بازتاب الگوی شناختی و میزان «امید» در زبان داستانهای فارسی از دهۀ پنجاه تا نود شمسی | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Articles in Press, Accepted Manuscript, Available Online from 13 July 2025 | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.48311/lrr.2025.7272 | ||
| Authors | ||
| مهرداد مشکین فام* ; مهرداد نغزگویکهن | ||
| دانشگاه بوعلیسینا | ||
| Abstract | ||
| از آنجا که زبان بهوضوح مفاهیم اجتماعی را بازتاب میدهد و «ناامیدی» و «امید» ازجمله مفاهیم اجتماعیای هستند که اهمیت آنها در جامعۀ انسانی بر هیچ کس پوشیده نیست، هدف این پژوهش بررسی سیر تحول میزان ناامیدی و امید و مفهومسازی آنها در زبان داستانهای فارسی از دهۀ 50 تا 90 شمسی است. به همین منظور، در هر دهه، از میان پرتیراژترین کتابهای داستان، شش کتاب برگزیده شده است. علت انتخاب داستان بهعنوان پیکرۀ پژوهش حاضر این مهم است که داستانها یا الگویی از جامعه را ترسیم میکنند یا خودشان میخواهند فضای اجتماعی خاصی را خلق کنند؛ هر دو نگاه اهمیت بررسی مفاهیم اجتماعی در آنها را برجسته میسازد. در این پیکرۀ منتخب، استعارهها و ساختهای زبانی ناامیدی و امید بهترتیب براساس کووچش (2020) و یافتههای دستور ساختی استخراج شدهاند. یافتههای پژوهش نشان میدهد که با بهرهگیری از مقایسۀ استعارهها و ساختهای زبانی ناامیدی و امید، مفهوم ناامیدی در گذر زمان با شیب بسیار تندی در داستانهای فارسی سیر افزایشی داشته است؛ البته، در دهۀ 80 بهمیزان کمی شیب آن کاهشی شده است. بهعلاوه، براساس نگاشتهای استعاری و طرحوارههای ساختها، ناامیدی در داستانهای فارسی با بهرهگیری از «ناتوانی» و امید با استفاده از «شیء» و «تکیه به خداوند» مفهومسازی گردیده است. | ||
| Keywords | ||
| امید; ناامیدی; استعاره; ساخت زبانی; داستانهای فارسی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 249 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,435,978 |
| PDF Download | 17,551,273 |