۱۲ نتیجه برای خادمی ندوشن
دوره ۰، شماره ۳ - ( شماره ۳- ۱۳۸۶ )
چکیده
چکیده
استخوان از موادی است که تقریبا در بیشتر حفاریهای باستان شناسی به دست می آید و از آنجا که استخوان ، هم
به صورت ابزار و هم به صورت ماده خام در محوطه های باستانی یافت م یشود؛ م یتواند از زوایای گوناگون مورد
مطالعه و بررسی باستا نشناسان و مورخان هنر قرار گیرد و اطلاعات ارزشمندی را در اختیار آنان قرار دهد.
در حفاریهای قدیمی تر، استخوانها و دیگر بقایای ان سانی و حیوانی مانند دندان و شاخ ، کمتر مورد توجه قرار
م یگرفتند، امروزه این یافته ها به دقت ثبت و جمع آوری م ی شوند . زیس ت شناسان، انسا ن دیرین ه شناسان،
جانورشناسان و پاتولوژیستها بررسی همه جانب ه ای روی این یافته ها انجام داده اند و اطلاعات جامع و مفیدی درباره
وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع باستانی به دست آورد ه اند. این پژوهش بر آن است تا با تشریح موارد
استفاده ای که م یتوان در امر شناخت فرهن گهای کهن از استخوان کرد؛ توجه باستا ن شناسان و محققان تاریخ
هنر را بیش از پیش به این ماده ارزشمند جلب کند.
دوره ۲، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۹ )
چکیده
باستان شناسی با آمیختگی دیگر علوم و استفاده از آن ها به نقش زیست بوم در شکل گیری محوطه های باستانی به طور گسترده ای پرداخته است. هزینه های سنگین کاوش های باستان شناسی موجب شد روش های مختلفی برای شناسایی محوطه هایی که درون خاک مدفون هستند، ا بداع و به کار گرفته شود. در این میان تجزیه چندعنصری خاک های پوشیده بر سطح محوطه های باستانی ، که روش آزمایشگاهی بسیار مناسبی است، می تواند داده هایی را برای ما فراهم کند و این داده ها به شناسایی دقیق ساختار محوطه ها و حریم آنان بسیار کمک می کند. دشت شوشتر از مکان هایی است که در اواخر هولوسن قدیم در ۷هزار سال پیش به دست کوچندگان فصلی اشغال شد. روند استقرار جمعیت طی دوره هولوسن، تابعی از تحولات اکولوژیکی گذشته دشت بوده و عوامل محیطی ازجمله مورفولوژی تغییرات اقلیمی، فرسایش، تغییر مسیر رودخانه ها بر الگوهای استقراری پیش از تاریخی آن تأثیر گذار بوده است .
در این مقاله نتایج آزمایشگاهی نمونه هایی از خاک های باستانی و اکوسیستمی دشت شوشتر تحلیل شده است؛ این نمونه ها با روش آزمایش طیف سنجی تجزیه چند عنصری XRF و تعیین سال یابی مطلق به روش AMS آزمایش شده است. هدف این تحلیل، بازسازی محیط دیرین و تحولات زیست محیطی- فرهنگی دشت شوشتر طی دوره هولوسن و تعیین موقعیت مکان های باستانی در چشم انداز های گذ شته است.
دوره ۵، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۲ )
چکیده
دشت خاوه در شهرستان دلفان (نورآباد) یکی از دشت های مهم زاگرس مرکزی است که در منطقه پشتکوه شرقی و در بین کوه های گرین و سفید کوه واقع شده است. در این دشت، ۳۶ محوطه باستانی شناسایی شده که قدیم ترین آن ها مربوط به دوره نوسنگی بی سفال و جدیدترین آن ها مربوط به قرن های متأخر دورۀ اسلامی است. از این تعداد، بیست محوطه دارای بقایای دوره اشکانی بوده اند. مباحث مورد توجه در این مقاله اغلب براساس فعالیت هایی است که طی سال های ۱۳۸۸- ۱۳۸۹ در این دشت به منظور ثبت و تعیین حریم آثار باستانی و در سال ۱۳۹۰ به دلیل شناسایی و تحلیل الگوهای استقراری دوره اشکانی صورت گرفته است. درک و دریافت کلی الگوی استقراری این منطقه در دوره اشکانی از نتایج این پژوهش است که تغییرات جمعیتی یا تغییر الگوی پراکنش استقرارها را نسبت به دوره های قبل نشان می دهد. همچنین، مشخص شد که بیشتر استقرارهای منطقه روستاهای کوچک یا استقرارهای موقت بوده اند و شواهدی از مراکز شهری شناسایی نشد. در این مقاله، به مطالعه محوطه ها و تفسیر الگوهای استقرار دوره اشکانی در این دشت می پردازیم.
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۱۱-۱۳۸۱ )
چکیده
-
دوره ۱۳، شماره ۲ - ( پاییز و زمستان ۱۳۸۸ )
چکیده
محوطه باستانی ولیران در حومه شهر دماوند و در شرق تهران قرار گرفته است. براساس منابع باستان‌شناسی در این محوطه، استقرارهایی در دوره‌های اشکانی و ساسانی وجود داشته است. کشف قبوری از دوره اشکانی در ولیران، و به دست آمدن بقایای دانه‌های گیاهی و نیز بقایای جانوری در منطقه مذکور، آن را محلی مناسب برای بررسی پوشش گیاهی کهن با تکیه بر مطالعات دیرینه‌تغذیه‌شناسی نموده است. ما در این پژوهش برآنیم تا با تجزیه عناصر غیرایزوتوپی اسکلتهای انسانی به دست آمده با استفاده از دستگاه طول موج اشعه مجهول فلورسنس، به بررسی وضعیت غذایی ساکنان محوطه باستانی ولیران در دوره اشکانی که نشاندهنده وضعیت جغرافیایی منطقه در دوره مزبور است، بپردازیم.
۱۴/۶/۸۶ پذیرش: ۲۵/۲/۸۷
دوره ۱۶، شماره ۲ - ( ۲- )
چکیده
سکه های نقره ای اسکندر مقدونی که ضرب آنها تا قرن اول ق.م، یعنی زمان حکمرانی اشکانیان ادامه یافت، به وسیله دستگاه طیف سنج تابش مجهول طول موجی برای اندازه گیری میزان نقره، مس، سرب و طلا در این سکه ها مورد آزمایش قرار گرفتند. هدف ما از این آزمایش اندازه گیری درصد عناصر نادر و عناصر عمده در این سکه ها و از این طریق تعیین میزان دقت در ساخت سکه ها، میزان ناخالصی آنها و فناوری تصفیه نقره استخراج شده در ایران بود.
پادشاهانی که سکه های آنها در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد از قرن چهارم تا قرن اول ق.م بر تخت سلطنت نشسته اند. ترکیبات شیمیایی سکه های نقره این پادشاهان و تعیین میزان خلوص آنها نشان می دهد که هیچ گونه تغییری در فناوری استخراج نقره و سیاست های اقتصادی در دوره های مورد بررسی ما صورت نگرفته است.
دوره ۱۷، شماره ۲ - ( ۳- )
چکیده
هر ساله تعداد زیادی سکه های اشکانی به موزه‌های کشور هدیه داده می شود که به‌علت نامشخص بودن محل پیدا شدن آنها نمی‌توان به اصالت آن سکه‌ها پی برد.
این تکه فلزهای سرگردان که هرساله کشف می‌گردد بخشی از آن متعلق به دوره اشکانی می باشد که به‌علت حکومت طولانی این سلسله بخش اعظم این یافته‌ها را تشکیل می‌دهد. که برای پی بردن به اصالت آنها مورد مطالعه را موزه رضای عباسی قرا داده‌ایم.
داده‌های آماری از این سکه‌های سرگردان در مقایسه به تاریخ سیاسی آنها می‌توان چهره روشنی را در مقایسه با مستندات تاریخی درباره این سکه‌ها به ما بدهد.
در این مقاله سعی در نشان دادن اصالت این سکه‌ها با نتیجه‌گیری از داده‌های آماری از این سکه‌های شاهان دوران اولیه اشکانی که در موزه رضای عباسی و تطابق آن با منابع تارخی خواهیم داشت.
دوره ۱۷، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۳۱ )
چکیده
-
دوره ۱۹، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۳۳ )
چکیده
إن لدراسه العملات النقدیه أهمیه فی إثبات أو نفی بعض الأحداث التاریخیه مما ورد فی الکتب والمصادر. وقد حظیت المسکوکات فی عهد الولاه العباسیین بطبرستان إبان القرون الأولی باهتمام بالغ أیضاً؛ نظراً لما لها من دور محوری فی الکشف عن الواقع السیاسی، والإقتصادی والدینی هناک.
أما البحث الحالی فهو دراسه تحلیلیه لخمسه وتسعین نموذجاً من العملات المسکوکه من عهد الوالی العباسی (عمر بن العلاء) فی طبرستان خلال ولایاته الثلاث فیها، والتی تکشف عن استمرار العمل بالنقوش فی ضرب المسکوکات النقدیه والإبقاء علی أربعه نماذج منها فی العهد المذکور. وقد حرص کتّاب المقال علی تحلیل ودراسه تلک النقوش وتقسیمها إلی مجامیع مستقله بغیه التعرف علی أوضاع وأحوال حکم عمربن العلاء مده تولیهِ إقلیم طبرستان.
دوره ۲۰، شماره ۳ - ( ۴- )
چکیده
صخره‌های منقوش را شاید بتوان به عنوان قدیم‌ترین جلوه های هنری جامعه انسانی در نظر گرفت. سابقه این هنر را بیش از ۳۰ هزار سال تخمین می زنند؛ این هنر در ایران نیز سابقه طولانی دارد.
این مقاله به معرفی یکی از این آثار (هنر صخره‌ای) می‌پردازد. این اثر (نقوش صخره‌ای قلات نیلو) در شهرستان کازرون و در جنوب شرقی روستای قلات نیلو واقع شده است. هدف از این پژوهش- شناسایی و تعیین موقعیت جغرافیایی، بررسی مفاهیم و کارکرد، تعیین قدمت، طبقه بندی و بررسی ارتباط این نقوش با نمونه‌های مشابه در دیگر مناطق است. این نقوش بصورت کنده کاری بر دیوار غار حک شده‌اند و شامل موضوعات شکار و تصاویر انسان سوار بر اسب با کمانی در دست، تصاویر حیوانی، اغلب بز و در یک مورد سگ هستند که قدمت آنها احتمالاً به هزاره اول ق.م می رسد
دوره ۲۲، شماره ۲ - ( ۳- )
چکیده
از اواسط هزاره نخست پیش از میلاد، به تدریج روابط دوجانبه ای میان مردمان ساکن فلات ایران و یونانیان به وجود آمد. این روابط که، جنبه های خصمانه ی آن نظرات را بیشتر به خود جلب کرده است، منجر به تأثیر و تأثراتی در فرهنگ و هنر این مردمان شد. پژوهش در کم و کیف این روابط، پایه ای مهم در شناخت این دو فرهنگ است.
در این مقاله، نویسندگان تلاش کرده اند تا در میان تأثیرات قابل توجهی که هلنیسم بر فرهنگ و هنر دوره پارت گذاشته، با بررسی تأثیراتی که اصول و قوانین زیبایی شناسی یونان بر پیکرتراشی دوره پارت نهاده، به نتیجه ای کلی در مورد مسیر تحول هنر دوره پارت دست یابند.
دوره ۲۲، شماره ۴ - ( ۷- )
چکیده
از اواسط هزاره نخست پیش از میلاد، به تدریج روابط دوجانبه ای میان مردمان ساکن فلات ایران و یونانیان به وجود آمد. این روابط که، جنبه های خصمانه ی آن نظرات را بیشتر به خود جلب کرده است، منجر به تأثیر و تأثراتی در فرهنگ و هنر این مردمان شد. پژوهش در کم و کیف این روابط، پایه ای مهم در شناخت این دو فرهنگ است.
در این مقاله، نویسندگان تلاش کرده اند تا در میان تأثیرات قابل توجهی که هلنیسم بر فرهنگ و هنر دوره پارت گذاشته، با بررسی تأثیراتی که اصول و قوانین زیبایی شناسی یونان بر پیکرتراشی دوره پارت نهاده، به نتیجه ای کلی در مورد مسیر تحول هنر دوره پارت دست یابند.
