هندسۀ فضایی کاربردهای فیزیکی مختلف حرف اضافۀ «در» در زبان فارسی معاصر از منظر زبانشناسی شناختی | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Articles in Press, Accepted Manuscript, Available Online from 13 July 2025 | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.48311/lrr.2025.7180 | ||
| Authors | ||
| رحمان نظری انارستانی; علی ایزانلو* ; علی علیزاده | ||
| گروه زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| Abstract | ||
| در این پژوهش هندسۀ فضایی انواع کاربردهای حرف اضافۀ «در» در زبان فارسی معاصر از دیدگاه زبانشناسی شناختی بررسی و تحلیل میشود. چهارچوب نظری مورد استفاده در این مطالعه، رویکرد شناختی تالمی دربارۀ ساختاربندی فضایی در زبان است. این پژوهش تنها بر کاربردهای فیزیکیِ حرف اضافۀ «در» تأکید دارد و به کاربردهای استعاری نمیپردازد. از پیکرۀ همشهری بهعنوان منبع اصلی برای جمعآوری دادهها استفاده و سپس چهارده کاربرد فیزیکی و متفاوت حرف اضافۀ «در» استخراج شد. در هریک از این کاربردها هندسۀ فضایی نما و زمینه هر یک بهتنهایی و ارتباط آنها با یکدیگر مورد مطالعه قرار گرفت و درنهایت، طرحوارههای آنها ترسیم شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که کاربردهای فیزیکی حرف اضافۀ «در» نماها و زمینههایی با ویژگیهای هندسی متنوع را شامل میشود و از تعامل و یا تقابل آنها با یکدیگر هندسههای بدیعی به دست میآید که در همۀ آنها دو عامل «دربرگیرندگی» و «منبع کنترل» منجر به انتخاب «در» بهعنوان حرف اضافۀ مناسب میشود. همچنین، در یک نوع از هندسهها یک شئ زمینه سوم هم برای جانمایی دقیق نما در صحنه حضور دارد. برپایه یافتههای این پژوهش طرحوارۀ «راه» نیز به شکلی سهبعدی و حجمی مورد تحلیل قرار گرفته است. یافتهها نشان میدهد که در برخی نمونهها نیز آنچه در روساخت جمله بهعنوان زمینه مشخص شده است، مجاز از زمینۀ واقعی است. | ||
| Keywords | ||
| حرف اضافۀ «; در»; ؛ هندسۀ فضایی؛ نما؛ زمینه؛ طرحوارۀ تصویری؛ منبع کنترل | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 340 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,435,972 |
| PDF Download | 17,551,270 |