مفعولنمایی افتراقی در زبان فارسی: بازنگری ردهشناختی نشانۀ مفعول مستقیم | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 7, Volume 14, Issue 6 - Serial Number 78, 1402, Pages 211-244 PDF (1.68 M) | ||
| Document Type: مقاله مروری - تحلیلی | ||
| DOI: 10.29252/LRR.14.6.7 | ||
| Authors | ||
| ارسلان گلفام* ; صالح طباطبایی | ||
| دانشگاه تربیت مدرس، دانشکدۀ علوم انسانی، گروه زبان شناسی | ||
| Abstract | ||
| دیری است که پدیدۀ زبانشناختی مفعولنمایی افتراقی، درخصوص چگونگی حالتنشانی مفعول مستقیم، همچون مبنایی برای دستهبندیهای ردهشناختی زبانهای جهان شناخته شده است. با این همه، مفعولنمایی افتراقی در فارسی محل مناقشات میان زبانشناسان بوده است. برخی از آنان بر این رأی رفتهاند که مفعولنمایی افتراقی بهراستی در زبان فارسی وجود دارد، زیرا برخی از انواع مفعول مستقیم در جملات فارسی با «را» نشاندار میشوند، حال آنکه زبانشناسان دیگری، در مقابل، مثالهای نقضی را در هر مورد از فارسی آوردهاند تا نشان دهند که چنین نیست. از این رو، برخی از زبانشناسان ایرانی ایدۀ مفعولنمایی افتراقی را در فارسی یکسره کنار نهاده و برای «را» نقش کارکردی تازهای تعریف کردهاند. مقالۀ حاضر با تبیین مبانی نظری کلی مفعولنمایی نمایی افتراقی، بر آن بوده است تا به شیوهای مروری ـ تحلیلی به چگونگی کاربرد «را» در جملههای فارسیِ دارای فعل گذرا از منظر تازهای بنگرد. این رویکرد نظری نهتنها مثالهای نقض پیشگفته را توجیه میکند، بلکه همچنین با نگرش تازهای به مفعولنمایی افتراقی در فارسی میکوشد تا نقش دستوری حالتنشانی مفعول مستقیم را به «را» در این جملهها بازگرداند. بدین ترتیب، مقالۀ حاضر با تثبیت نقش «را» همچون نشانگر برخی از انواع مفعول مستقیم، مفعولنمایی افتراقی را در زبان فارسی بازتعریف کرده است. امید میرود با اجرای مطالعات پیکرهبنیاد آینده رویکرد نظری حاضر بهواسطۀ شواهد زبانی تقویت شود. | ||
| Keywords | ||
| مطالعۀ رده شناختی; مفعول نمایی افتراقی; «را» با افعال گذرای فارسی; معرفگی; مشخص بودگی; جانداری; رویکرد آیسن | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 690 PDF Download: 247 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,160 |
| Number of Articles | 24,567 |
| Article View | 19,722,663 |
| PDF Download | 15,958,375 |