جهت میانه در زبان فارسی: رویکردی کمینهگرا | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 5, Volume 13, Issue 2 - Serial Number 68, 1401, Pages 139-162 PDF (1.33 M) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.52547/LRR.13.2.5 | ||
| Authors | ||
| محمد دبیر مقدم* 1; مهسا پهلوان زاده فینی2 | ||
| 1استاد گروه زبانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری زبانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| Abstract | ||
| پژوهش حاضر با موضوع «جهت میانه در زبان فارسی» با بهکارگیری آرای موجود در رویکرد کمینهگرای بوورز (2010, 2018) شکل گرفته است. این رویکرد از تازهترین تعدیلهای شکلگرفته در چارچوب برنامه کمینهگراست که در آن کاستیهای موجود در نظریات پیشین ازمیان رفته است و مهمترین دستاورد آن ارائه ترتیب جهانی ادغام است؛ ترتیبی که از منظر بوورز با کمک آن میتوان فرایند ادغام نحوی در زبانهای گوناگون را ساماندهی کرد. پیشتر بوورز (2002) در چارچوب برنامه کمینهگرا تحلیل ساختهای متعدی معلوم، میانه و مجهول را با استفاده از دو مقوله «اِسناد» و «گذرایی» ممکن میدانست. با حذف گره گذرایی از تحلیلهای متأخر وی و نیز جایگزین شدن مقوله نقشی «جهت»، ویژگیهای هسته این گروه عامل تمایز چنین ساختهایی است. پژوهش حاضر ضمن پذیرش کارآمدی رویکرد بوورز، به مقایسه «جهت میانه» در زبان فارسی و ساختهای تکموضوعی نامفعولی و ناکُنایی پرداخته است. در این مقاله با استناد به بررسیهای نحوی صورتگرفته بر روی دادههای مستخرج از «پایگاه اینترنتی دادگان: پیکره وابستگی نحوی زبان فارسی» نشان خواهیم داد که نهتنها در زبان فارسی امروز جهت فعل «میانه» کاربرد دارد، بلکه ترتیب جهانی مطرحشده توسط بوورز در فرایند ادغام ساختهای نحوی موسوم به «ترتیب جهانی ادغام» در زبان فارسی نیز رعایت میشود. مطابق با چنین ترتیبی جایگاه ادغام موضوع فعل با نقش معنایی کنشگر پایینترین جایگاه در نمودارهای درختی خواهد بود و سایر موضوعهای فعل پس از گروه کنشگر و با ترتیب ویژهای ادغام میشوند. تحلیل شیوه ادغام موضوعهای فعل در قالب گِرههای نحوی و نیز بازنمایی شیوه ادغام نحوی سه ساخت تکموضوعی میانه، نامفعولی و ناکنایی در زبان فارسی دستاوردهای این پژوهش در چارچوب برنامه کمینهگراست. | ||
| Keywords | ||
| گروه جهت; ساخت میانه; نقش معنایی; ترتیب جهانی ادغام | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 335 PDF Download: 188 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,454,641 |
| PDF Download | 17,557,939 |