اعتبار روایی- گفتمانی واقعیت برساختۀ افلاکی در مناقب العارفین | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 14, Volume 14, Issue 2 - Serial Number 74, 1402, Pages 461-492 PDF (565.27 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.29252/LRR.14.2.14 | ||
| Authors | ||
| آی ناز بردی پور1; پارسا یعقوبی جنبه سرایی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان | ||
| 2استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان | ||
| Abstract | ||
| سنت تذکرهنویسی عرفانی با نگارش دو شکل تذکره جمعی و شخصی، تداوم تاریخ نگاری اسلامی است که برای اعتبار بخشی به خود از سنت مستندسازی و عینیتنمایانه علم حدیث بهره میبرد و واقعیتهایی درباب عرفا یا یک عارف برمیسازد. از منظر معرفتی برساخت واقعیت مذکور حاصل گزینش و انتخاب مولف-راوی یا راویانی است که بنا به معرفتشناسی ویژه یا دلبستگیهای ایدئولوژیک آن را بازنمایی میکنند. این نکته بویژه در تذکرههای شخصی به دلیل تراکم رخدادها و جزییات فراوان، بیشتر به چشم میخورد. یکی از این تذکرهها مناقبالعارفین افلاکی است که در باب مولوی و اطرافیان وی به نگارش درآمده است. در این نوشتار اعتبار روایی-گفتمانی واقعیت برساختۀ افلاکی در بازنمایی رخدادهای زندگی مولوی به شیوه توصیفی-تحلیلی دلالتیابی و تفسیر شده است. مبنای نظری تحقیق، آرای برخی از صاحبنظران نشانهشناسی اجتماعی و تحلیل گفتمان انتقادی است که وجوه دلالتیابی آنها از دو منظر کمّی و کیفی تبیین شده است. نتیجه نشان میدهد که مؤلف-راوی از یک منظر با بکارگیری چهار دسته مدالیتۀ اعداد، تاکیدی، بسامد روایی و تداوم روایی با سببّیت بالا بعضی از واقعیتهای برساختۀ خود را از منظر کمّی مستند و باور پذیر میکند. از منظر کیفی هم، ابتدا بنا به تکیه بر ابزارهای شناختی راوی-کانونیساز، همچون حسّ بینایی، شنوایی و لامسه که حاکی از «اینجا» و «اکنون» ادراککننده است، برخی دیگر از رخدادها را عینی و محسوس میکند. سپس با شگردهای مشروعیتبخشی همچون استناد به نظام قدسی، رجوع به سنّت، عقلانیسازی و شگرفسازی بخشی دیگر از آنها را مستند و واقعی مینمایاند. | ||
| Keywords | ||
| مولوی; افلاکی; مناقبالعارفین; واقعیت برساخته; اعتبار روایی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 312 PDF Download: 125 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,445,068 |
| PDF Download | 17,554,092 |