بررسی نحوی و معنایی فعل «خواستن» در زبان فارسی: (تحلیلی پیکرهبنیاد در چارچوب دستور نقش و ارجاع) | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 8, Volume 15, Issue 4 - Serial Number 82, 1403, Pages 237-273 PDF (1.06 M) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.48311/LRR.15.4.237 | ||
| Authors | ||
| پریسا نجفی1; جلال رحیمیان* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبانشناسی، گروه زبانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. | ||
| 2استاد زبانشناسی، گروه زبانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. | ||
| Abstract | ||
| فعل «خواستن» در زبان فارسی دارای ماهیتی دوگانه است، به گونهای که میتواند همزمان بهعنوان فعل کمکی و فعل واژگانی بهکار رود. «خواستن» در مقام فعل واژگانی مبین معانی مختلفی است که در قالب ساختارهای متفاوتی نیز بیان میشود. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بحث و بررسی ابعاد نحوی و معنایی این فعل در ساختهای مختلف است. نگارندگان معتقدند که دستور نقش و ارجاع با رویکردی که به مطالعۀ ساختهای مرکب دارد، میتواند از عهدۀ توصیف همهجانبۀ ساختهای مورد نظر برآید. در این دستور ساختهای مرکب براساس «سلسلهمراتب میانبندی» تبیین میشوند. سلسلهمراتب مذکور خود متشکل از دو پیوستار نحوی و معنایی است. در بُعد نحوی روابط الحاق ـ پیوند مد نظر هستند و در پیوستار معنایی نوع روابط معنایی براساس محمول اصلی مطرح است. در همین راستا تلاش شد که انواع کاربردهای فعل «خواستن» براساس سلسلهمراتب توصیف شوند و از این رهیافت نیز مفروضات دستور نقش و ارجاع بر مبنای یافتههای پژوهش آزموده شوند. برخی یافتهها حاکی از آن است که فعل «خواستن» به جهت معنایی در زمرۀ محمولهای روان ـ کنش، سببی امری و نگرش گزارهای جای میگیرد و در بُعد نحوی نیز در قالب هموابستگی مرکزی و ناهمپایگی مرکزی بروز مییابد. گفتنی است دادههای پژوهش حاضر برگرفته از پیکرۀ همشهری 2 هستند. | ||
| Keywords | ||
| دستور نقش و ارجاع; سلسلهمراتب روابط میانبندی; سلسلهمراتب معنایی; روابط الحاق ـ پیوند | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 322 PDF Download: 130 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,160 |
| Number of Articles | 24,572 |
| Article View | 19,800,430 |
| PDF Download | 15,998,428 |