تحلیل نشانهمعناشناسی فرایند انتقال معنا در نظامهای گفتمانی خطبۀ الزّهراء | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 19, Volume 13, Issue 4 - Serial Number 70, 1401, Pages 629-658 PDF (454.58 K) | ||
| Document Type: نقد اثر پژوهشی | ||
| DOI: 10.29252/LRR.13.4.19 | ||
| Authors | ||
| سید مرتضی صباغ جعفری* 1; سمیرا حیدری راد2 | ||
| 1استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه ولیعصر (عج)، رفسنجان، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه یزد، یزد، ایران. | ||
| Abstract | ||
| در این مقاله با بهرهگیری از رویکرد نشانهمعناشناسی، به تحلیل فرایند انتقالِ معنا در نظامهای نشانهای خطبۀ الزّهراء پرداختهایم. گفتمان این خطبه، در مسیر شکلگیری خود برای تولید معانی «قدرت الهی»، «سرای آخرت و دلبستگیهای دنیایی»، «جان کندن»، «چگونگی مردن» و «مرگ»، به ترتیب از نشانه ـ معناهای متفاوتی عبور میکند که به فرایند شکلگیری معنا منجر میشود. نظر به اینکه در روند انتقال معنا، با نظامهای نشانهای مختلفی مواجه هستیم و فرایند شکلگیری معنا، تابع یک نظام نشانهای خاص در گفتمان خطبۀ الزّهراء نیست، هـدف جستار پیش رو با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی و نظریات نشانه ـ معناشناسی نوین، مشخص کردن نظامهای گفتمانی حاکم بر گفتمان و بررسی شرایط انتقال معنا، چه از لحاظ صورت و چه از لحاظ معناست. پرسش اصلی مقاله این است که عملیات انتقال معنا از یک نظام نشانهای به دیگر نظامهای نشانهای در یک خطبه، چگونه و براساس کدام کارکردها صورت میپذیرد؟ بهعبارتی، فرایند استحالۀ معنا در گفتمان، تحت چه شرایطی نمود پیدا میکند؟ فرض نگارندگان، بر این است که فرایند استحالۀ معنا در گفتمانِ خطبه، تابع فرایندهای شَوِشی و مسائل عاطفی است که تکانههای معنایی و گسستهای گفتمانی، به تقویت این فرایندها منجر میشود. مهمترین دستاورد پژوهش حاضر، این است که فرایند استحالۀ معنا در انتقال از حضور استعلایی خداوند در ابتدای گفتمان، به حضور ناموزون و فناپذیر انسان در پایان گفتمان براساس کارکرد شَوِشی رخدادی گفتمان که شریک گفتمانی را با دو نوع حضور متفاوت مواجه میکند، رخ میدهد. | ||
| Keywords | ||
| واژههای کلیدی: نشانهمعناشناسی; استحاله; استعلا; خطبۀ الزّهراء | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 288 PDF Download: 120 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,460,601 |
| PDF Download | 17,559,795 |