جستجو در مقالات منتشر شده


۱۷ نتیجه برای خیری


دوره ۸، شماره ۳۲ - ( خرداد و تیر ۱۳۹۹ )
چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی روان­شناختی هیجان ترس در امثال‌وحکم دهخداست. برای دستیابی به این هدف، از روش تحلیل محتوای استنباطی استفاده ­شده ­است. جامعه آماری، کتاب چهارجلدی امثال‌وحکم دهخداست و نمونه تحقیق تمامی امثال‌وحکم فارسی موجود در این اثر است. بررسی داده­ها‌ نشان می‌دهد که همان‌گونه که در روان­شناسی جدید، ترس دو چهره مثبت و منفی دارد، در امثال‌وحکم دهخدا هم این نگرش جامع و متناقض به آن مشاهده می­شود. علاوه بر این، در مثل‌ها تنها به تبیین مفهوم ترس اکتفا نشده، بلکه به انواع ترس و دلایل آن ‌هم توجه شده ­است و نوع راهکارهای غلبه بر آن با روان­شناسی جدید مطابقت دارد. بنابراین، پیشنهاد شده است با توجه به اینکه یکی از ابزارهای اصلی روان­شناسان و مشاوران «سخن» است، از امثال‌وحکم به­منزلۀ ابزاری در راستای اهداف خود به‌ویژه تغییر رفتارها استفاده شود.
 

دوره ۱۰، شماره ۴۶ - ( مهر و آبان ۱۴۰۱ )
چکیده

این مقاله به بررسی عوامل فرهنگی مؤثر بر شکل‏گیری هیجان‏ها و عواطف و شیوه مدیریت آن‌ها در  امثال ‌و حکم دهخدا می‌پردازد. برای دستیابی به این هدف، از روش «تحلیل محتوای استنباطی» استفاده ‌شده است. جامعه آماری، کتاب چهارجلدی امثال ‌و حکم دهخداست و نمونه تحقیق تمامی امثال ‌و حکم فارسی موجود در این اثر است. روش کار به ‌این‌ ترتیب است که نخست شواهد مربوط به هیجان‏های اصلی یعنی «خشم و نفرت، ترس، شادی و غم، عشق، تعجب و شرم» از  امثال ‌و حکم دهخدا استخراج‌ شده سپس شواهد، طبقه‌بندی و بسامد هیجان‏ها، عوامل بروز آن‌ها و راهکارهای مدیریتی‌شان مشخص‌ شده است. درنهایت براساس روان‏شناسی جدید تفاوت‏ها و شباهت‏ها تعیین و به بررسی وجوه فرهنگی آن‌ها پرداخته ‏شده است. نتیجه حاکی از این است که از میان هیجان‏ها به ترتیب هیجان‏های خشم، ترس، شادی و غم بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده‏اند. بقیه هیجان‏ها در فرهنگ ‌عامه برخلاف روان‏شناسی جدید، کم‌تر موردتوجه بوده‌اند و  با توجه به این‏که شواهدی برای راهکارهای مدیریتی آن‌ها یافت نشده یا در فرهنگ ما بُعد منفی نداشته‏اند؛ مانند هیجان عشق یا هیجان محسوب ‏نمی‌شده‏اند؛ مانند هیجان تعجب یا یک اصل اخلاقی به‌شمار می‏آمده‏اند؛ مانند هیجان شرم. علاوه‏براین، عوامل بروز هیجان‏ها و راهکارهای مدیریتی به نوعی در مظاهر فرهنگی ایران مانند عقاید دینی، سیاسی، تربیتی و غیره ریشه دارند.
 

دوره ۱۳، شماره ۱ - ( ۴-۱۳۸۹ )
چکیده

هدف: استفاده از واکسن‏های ژنی بر پایه کاربرد پلاسمیدهای باکتریایی به‏منظور القای ایمنی سلولی بر ضد عوامل بیماری‏زا یکی از رویکردهای نوین به‏شمار می‏رود. ساز و کارهایی که توسط آن سلول‏های ایمنی اختصاصی بر ضد آنتی‏ژن عرضه شده توسط واکسن‏های پلاسمیدی شکل می‏گیرند، هنوز به‏طور کامل شناخته شده نیست. از این‏رو، لازم است تا چند راه تزریق واکسن به‏منظور یافتن بهترین راه ایمن‏سازی در مورد هر آنتی‏ژن منحصر به فرد، ارزیابی شود. در این پژوهش روش تزریق عضلانی ناقل ژنی حاوی نوکلئوپروتئین ویروس آنفلوانزا با روش تزریق داخل جلدی مقایسه شد. مواد و روش‏ها: در این مطالعه، توانایی دو روش مختلف ایمن‏سازی (داخل عضلانی و داخل جلدی) در القای پاسخ سلول‏کُشی لنفوسیت‏های T و نیز توانایی این دو روش در پاک‏سازی ویروس آنفلوانزا از ریه موش‏های BALB/c مقایسه شد. به این منظور، موش‏های BALB/c جنس ماده در روزهای ۰، ۱۴ و ۲۸ با پلاسمید بیانی ژن نوکلئوپروتئین ویروس آنفلوانزا ایمن‏سازی شدند. دو هفته پس از تزریق آخر، میزان پاسخ سلول‏کشی لنفوسیت‏های T به روش لاکتات دهیدروژناز ارزیابی شد. همچنین، موش‏های مورد آزمایش با ویروس آنفلوانزا چالش شدند و عیار ویروس آنفلوانزا در ریه موش‏ها ۴ روز پس از چالش سنجش شد. نتایج: آزمایش‏های صورت گرفته نشان داد که ایمن‏سازی موش‏ها به روش تزریق عضلانی پاسخ سلول‏کُشی لنفوسیت‏های T قوی‏تری در مقایسه با روش داخل جلدی القا می‏کند. همچنین موش‏های ایمن شده به روش تزریق عضلانی سطح بالاتری از پاک‏سازی ویروس از ریه را نشان دادند. نتیجه‏گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که تفاوت در روش ایمن‏سازی با استفاده از واکسن ژنی نوکلئوپروتئین ویروس آنفلوانزا منجر به القای متفاوت پاسخ‏های ایمنی سلولی می‏شود.

دوره ۱۳، شماره ۵۲ - ( ۳-۱۳۹۵ )
چکیده

چکیده هدف این تحقیق بررسی نگرش مصرف‌کنندگان نسبت به کشاورزی ارگانیک می­باشد. این تحقیق کاربردی و از نوع توصیفی –همبستگی بود که با انجام  یک پیمایش انجام شده است. جامعه آماری مورد نظر مصرف‌کنندگان محصولات کشاورزی استان البرز بود. حجم نمونه‌ها با استفاده فرمول کوکران تعیین شدند (n=۲۵۰). روش نمونه‌گیری هم تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب بود. ابزار اصلی جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه محقق‌ساخته بود. روایی پرسشنامه‌ها توسط پانلی از اساتید دانشگاه و کارشناسان جهاد کشاورزی استان البرز مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه‌ها از طریق انجام پیش‌آزمون و محاسبه آلفای کرونباخ برآورد گردید (۷۶/۰) که بیانگر مناسب بودن ابزار تحقیق بود. تحلیل داده‌ها با استفاده از بسته نرم افزار  SPSS انجام شده است. یافته‌های تحقیق نشان داد که بین عوامل مورد نیاز در به‌کارگیری کشاورزی ارگانیک، در دو گروه تحصیلی (فوق دیپلم و کمتر و لیسانس و بالاتر) تفاوت معنی‌داری در سطح ۵ درصد وجود داشت. همچنین بین دو متغییر موانع مصرف و عوامل مؤثر بر به‌کارگیری کشاورزی ارگانیک با نگرش مصرف‌کنندگان همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشت.

دوره ۱۴، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۰ )
چکیده

هدف: در این پژوهش در راستای راه‏اندازی یک واکسن جامع براساس واکسن ژنی، دو ژن محافظت شده در سویه‏ها و زیرگونه‏های مختلف ویروس آنفلوانزا (M۱ و نوکلئوپروتئین) در ناقل دوسیسترونی یوکاریوتی بیان شد. مواد و روش‏ها: پلاسمیدهای M۱-pIRES۲-EGFP و pIRES۲-NP به‏ترتیب با کلون کردن محصولات PCR ژن‏های M۱ و نوکلئوپروتئین برگرفته از ویروس آنفلوانزا H۱N۱ سویه A/Peurto Rico/۸/۳۴ در داخل ناقل بیانی pIRES۲-EGFP ساخته شد. به‏منظور ساخت پلاسمید دو سیسترونی M۱-pIRES۲-NP، ژن M۱ از پلاسمید M۱-pIRES۲-EGFP استخراج و در پلاسمید pIRES۲-NP ساب کلون شد. در نهایت بررسی بیان این دو پروتئین در سلول‏های یوکاریوتی با ترانسفکشن کلون ساخته شده به داخل سلول BHK-۲۱ با استفاده از ایمونوفلوئورسنس غیر‏مستقیم انجام شد. نتایج: موفقیت در کلونینگ صحیح ژن‏های مذکور با هضم آنزیمی و تعیین توالی قطعات کلون شده به اثبات رسید. بیان صحیح این دو ژن در سلول‏های یوکاریوتی با ترانسفکشن این کلون در رده سلولی BHK-۲۱ و بررسی با روش ایمونو فلورسنس به اثبات رسید. نتیجه‏گیری: بیان همزمان دو ژن M۱ و نوکلئوپروتیئن ویروس آنفلوانزا در یک سازه ژنی با واسطه توالی IRES ممکن است.

دوره ۱۴، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۴۲۸ )
چکیده

العصر العباسی عصر الاتجاهات المختلفه سیاسیاً واجتماعیاً ودینیاً؛ وطبعاً شعراءه ذات نزعات متباینه تراها فی اشعارهم فالشاعر تاره یتظاهر بالزندقه وتاره بالایمان بالله ومنهم ابونواس اذا تتعمق فی شخصیته وبیتئه تراه زندیقاً ولکن اشعاره الایمانیه تمنعک من هذا الرأی وتؤدی الی تراجعک.

دوره ۱۴، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۰ )
چکیده

هدف: ویروس آنفلوانزای A (H۱N۱) از مهم‏ترین زیرگونه‏های ویروس آنفولانزاست که منجر به پیامدهای متعددی در جهان شده است. هماگلوتینین یکی از مهم‏ترین آنتی‏ژن‏های این ویروس می‏باشد که باعث ایجاد پاسخ ایمنی می‏شود. اتصال این پروتئین به گیرنده‏های سلول میزبان منجر به شروع فرایند بیماری‏زایی می‏شود. با توجه به نقش حیاتی مرحله اتصال ویروسی، این پژوهش درصدد استخراج و جای‏سازی ژن هماگلوتینین و زیرواحد بزرگ آن (HA۱) با هدف تولید شاتل ناقل نوترکیب باکیولوویروس (بکمید) برای تولید پروتئین نوترکیب در سلول‏های حشره است. مواد و روش‏ها: ویروس آنفلوانزای انسانی A/New Caledonia ۹۹/۲۰/(H۱N۱) در کشت سلولی MDCK تکثیر شده و RNA کامل ویروسی توسط محلول Easy–red تخلیص شد. سپس طول کامل ژن هماگلوتینین و ژن HA۱ توسط روش RT-PCR و آغازگرهای اختصاصی تکثیر و ابتدا در ناقل pGEM-TEasy و سپس در پلاسمید pFastBac HT جای‏سازی شد. در نهایت بکمید نوترکیب واجد ژن‏های فوق در سلول‏های میزبان DH۱۰Bac تولید شد. نتایج: محصولات PCR ژن هماگلوتینین با الکتروفورز روی ژل آگارز و هضم با آنزیم‏های محدودالاثر ارزیابی شد. ناقل نوترکیب pGEM-Teasy و پلاسمید دهنده نوترکیب pFastBac HT توسط روش PCR، هضم آنزیمی و تعیین ترادف تأیید شد. تولید DNA نوترکیب بکمیدی نیز توسط افتراق کلونی‏های آبی-سفید، الکتروفورز روی ژل آگارز ۷/۰ درصد، PCR با استفاده از آغازگرهای اختصاصی و آغازگرهای pUC/M۱۳ مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه‏گیری: در این پژوهش، بکمید نوترکیب واجد ژن هماگلوتینین و زیرواحد بزرگ آن با موفقیت ساخته شد. در ادامه سلول‏های حشرات به‏منظور تولید باکیولوویروس نوترکیب با سازه‏های فوق ترانسفکت شده و پروتئین‏های نوترکیب برای مطالعات آتی تولید خواهد شد.

دوره ۱۴، شماره ۶۲ - ( ۱-۱۳۹۶ )
چکیده

چکیده چرخک (Launaea acanthodes) یکی از گونه های متداول گیاهان دارویی در مناطق مرکزی ایران است. در این مطالعه صمغ به روش استخراج الکلی توسط اتانول ۹۰ درصد استخراج شده است که درصد بازده این صمغ ۴/۴۰ درصد تعیین شد. سپس خصوصیات امولسیفایری صمغ استخراج شده، مورد بررسی قرار گرفت که جهت این امر امولسیون های روغن سویا (w/w۱۰%) با غلظت های صمغ ۱، ۲، ۴ و ۶ درصد تهیه شد. آزمون های مورد بررسی در مورد تمام امولسیون ها عبارت بودند از کشش سطحی و بین سطحی، تست پایداری، اندازه گیری توزیع اندازه ذرات، مشاهده با میکروسکوپ نوری و ویسکوزیته. به طور کلی مشخص شد که راندمان پلی ساکاریدی صمغ چرخک نسبت به سایر صمغ های بومی ایران بیشتر می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که افزایش غلظت صمغ در امولسیون ها باعث کاهش کشش سطحی و بین سطحی و افزایش ویسکوزیته می شود. توزیع اندازه ذرات نیز با افزایش غلظت صمغ در امولسیون، کاهش می یابد. این صمغ همچنین در آزمایش پایداری،ثبات کلی خوبی را در طی دو ماه داشت.

دوره ۱۶، شماره ۸ - ( ۸-۱۳۹۵ )
چکیده

امروزه، آلیاژهای حافظه‌دار به علت توان بالا، حجم‌کم و سازگاری با بدن انسان، به صورت گسترده در ساخت عملگرها در اندام پروتزی و تجهیزات پزشکی استفاده می-شوند. در این مقاله کنترل فازی یک نمونه واقعی انگشت مصنوعی با استفاده از خواص عملگر‌های آلیاژ حافظه‌دار ارائه می‌شود. بدین منظور ابتدا مدل دینامیکی یک انگشت رباتیک سه ‌درجه آزادی با مفاصل چرخشی که از سیم آلیاژ حافظه‌دار به عنوان زردپی به منظور جمع شدن هر بند‌انگشت و یک فنر پیچشی به منظور بازگرداندن هر بند به محل اولیه استفاده می‌کند، ارائه می‌شود. پس از شبیه‌سازی مدل دینامیکی انگشت در محیط سیمولینک نرم‌افزار متلب، با استفاده از نتایج شبیه‌سازی و انتخاب بهینه‌ی پارامترها و ویژگی‌های سیستم، نمونه‌ی واقعی انگشت به همراه مدارات کنترلی لازم ساخته شده و مورد آزمایش قرار می‌گیرد. در انتها به طراحی و پیاده‌سازی سیستم کنترل فازی برای انگشت پرداخته می‌شود. تنظیم گین‌های کنترلر به گونه‌ای صورت پذیرفته که ولتاژ ورودی به این عملگرها دارای حداقل میزان ماکزیمم پرش و خروجی سیستم دارای حداقل زمان رسیدن به پایداری ‌باشند. نتایج حاصل از آزمایش‌های عملی، عملکرد مناسب کنترلر فازی طراحی شده در دستیابی به موقعیت هر یک از بندهای انگشت به عنوان خروجی، با خطای کم و دقت بالا را نشان می‌دهد. همچنین نتایج آزمایشات عملی، اعتبار، دقت بالا و صحت مدل شبیه‌سازی شده‌ را تایید می‌نماید.

دوره ۱۶، شماره ۹۰ - ( مرداد ۱۳۹۸ )
چکیده

شکلات به عنوان یک غذای منحصر به فرد و از منابع مهم مواد فعال بیولوژیک است که اثر آنتی‌اکسیدانی ویژه‌ای را در بدن انسان نشان داده است. در سال­های اخیر با مطرح شدن غذاهای فراسودمند، محققان درصدد تقویت محصولات با ریزمغذی‌ها، جهت افزایش اثرات سلامت بخشی آن‌ها هستند. پیشنهاد این پژوهش جهت غنی‌سازی شکلات، پودر سنجد در سطوح ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ درصد به عنوان جایگزین قند می‌باشد. محققین ثابت کرده‌اند که سنجد یک ترکیب غنی از پلی‌‌فنل‌ها، فلاونوئیدها، ویتامین‌ها، تانن‌ها و بویژه فیبرها می‌باشد و در طب سنتی به عنوان داروی ضد تهوع، به واسطه تانن بالای آن، کاربرد دارد. در این پژوهش جهت ارتقاء خواص آنتی‌اکسیدانی و حسی، عصاره نعناء با دوز ثابت به همه تیمارها افزوده شد. نتایج آزمون‌ها حاکی از افزایش سطح پلی فنل‌ها، فلاونوئید‌ها، آنتوسیانین‌ها و همچنین افزایش درصد مهار رادیکال آزاد DPPH، در حضور پودر سنجد بود. با توجه به اثر مثبت تانن سنجد در رفع حالت تهوع، در این پژوهش به اندازه‌گیری تانن‌ها و سینتیک تجزیه آن (ثابت K) و نیمه عمر تانن T۱/۲ در شکلات پرداختیم، که نتایح حاکی از پایداری بالای این ترکیب در شکلات نعنایی می‌باشد. با توجه به گسی نامطلوب ناشی از تانن بالا، عصاره نعناء اثر مثبتی بر بهبود خواص حسی داشت و ذهن مخاطب در درجه اول به احساس سردی مطلوب عصاره نعناء مشغول ‌‌‌‌‌‌شد. با توجه به نتایج آزمون‌ها، می‌توان از این فرآورده به عنوان افزایش بهداشت تغذیه‌ای و سلامت انسان بهره جست.

دوره ۱۷، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۳ )
چکیده

هدف: برای بهبود حلالیت و فراهمی زیستی کورکومین در درمان سرطان، یک پلی‏‌یورتان کاتیونی نوین و آب پایه ساخته شد و به‌عنوان یک نانو حامل به‌منظور بارگیری کورکومین، استفاده شد. در این تحقیق اثر نانو داروی آماده شده روی ملانوما (F۱۰B۱۶) و فیبروبلاست (L۹۲۹) بررسی شد. مواد و روش‌ها: ریخت شناسی، اندازه و توانایی ورود به سلول نانو ذرات ساخته شده، به‌ترتیب با استفاده از اندازه­گیرنده زتا، میکروسکوپ الکترونی روبشی انتشار میدان، میکروسکوپ نیروی اتمی و میکروسکوپ فلورسانس بررسی شد. به این ترتیب پیش‏بینی شد که کورکومین در هسته آب‏گریز حامل‌های پلی‏یورتان بارگیری شود. بعد از تعیین غلظت مناسب و انجام آزمون ورود به سلول، میزان تأثیر‏گذاری بر سلول‌های سرطانی و سالم با آزمون MTT و Real time PCR بررسی شد. نتایج: قطر نانو‏ذره بارگیری شده و پراکنش آن، در دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد به‏ترتیب ۱/۷ ± ۶۲/۳۷ نانومتر ۲/۱ ± ۰/۰۸۰ بود. میزان بازده کپسوله‌سازی کورکومین در پلی یورتان ۰/۲ ± ۸۷ درصد است. مطالعات ریخت شناختی نیز، کروی شکل بودن و پراکنش مناسب نانو‏ذرات، بدون تجمع قابل توجه را تأیید کرد. نتایج حاصل از آزمون MTT نشان می‌دهد که IC۵۰ محاسبه شده برای زمان ۲۴ و ۴۸ ساعت به‏ترتیب ۳۶/۲ و ۲۵/۴ مایکرومولار است. نتایج Real time PCR نشان می‌دهد که نانو‏سامانه به مقدار قابل توجهی میزان بیان mRNA ژن‌های VEGF، Bcl-۲، MMP-۹ و COX-۲ را کاهش و BAX را افزایش می‌دهد. نتیجه‏گیری: نتایج بررسی حاضر شواهد قابل قبولی در مورد اثر بازدارنده تکثیر سلولی و القای مرگ برنامه‏ریزی شده نانو‏سامانه دارویی کورکومین، روی سلول‌های سرطان پوست نشان داد در حالی که اثر قابل توجهی روی سلول‌های سالم مشاهده نشد.

دوره ۱۹، شماره ۱۲۷ - ( شهریور ۱۴۰۱ )
چکیده

یکی از چالش‌های مهم در استفاده از گیاهان دارویی، بهبود بازده استخراج ترکیبات مؤثره گیاهی می‌باشد. بنابراین مطالعه بر روی فاکتورهای اثرگذار در استخراج این مواد از موارد مهمی است که همواره مورد توجه پژوهشگران می‌باشد. گیاه به­لیمو (Aloysia citriodora Palau) به دلیل وجود مواد مؤثره بالا در برگ‌های آن دارای خواص دارویی و غذایی است که همواره مورد توجه پژوهشگران گیاهان دارویی و معطر بوده است. در این پژوهش اثر نوع حلال، دمای استخراج، زمان استخراج و نسبت ماده خشک گیاهی به حلال بر بازده استخراج ترکیبات فنولی، فلاونوئیدی و آنتی اکسیدانی برگ گیاه تحت امواج فراصوت بر مبنای آزمایشات طراحی شده با روش سطح پاسخ  مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشات نشان داد که دمای استخراج و نسبت ماده خشک گیاهی به حلال دو متغیر اثرگذار استخراج ترکیبات مؤثره گیه به لیمو تحت امواج فراصوت می‌باشند. همچنین میزان ترکیبات فنولی، فلاونوئیدی و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره آبی- اتانولی در شرایط استخراج مشابه نسبت به آب خالص بیشتر بود. خاصیت ضد باکتریایی عصاره آبی-اتانولی نسبت به عصاره آبی خالص تفاوت معنی داری داشت. حساسیت باکتری اشریشیا کلی نسبت به هر دو عصاره آبی-اتانولی و آبی نسبت به باکتری استافیلوکوکوس آرئوس بیشتر بود.


دوره ۲۱، شماره ۳ - ( پاییز ۱۳۹۶ )
چکیده

امروزه توسعه فیزیکی شهرها و تعیین الگوی بهینه آن از مباحث جدی و مهم در میان جغرافیدانان و برنامه ریزان شهری می‌باشد. از آنجائی که نوع الگوی توسعه فیزیکی شهرها با ابعاد اقتصادی، کیفیت دسترسی به خدمات و نیز با محیط‌زیست شهری در ارتباط بوده، در حال حاضر تلاش برنامه­ریزان شهری ترویج و جایگزینی الگوهای مطلوب و بهینه­ای همچون رشد هوشمند و فشرده به‌جای الگوی رشد پراکنده و افقی پرهزینه و ناپایدار بوده است. در سال‌های اخیر، توسعه پراکنده و افقی به‌عنوان الگوی رایج و غالب توسعه فیزیکی شهرهای ایران محسوب می­شود. این امر ضمن تحمیل هزینه­های فزاینده مالی بر مدیریت شهری، زمینه تخریب اراضی کشاورزی اطراف شهرها را فراهم کرده است. این در حالی است که بافت درونی شهرها شامل (بافت فرسوده، اراضی و ساختمان­های متروکه قدیمی) از ظرفیت مطلوبی برای پاسخگویی به نیازهای کالبدی شهرها برخوردار می­باشند. از سویی توسعه ساخت‌وسازها در اراضی پیرامونی شهر از قابلیت یکسان برخوردار نبوده و می­بایست با بررسی و طبقه‌بندی اراضی، جهات و پهنه‌های مناسب برای توسعه شهر را مشخص نمود. این پژوهش با هدف تعیین الگوی بهینه توسعه فیزیکی آتی شهر مراغه، الگوی توسعه فضایی-کالبدی شهر را از دو جهت درون‌زا و برون‌زا موردبررسی قرار داده است. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی و شیوه جمع­آوری اطلاعات مبتنی‌بر مطالعات اسنادی و کتابخانه­ای می‌باشد. در این رابطه، فرم و الگوی توسعه کالبدی-فضایی شهر مراغه با استفاده از مدل­های آنتروپی شانون و هلدرن موردسنجش قرار گرفت؛ همچنین، به‌منظور امکان­سنجی توسعه فضایی-کالبدی شهر (درونی و بیرونی) و تبیین تنگناها، موانع و فرصت­های توسعه، مجموعه­ای از متغیرهای طبیعی، کالبدی و انسانی مورداستفاده قرار گرفت. با توجه به محدودیت­های مدل­های باینری و همپوشانی شاخص‌ها، از منطق فازی جهت ترکیب لایه­های مؤثر در توسعه فیزیکی بهینه شهر استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان‌دهنده­ الگوی توسعه افقی و پراکنده شهر مراغه در طی دهه­های گذشته، مخصوصاً از دهه ۱۳۶۵ تا حال حاضر می‌باشد. به‌طوری‌که پایش تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره­ای در طی یک دوره ۱۳ ساله نشان می­دهد که حدود ۵۹۲ هکتار از مناطق پیرامون شهر به ساخت‌وسازهای شهری تبدیل‌شده که حدود ۳۲۰ هکتار از این اراضی کشاورزی و باغات و مابقی اراضی بایر بوده که در مناطق شرقی شهر قرار دارد. این در حالی است که با توجه به پراکندگی گسترده اراضی بایر در محدوده قانونی شهر و ظرفیت بالای تراکم ساختمانی و جمعیتی این محدوده، شهر مراغه از پتانسیل زیادی جهت توسعه درونی برخوردار می­باشد. به‌گونه‌ای که محدوده داخلی شهر تا افق تقریبی ۱۴۱۵، تکاپوی توسعه فیزیکی را خواهد نمود. از طرف دیگر، اراضی پیرامونی در جنوب شرق شهر (بین شهرک ولی­عصر و میکائیل­آباد)، پهنه­های مناسبی را جهت توسعه بهینه بیرونی در اختیار قرار می‌دهد که در صورت لزوم، شهر می­تواند به‌صورت پیوسته و متصل در این جهت توسعه یابد.

دوره ۲۱، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۶ )
چکیده

حوضه‌های کوچک جنگلی که عمدتاً سرشاخه‌های بیشتر رودخانه‌ها، در حوضه‌آبریز دریای مازندران هستند، فاقد داده‌های ثبت‌شده طولانی-مدت می‌باشند لذا مدل‌های ساختار فیزیکی، ابزاری مناسب جهت مطالعه آنها محسوب می‌شوند. در این تحقیق، با استفاده از مدل بارش-رواناب BROOK۹۰ شبیه‌سازی مؤلفه‌های بیلان آب و بررسی تأثیر شرایط هیدروژئولوژی و مورفولوژی بر روی آن در حوضه معرف کسیلیان انجام شد. یک دوره ۲۰ ساله از داده‌های هیدروکلیماتولوژی برای اجرای مدل آماده گردید. واسنجی مدل با داده‌های مربوط به دوره آماری (۱۹۹۳-۱۹۹۲) و اعتبارسنجی آن با داده‌های سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل حساسیت پارامترهای مدل، موید آن است که خصوصیات زمین‌شناسی، هیدروژئولوژی و کاربری اراضی نقش مهمی در مؤلفه‌های بیلان آب این حوضه دارند. نتایج مدل نشان می‌دهد که حدود ۷۶ درصد بارش تبدیل به تبخیر و تعرق و مقدار ۲۴ درصد آن تبدیل به رواناب شده است. از مؤلفه‌های رواناب، جریان پایه ۴۴,۶۷% از کل رواناب و جریان سطحی و جریان میان‌بر به ترتیب ۳۸.۳۲% و ۱۶.۹۹% بقیه آن را تشکیل داده‌اند. افزایش پوشش جنگلی سبب کاهش در میزان کل تبخیر و کاهش درمجموع مؤلفه‌های رواناب شده لذا نقش مهمی در کاهش پتانسیل سیل‌خیزی و افزایش میزان ذخایر آب زیرزمینی حوضه معرف کسیلیان خواهد داشت.

دوره ۲۵، شماره ۱ - ( بهار ۱۴۰۰ )
چکیده

باتوجه به قرارگیری کشور ایران در کمربند خشک و نیمه­خشک جهان، مطالعۀ پدیدۀ خشکسالی به‌عنوان یکی از بلایای طبیعی گسترده با اثرگذاری درازمدت، در بخش­های مختلف بسیار اهمیت دارد. در این مطالعه، ابتدا خشکسالی با استفاده از دو شاخص خودتنظیم پالمر (SC-PDSI) و بارش-تبخیر و تعرق استانداردشده (SPEI) در چهار دورۀ ۳، ۶، ۱۲ و ۲۴ ماهه در ۱۰۱ ایستگاه کشور و در یک دورۀ زمانی ۲۴ساله (۱۹۹۲-۲۰۱۵) بررسی شد. پس از محاسبۀ مقادیر شاخص­ها، درصد سال­های توأم با هر طبقۀ خشکسالی محاسبه و نتایج با داده­های شبکه­ای دو پایگاه جهانی دادۀ خشکسالی مقایسه شد. نتایج نشان داد که براساس محاسبات، در هر دو شاخص بیشترین درصد سال­ها تحت‌سیطرۀ طبقۀ نرمال با تمرکز هسته­های بیشینۀ نرمال در نیمۀ شرقی کشور و کمترین درصد سال­ها در طبقۀ خشکسالی بسیار شدید با تمرکز هسته­های بیشینه در نیمۀ غربی، مرکز و جنوب کشور بوده است. آغاز دورۀ خشکسالی در شاخص SC-PDSI، سال ۱۹۹۹ و در دوره­های زمانی چهارگانۀ شاخص SPEI، سال­های ۱۹۹۹ و ۲۰۰۰  بوده است. خشکسالی­های شدید و بسیار شدید در بخش­هایی از کشور که از وضعیت بارشی نسبتاً مناسب­تری برخوردار هستند، اتفاق افتاده است. مقایسۀ نتایج محاسبات با ۹۹ نقطۀ اخذشده از دو پایگاه داده نشان داد که در هر دو شاخص، پایگاه داده خشکسالی را شدیدتر از آنچه که هست، نشان داده است و باوجود هماهنگی زمانی مناسب، هماهنگی مکانی در شدت­های مختلف خشکسالی وجود ندارد. برپایۀ یافته­های این پژوهش، مناطق مستعد خشکسالی در کشور برای تنظیم برنامه­های کلان مقابله با این مخاطره قابل‌شناسایی است.


دوره ۳۰، شماره ۳ - ( الخریف ۱۴۴۵ )
چکیده

من القضایا الهامه فی عالمنا المعاصر هی قضیه حقوق المرأه وتحقیق المساواه بین الجنسین التی حدّدها القرآن الکریم بشکل واضح فی مواضع مختلقه وتناول أبعادها. هذا وإن اللغه العربیه وهی لغه القرآن الکریم ذات طبیعه جنسانیه فی التعامل مع الجنسین الذکر والأنثی. فالملاحظ أن صیغه المذکر فیه هی أکثر استخداما من صیغه المؤنث. لا شک أن طبیعه اللغه العربیه وتعاملها مع هذه القضیه تتأثر بمجالات سیاسیه وحقوقیه مختلفه، وکان للسلطه الحاکمه دور فی هذا الأمر. لهذا فإن من ضروریات العصر الراهن هو أن یبحث المشروعون والفقهاء بشکل معمق وبالاعتماد علی النظریات الحدیثه هذا الموضوع لکی لا یتم استغلال النص القرآنی واستثماره لأهداف وغایات مغرضه. فی هذا البحث حاولنا فی البدایه مناقشه أفکار وآراء بعض مفکری الإسلام حول موضوع اللفظ والمعنی فی النص القرآنی، فهم یعتقدون أن هناک مسافه بین اللفظ والمعنی، وإن استخدام الألفاظ المذکوره فی القرآن الکریم یشمل معنی المذکر والمؤنث علی حد سواء، ولم یکن قصد الشارع من استخدام لفظ المذکر استهدافَ جنس الذکور حصرا وإنما المخاطب بها کلا الجنسین من ذکر وأنثی. أظهرت نتائج البحث أن عناصر اللغه لا علاقه لها بالجنس فی ذاتها ولا یمکن اعتبار خصوصیه ذکوریه او أنثویه لها. ثم وبالاعتماد علی المنهج الوصفی التحلیلی حاول الباحثون من خلال مراجعه النص القرآنی مناقشه موضوع حقوق الإنسان بالاعتماد علی الاتجاه الجنسانی فی أربعه مجالات هی: عجله الحیاه، والهویه الإیمانیه، والحاجه إلی الأمن وقضیه الزینه، للوقوف علی العداله الجنسانیه فی النص القرآنی بین الذکر والأنثی.
 


صفحه ۱ از ۱