکدست بودن اجتماع و موجودیت جامعه را تجربه کنند، زیرا رقص قاسمآبادی چه در فرم رسمی به شکل رویدادها و چه در قالب غیررسمی و خودمانی فرصتی را برای عملکرد تکتک افراد بهطور مستقیم در یک جمع فراهم میکند.
دوره ۱۴، شماره ۲ - ( پائیز و زمستان ۱۴۰۱ )
چکیده
جامعۀ موسیقی ایران در دورههای مختلف تاریخی کنشها و تقابلهایی را تجربه کرد و نسبت به سایر حرفهها و گروههای اجتماعی تعارضات بیشتری را ازسر گذراند. تقابلهای موسیقیدانان با سایر نهادهای جامعه ازجمله حکومت، مذهب، مردم و حتی تقابلهای درونگروهی موسیقیدانان در دورههای مختلف با شدت و ضعفهایی جلوه یافت. مسئلۀ اصلی در تحقیق حاضر، یافتن انواع تقابلهای اجتماعی جامعۀ موسیقایی قرون نخستین اسلامی (دورۀ اموی و عصر اول عباسی) است. در قرون اولیۀ اسلامی، در پی حمایت و توجه طبقات مختلف جامعه و در رأس آن، خلفای اسلامی، دورهای درخشان در تاریخ موسیقی رقم خورد. هدف از تحقیق حاضر شناسایی و تحلیل گونههایی از تقابلهای درونگروهی و برونگروهی مبتنی بر نظریۀ تقابل اجتماعی در این دوران است. پرسش اصلی مقالۀ حاضر این است که جامعۀ موسیقی قرون نخستین اسلامی با چه تقابلهای اجتماعیای درگیر بوده است؟ به علاوه، این تقابلها به چند گروه قابل تفکیک هستند؟ نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که لایههای درگیر تقابلها با موسیقیدانان در دو شاخۀ عمدۀ درونگروهی و برونگروهی جای دارند. همچنین، تقابلات درونگروهی موسیقیدانان، ازجمله طبقهبندی آنها، تقابل بین سنتگرایان و نوگرایان، مسابقات و مناظرات و نقد و داوری موجب بالندگی و پویایی جامعۀ موسیقایی آن روزگار شد. این تحقیق به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده و گردآوری دادهها از طریق رجوع به منابع کتابخانهای صورت گرفته است.