تحلیل نشانه ـ معناشناختیِ «پرسش» در مجموعۀ شعرِ هزارۀ دوم آهوی کوهی | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 6, Volume 10, Issue 5 - Serial Number 53, 1398, Pages 129-155 PDF (324.72 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| Authors | ||
| بهجت السادات حجازی* 1; نسرین فلاح2 | ||
| 1دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران. | ||
| 2استادیار، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران | ||
| Abstract | ||
| زبان و بیان بخشی از اعجاز آفرینش و یکی از مهارتهای ارزشمند هستند که از دنیای پیچیده و پر رمزوراز آدمی آشکار میشود. صرف نظر از کارکرد ارتباطیِ زبان، کارکردهای دیگر همچون عاطفی، ارجاعی، اندیشگانی و ادبی و هنری، ضرورت تولید شیوههای متفاوتِ بهکارگیری زبان را برای دستیابی به مقاصد گوناگون تبیین میکنند. «پرسش» نیز با لحنهای متفاوت، به خلق دلالتهای ثانویه منجر میشود که از دیرباز، همواره یکی از مباحث علم معانی در حوزۀ بلاغت بوده است. در نگرش نوین نشانهشناسی، یعنی نشانه ـ معناشناسی، شناخت با اهمیت دادن به کارکردهای دیگر زبان، حالت فعالتری بهخود میگیرد. طرح «پرسش» افزون بر ترغیب مخاطب به جستوجوی لایههای پنهان معنایی متن، بهکارگیری لحنهای متفاوت در طرح آن، امکان تولید معناهای فراوان را ایجاد میکند. از این رو، علامت پرسش «؟» بهعنوان یک نشانۀ ظاهری و لحن پرسشی در جایگاه یک نشانۀ پنهان، در تولید معناهای متفاوت نقش دارد. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل نشانه ـ معناشناختی آن دسته از شعرهای شفیعی کدکنی است که حاوی پرسش هستند؛ ازجمله نتایج بهدست آمده این است که سرودهها بیشتر با تکیه بر حس دیداری و شنیداری، زمینۀ حضور و اتصال گفتمانی با مخاطب را فراهم میکند و با ایجاد فضاهایی همچون حاضرسازی غایب و غایبسازی غایب، زمینۀ تعامل گفتمانی و رسیدن به «منِ متعالی» را ممکن میسازد. این مقاله به شیوۀ تحلیل محتوای کیفیِ متن، با گزینش بعضی از شعرهای حاوی «پرسش» به انجام رسیده است. | ||
| Keywords | ||
| واژههای کلیدی: پرسش; نشانه ـ معناشناختی; شفیعی کدکنی; هزارۀ دوم آهوی کوهی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 272 PDF Download: 128 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,431,347 |
| PDF Download | 17,549,903 |