گسترشپذیری پوسته فاز اشتقاقی یک نوع فعل مرکب در زبان فارسی | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 11, Volume 11, Issue 3 - Serial Number 57, 1399, Pages 283-311 PDF (633.24 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| Authors | ||
| سید محمد حسینی معصوم* 1; آرزو نجفیان1; بلقیس روشن2; بلقیس روشن2; رضا حیدری زادی3 | ||
| 1دانشیار گروه زبانشناسی و زبانهای خارجی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبانشناسی و زبانهای خارجی، دانشگاه پیامنور، تهران، ایران. | ||
| 3عضو علمی بنیاد دایره المعارف اسلامی (دانشنامه جهان اسلام)، تهران، ایران | ||
| Abstract | ||
| فعلهای مرکب حاصل ترکیب چند واژه ساده هستند؛ اما عملکرد آنها در نحو بهصورت یک هسته واژگانی است. این فعلها عملکردی دوگانه (صرفی ـ نحوی) از خود نشان میدهند. این فعلها هستههایی واژگانیاند که در جریان اشتقاقات نحوی گسسته میشوند. از طرفی، اگر این فعلها کاملاً ساختواژی بهشمار آیند انتظار بر این است که عملگرهای نحوی نباید بر ساخت درونی آنها اعمال شوند و آنها را گسترش دهند. از طرف دیگر، اگر آنها کاملاً نحوی بهشمار آیند، آنگاه ترکیب ریشههای واژگانی در نحو و تشکیل واژه مرکب جدیدی از آنها طی اشتقاقات نحوی به بروز بعضی مشکلات اشتقاقی منجر میشود. هدف از این بررسی، تحلیل اشتقاق ساختاری یک نوع فعل مرکب و گسترش نحوی آن در چارچوب نظریه اشتقاق فازها در برنامه کمینهگی است. این نوع فعل مرکب معمولاً از یک جزء غیرفعلی به همراه فعل سبک «کردن» تشکیل میشود. بعضی از نمونههای تحقیق برگرفته از فرهنگ دو جلدی سخن و بعضی دیگر (بهکاررفته در ساخت جمله) برگرفته از نسخه اینترنتی پایگاه دادگان فارسی هستند. نتایج این بررسی نشان میدهد که گسترش نحوی این نوع فعلهای مرکب بازتابی از رسوخپذیری پوسته فاز اشتقاقی این فعلهاست؛ یعنی پوسته فاز ساختواژی این فعلهای مرکب در دسترس عملیاتهای نحوی است و میتواند در مراحل اشتقاقیِ بعدی گسترش یابد. درپایان، به عملیات نحوی بازآرایی اشاره میشود که سبب میشود جزء غیرفعلی پس از شرکت در اشتقاق در سطح ساختواژه، از پوسته فاز ساختواژی جدا شود و در ادامه اشتقاق به حوزه نحو وارد شود و گسترش نحوی یابد. | ||
| Keywords | ||
| واژههای کلیدی: فعل مرکب; کمینهگی; برشماری واژگانی; فاز; دامنه فاز; پوسته فاز | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 322 PDF Download: 130 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,454,616 |
| PDF Download | 17,557,934 |