نقش نامگذاری در شکلدهی جهانبینی متون (بررسی مؤلفه نامدهیهای هاج، کرس، ون لیوون و جفریز؛ مطالعه موردی قرآن) | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Articles in Press, Accepted Manuscript, Available Online from 13 July 2025 | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.48311/LRR/lrr.2025.7240 | ||
| Authors | ||
| گل افروز محبی1; رحمان نوازنی* 2 | ||
| 1دکتری زبان و ادبیات عربی. دانشگاه کاشان. ایران. | ||
| 2دکتری. زبان و ادبیات عربی. استاد مدعو دانشگاه کاشان. ایران. | ||
| Abstract | ||
| این مقاله با هدف بررسی تأثیر بنیادین نامگذاری بر شکلدهی ایدئولوژی متون بهویژه قرآن کریم، انجام شده است. مسأله این پژوهش، این است که چگونه نامگذاری بهعنوان یک فرایند زبانی بنیادین در چارچوب رویکردهای هاج و کرس (1996)، ون لیوون (2008) و لسلی جفریز (2010)، نقش محوری در ساخت معنا، هویتبخشی و اعمال قدرت ایفا میکند. همچنین، پژوهش بهدنبال بررسی مؤلفه نامگذاری در قرآن و دستاوردهای آن در تبیین جهانبینی حاکم بر این متن است. برای ارزیابی فرضیات، این جستار با روش تحلیل گفتمان انتقادی و با هدف بررسی رویکردهای هاج، کرس، ون لیوون و جفریز دربارۀ مؤلفۀ نامدهی به کاربست عملی این نظریهها بر متن قرآن پرداخته شده تا جهانبینی نهفته در این متن و رویکرد قرآن در زمینه نامگذاری تبیین شود. نتایج بهدست آمده، نشان میدهد که فرآیند نامگذاری در رویکرد هاج و کرس، ابزاری ایدئولوژیک برای ترویج و تثبیت باورهای خاص است. در مقابل، ون لیوون نامگذاری را فرایندی هویتی و ابزاری برای تعامل و ساخت معنا در بافتهای اجتماعی میداند. جفریز نیز با تلفیق عناصر صریح (ایدئولوژی) و غیرصریح (زبان ادبی)، نامگذاری را ابزاری برای تولید و بازتولید گفتمانهای ایدئولوژیک میشمارد. بررسی نامگذاری در قرآن نشان میدهد که علاوه بر عوامل ایدئولوژیک، هویتی و زبانی، عواملی چون رابطه مضمون با نامگذاری، تقدم و تأخر محتوا بر نامگذاری و رابطه کنش، فرآیند و ساختار بر نامگذاری نیز در این فرایند مؤثر هستند. | ||
| Keywords | ||
| ایدئولوژی; سبکشناسی انتقادی; نامدهی; هاج و کرس; ون لیوون; لسلی جفریز | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 503 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,435,999 |
| PDF Download | 17,551,282 |