کیفیت نورگیرها درگنبـدهای ایـرانی (با رویکرد به مسائل سازهای گنبد) | ||
| نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی | ||
| Article 3, Volume 2, Issue 2 - Serial Number 3, 1391, Pages 31-42 PDF (1.09 M) | ||
| Authors | ||
| محمدجواد مهدوی نژاد* 1; سها مطور2 | ||
| 1استادیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| 2کارشناس ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| Abstract | ||
| نور در باور مردم ایران همواره از جایگاه ویژهای برخوردار بودهاست و تاکید بر تقدس و اهمیت استفاده از نور روز را باید در باورها و ادیان ایران باستان جستجو کرد، مسالهای که بر اهمیت آن در دوران اسلامی افزوده شدهاست. از اینرو، معماران در گنبد که پوشانندۀ مهمترین فضای معماری و دهانههای وسیع در مساجد، بازارها و غیره بودهاست، برای ایجاد نورگیر راهکارهایی را ارائه دادهاند که در این پژوهش مورد تحلیل قرار گرفتهاند. هدف از این پژوهش، بازشناسی شیوههای نورگیری در گنبدهای ایرانی میباشد. در این حالت لازم است محل دقیق نورگیری در فرم کلی گنبد با توجه به سازه آن مشخص شود. برای انجام پژوهش، بر اساس دستهبندی چهارگانه ارائه شده، چارچوب نظری ترسیم میشود، سپس با کمک روش تحقیق نمونه موردی با استفاده از راهکارهای ترکیبی، گنبدهای نمونه انتخاب شده تجزیه و تحلیل میشوند. در این پژوهش میزان توجه معماران ایرانی به هر یک از مکانهای جایگیری نورگیر در گنبد و همچنین پتانسیلهای هریک از این چهار حالت جای گیری برای ایجاد نورگیرهای بیشتر در گنبد مشخص میشود. با توجه به گستردگی موضوع، مثالهای شاخصی از فناوری ساخت نورگیر در انواع گنبدهای ایرانی مورد تحلیل قرار گرفته است. براساس مطالعات صورتگرفته در یک چشم انداز کلی، گنبدهای ایرانی چهار نوع نورگیری دارند که به ترتیب محل جایگیری در سازه گنبد عبارتند از: 1- راس گنبد، 2- قسمت منحنی گنبد، 3- شکرگاه گنبد، 4- ساقه گنبد. از آنجایی که محدودیتهای سازهای هر یک از انواع گنبد برای ایجاد نورگیر، بر مکان جایگیری آن بسیار موثر است، به تحلیل این محدودیتها در هریک از انواع گنبد پرداخته شدهاست. | ||
| Keywords | ||
| نور; نورگیر; گنبدایرانی; سازه گنبد | ||
|
Statistics Article View: 695 PDF Download: 151 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,160 |
| Number of Articles | 24,560 |
| Article View | 19,398,862 |
| PDF Download | 15,844,193 |