بررسی تکواژگونههای تکواژ گذشتهساز در گویش لری ممسنی: رویکرد بهینگی | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 12, Volume 13, Issue 4 - Serial Number 70, 1401, Pages 387-430 PDF (782.41 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.29252/LRR.13.4.12 | ||
| Authors | ||
| ایوب انصاری1; آرزو نجفیان* 2; محمد رضا احمدخانی2; بلقیس روشن3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 3استاد گروه زبانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| Abstract | ||
| گویش لری ممسنی یکی از گویشهای جنوبی زبان لری و شاخهای از گویشهای ایرانی جنوب غربی است که همانند بسیاری دیگر از گویشهای ایرانی، تنوعات آوایی و واژ ـ واجی چشمگیری دارد. یکی از حوزههای واژ ـ واجی قابلتوجه در این گویش، بازنمایی صورتهای متنوع تکواژ گذشتهساز است. مسئلۀ اصلی این پژوهش این است که چگونه میتوان با ابزارهای نظریۀ بهینگی، فرایندها، محدودیتها و رتبهبندیهای ناظر بر این تنوعات واژ ـ واجی را صورتبندی کرد و آیا قواعدی جهانی بر آن حاکم است؟ روش پژوهش حاضر، توصیفی ـ تحلیلی و شیوۀ گردآوری دادهها اسنادی است که براساس فهرست افعال بسیط زبان فارسی (طباطبائی، 1376) فهرستی از افعال معادل در گویش لری ممسنی استخراج و براساس الفبای آوانگار بینالمللی آوانویسی و تمامی بافتهای تکواژ گذشتهساز در این دادهها در چارچوب رویکرد بهینگی بررسی شد. یافتهها نشان داد که گرایش به تضعیف و کمکوشی در گویش لری ممسنی، فرایندی بسیار رایج و گسترده است. تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که براساس معیارهای توزیع بافتی، فراوانی وقوع و اعمال کمترین قواعد، تکواژ گذشتهساز زیربنایی در این گویش /ɪd/ است؛ درمجموع نُه تکواژگونۀ (/Ið/،/ð/،/ɑð/، /d/،/t/،/es/،/s/، /ɑs/و /Ø) برای این تکواژ شناسایی شد که تظاهر آوایی هرکدام در چارچوب بهینگی تحلیل شده است. در این بررسی درجات یا پیوستاری از تضعیف در همخوان و واکۀ تکواژ گذشتهساز زیربنایی /ɪd/ مشاهده شد که نشاندهندۀ این است که بهطور کلی فرایند تضعیف تابع محدودیتهای جهانی نشانداری LAZY در همخوان و *V (tense) در واکه و پایایی IDENT-IO و محدودیتهای زیرمجموعۀ آن و جایگشتهای ناظر بر وقوع این محدودیتها در انتخاب برونداد بهینهاند. 6. پینوشتها [1] weakening | ||
| Keywords | ||
| واژههای کلیدی: گویش لری ممسنی; تکواژ گذشتهساز; تکواژگونههای تکواژ گذشتهساز; رویکرد بهینگی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 344 PDF Download: 119 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,436,097 |
| PDF Download | 17,551,312 |