---

در این پژوهش به بررسی تأثیر کنش‌های گفتاری غیر مستقیم با ساختار پرسشی بر روند گفت‌وگو خواهیم پرداخت. گفت‌وگوی موفق نیازمند تطابق مقاصد گفتاری دو طرف است، به نحوی که هر کدام به نیت مورد نظر خود از بیان گفته برسند. در این میان گفته‌های مخاطب، کنش‌های وابسته ای هستند که بطور کامل تحت تأثیر گفته‌های گوینده قرار می‌گیرند. اما در گفت‌وگوها گاهی اوقات ساختارهایی استفاده می‌شوند، که ویژگی کاربردی آنها ایجاد تغییر در روند گفت‌وگو است. جملات پرسشی بطور گسترده در جایگاه پاسخ در گفت‌وگوها بکار می‌روند. در این حالت آنها کنش‌های گفتاری غیر مستقیم هستند، زیرا در کابرد مستقیم خود که همان طرح سوال است بکار نرفته‌اند. اما آیا این جملات می‌توانند روند گفت‌وگو را تغییر دهند ویا نشانگرشکست ارتباطی باشند؟ در این جستار نمونه‌هایی از کنش‌های گفتاری غیر مستقیم با ساختار پرسشی که از سایت ملی زبان روسی و نیز متون ادبی گرد آوری شده‌اند، در روند دیالوگ‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته‌اند. در این پژوهش که رویکرد کاربردشناسی و توصیفی دارد، از تئوری کنش گفتاری به عنوان ابزاری برای تحلیل گفت‌وگوها استفاده شده است. نتایج تحلیل حاکی از آن است که برخی از کنش‌های گفتاری غیر مستقیم  در زبان روسی نماد شکست ارتباطی هستند وبرخی می‌توانند نشانگر تغییر روند گفت‌وگو باشند. از نتایج این تحقیق می‌توان برای ترجمه کنش‌های گفتاری غیرمستقیم از زبان روسی به فارسی وبالعکس استفاده کرد.

---

در این پژوهش سعی بر آن است تا با بررسی صفت فعلی در ساختار جملات روسی و ترجمه­های موجود، راهکارهایی برای معادل­یابی دقیق این مقولۀ دستوری، به زبان فارسی ارائه شود. در این جستار که با استفاده از شیوۀ تحقیق مقابله­ای و آنالیز مثال­ها و ترجمه­ها انجام شده است، با هدف آزمودن این فرضیه که نقش نحوی صفت فعلی زبان روسی در معادل­یابی درست این مقولۀ دستوری در زبان فارسی می­تواند مؤثر باشد، ۹۰ جمله دارای صفت فعلی به­طور تصادفی از ترجمه­های آثاری نظیر آشیانۀ اشراف ایوان تورگنف، جنگ و صلح لف تولستوی و بازرس نیکولای گوگول انتخاب شده است و معادل­هایی که برای صفت فعلی در زبان فارسی در نظر گرفته شده­اند، با رویکرد نقش­محور بررسی شده­اند. پرسش اصلی تحقیق این است: آیا صفات فعلی می­توانند یک واحد حداقلی برای ترجمه در متن مبدأ باشند و با واحدهای مستقل زبانی در زبان فارسی معادل­یابی شوند؟ آیا ترجمه­های ارائه­شده مفهوم دقیق صفت­های فعلی زبان روسی را منعکس می­کنند؟ راه حل چیست؟ نتایج پژوهش حاکی از آن است که در
ترجمه­های موجود رویۀ یکسانی برای معادل­یابی این مقولۀ دستوری اتخاذ نشده است و معادل­ها دارای دقت کافی نیستند. بنابراین، پیشنهاد پژوهش حاضر می­تواند برای معادل­یابی دقیق صفات فعلی در زبان روسی به­منزلۀ یک واحد ترجمه، کار­آمد باشد. از دستاوردهای پژوهش حاضر می­توان در ترجمه­های ماشینی و الکترونیکی استفاده کرد.
 
 

---

ترجمه یک گفتمان بین‌فرهنگی، بین دو زبان مبدأ و مقصد است. یکی از دشوارترین انواع ترجمه، ترجمۀ متون ادبی است. اگر اثر ادبی یک نمایشنامه باشد ترجمۀ آن با چالش‌های بیشتری روبه‌روست. در این پژوهش سعی بر آن داریم تا با تحلیل چالش‌های موجود در ترجمۀ نمایشنامۀ «الکساندر پوشکین» که توسط میخاییل بولگاکف نویسندۀ مشهور دهۀ اول قرن بیستم روسیه نوشته شده، راهکارهایی را در زمینۀ ترجمۀ نمایشنامه‌های کلاسیک روسی ارائه دهیم. به عبارت دیگر هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل چالش‌های زبانی پیش روی مترجم هنگام ترجمۀ نمایشنامه‌های کلاسیک روسی است. مهم‌ترین چالش‌های پیش روی مترجم در فرایند ترجمۀ ادبی کدامند؟ مترجم در برخورد با واقعیت‌های خاص زبان مبدأ باید از چه شیوه‌هایی استفاده کند؟ در این پژوهش از روش تحقیق کتابخانه‌ای و نمونه‌کاوی توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است.  نتایج پژوهش حاکی از آن است که مترجم نمایشنامه نیاز به شناخت واقعیت‌های زبان مبدأ دارد تا بتواند معادل‌یابی دقیقی برای آن‌ها انجام دهد. مترجم باید درک مطلوبی از موقعیت‌های گفتاری موجود در اثر داشته باشد و تلاش کند، تأثیر مشابه متن مبدأ را بر روی خوانندۀ متن مقصد ایجاد کند. علاوه بر آن مترجم باید توانایی تحلیل گفتمان‌های موجود در نمایشنامه و هدف هر یک از شخصیت‌ها از بیان آن‌ها را داشته باشد تا در ترجمۀ کارکردهای منظوری ساختارهای نحوی موفق باشد. نتایج این تحقیق ‌می‌تواند در ترجمۀ دقیق آثار ادبی کلاسیک به‌ویژه ترجمۀ نمایشنامه‌های کلاسیک از زبان روسی به زبان فارسی مؤثر باشد.