نکیسا, فائقه, میراحمدی, سید رضا, نورسیده, علی اکبر (2021). خوانش معناشناسانۀ کارکرد عناصر چهارگانۀ داستان قرآنی موسی(ع) و فرعون. , 12(2), 153-184. doi: 10.29252/LRR.12.2.6
فائقه نکیسا; سید رضا میراحمدی; علی اکبر نورسیده. "خوانش معناشناسانۀ کارکرد عناصر چهارگانۀ داستان قرآنی موسی(ع) و فرعون". , 12, 2, 2021, 153-184. doi: 10.29252/LRR.12.2.6
نکیسا, فائقه, میراحمدی, سید رضا, نورسیده, علی اکبر (2021). 'خوانش معناشناسانۀ کارکرد عناصر چهارگانۀ داستان قرآنی موسی(ع) و فرعون', , 12(2), pp. 153-184. doi: 10.29252/LRR.12.2.6
نکیسا, فائقه, میراحمدی, سید رضا, نورسیده, علی اکبر خوانش معناشناسانۀ کارکرد عناصر چهارگانۀ داستان قرآنی موسی(ع) و فرعون. , 2021; 12(2): 153-184. doi: 10.29252/LRR.12.2.6

خوانش معناشناسانۀ کارکرد عناصر چهارگانۀ داستان قرآنی موسی(ع) و فرعون

جستارهای زبانی
Article 6, Volume 12, Issue 2 - Serial Number 62, 1400, Pages 153-184    PDF (489.6 K)
Document Type: مقالات علمی پژوهشی
DOI: 10.29252/LRR.12.2.6
Authors
فائقه نکیسا1; سید رضا میراحمدی* 2; علی اکبر نورسیده2
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
2استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.
Abstract
عناصر چهارگانه در میان اساطیر و باورهای کهن بشر جایگاهی ویژه داشته و آرای فیلسوفان، طبیبان و عارفان زیادی را به‌خود اختصاص داده است. در ادبیات نیز این عناصر آشکار بوده است. باشلار تخیلات مادی بشر را بر‌اساس عناصر آب، آتش، خاک و باد طبقه‌بندی می‌کند و معتقد است برای بازشناسی شاعران اصیل، باید به ‌‌میزان نزدیکی و دوری آن‌ها از این عناصر توجه کرد. از نظر او اثر هنری پویایی خود را از عمق ارتباط با عناصر چهارگانه می‌گیرد که این عناصر به‌شکل گسترده و هنری در سورۀ قصص آشکار است.

مربع معنایی با فشرده کردن فرایند کلامی، نقطۀ مرکزی و قلب گفتمان را نشانه می‌رود. فرایند پویای کلام را به تصویر می‌کشد و بر ارتباط مقوله‌ای استوار است. هدف این مقاله یافتن تأثیر عناصر چهارگانه بر فرایند تحول معنایی است تا اثر آن‌ها را در لایۀ انتزاعی و پنهان متن کشف کند. بدین ترتیب، نگارندگان در این پژوهش کوشیده‌اند با استفاده از رویکرد مربع ـ معناشناسی گرمس و نظرات باشلار کارکرد این عناصر طبیعی را در سورۀ قصص با محوریت داستان حضرت موسی(ع) و فرعون بررسی کنند و تضادهای موجود در محور حرکتی دو کنشگر اصلی داستان را بر‌اساس مربع ـ معناشناسی گرمس تحلیل کنند.

نتایج مقاله نشان می‌دهد، عناصر چهارگانه، همگونی زیادی با جامعۀ هدف نبوت حضرت موسی(ع) (جامعۀ مصر) دارند. آب، آغازگر نجات‌بخشی بشر است. آتش، نشانۀ تغییر و تولدی دوباره است. بسامد عنصر خاک پر‌رنگ‌تر از بقیۀ عناصر است. هممچنین، در محور معنایی رسالت و هدایت، عناصر چهارگانه محور ارتباطی تقابل تناقضی را شکل می‌دهند.


Keywords
واژه‌های کلیدی: عناصر چهارگانه; مربع ـ معناشناسی; گاستون باشلار; سورۀ قصص; داستان موسی(ع) و فرعون
References
Statistics
Article View: 400
PDF Download: 151
Statistics
Number of Journals45
Number of Issues2,171
Number of Articles24,674
Article View24,431,281
PDF Download17,549,876