اصول سادهسازی متنهایِ کهنِ ادبی: مطالعۀ موردی کلیله و دمنه | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 9, Volume 12, Issue 2 - Serial Number 62, 1400, Pages 293-320 PDF (475.56 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.29252/LRR.12.2.9 | ||
| Authors | ||
| فرهاد ساسانی* 1; عطیه جوادیراد2 | ||
| 1دانشیار زبانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
| 2کارشناس ارشد، زبانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
| Abstract | ||
| متنهای کلاسیک ادبی دارای اهمیت فرهنگی خاصی هستند، با وجودی که گویشوران فارسیزبان هنوز میتوانند این متنهای کهن را پس از صدها سال بخوانند و بفهمند (و این ویژگی خاص زبان فارسی است)، ولی این امر، بهدلیل تغییرات واژگانی و تا حدی نحوی، برای نسل جوان و نوآموزان بهسختی امکانپذیر است. از این رو، بسیاری از این متنها برای کودکان و گاه بزرگسالان سادهسازی شده است. در این پژوهش، کوشش شده است با بررسی داستانِ «موش آهنخور» از کلیله و دمنه با نمونههای سادهشدۀ آن مقایسه شود تا ضمن بررسی چگونگی تغییرات متن ادبی در روند سادهسازیها، روشهای سادهسازی استخراج شود و درنهایت، الگویی کلی برای روند سادهسازی متنهای کهن و کلاسیک ارائه شود. درنتیجه، چگونگی سادهسازی و شناسایی ابزارهای واژگانی ـ دستوری مسئلهای این پژوهش بوده است. دلیل انتخاب کلیله و دمنه از یک سو این است که از نثرهای فنی و مصنوع فارسی بهشمار میآید و از سوی دیگر، بارها سادهنویسی شده است. در این بررسی، تغییرها در چهار سطح صرفی، نحوی، واژگانی و متنی طبقهبندی شده است. با توجه به بررسیِ انجامگرفته، سه نوع رویکرد به سازوکار سادهسازی متنهای ادبی کهن فارسی مشاهده میشود: 1. گرایش به وفاداری هم به محتوا و هم در صورت متن اصلی، 2. گرایش به وفاداری به محتوا و دستکاری در صورت متن اصلی و 3. گرایش به دستکاری هم در محتوا و هم در صورت متن اصلی. بنابراین، صورت همیشه دستکاری شده است. همچنین، دستکاریها را میتوان در چهار سطح واژگانی، صرفی، نحوی و متنی دستهبندی کرد. | ||
| Keywords | ||
| سادهسازی; بازنویسی; متن اصلی; متن سادهشده; کلیله و دمنه | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 307 PDF Download: 146 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,431,354 |
| PDF Download | 17,549,906 |