تبیین معناشناسی شناختی مفاهیم «راع» و «رعیت» بر مبنای حدیث نبوی و ارتباط آن با حقوق شهروندی | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 10, Volume 9, Issue 1 - Serial Number 43, 1397, Pages 239-276 PDF (534.58 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Author | ||
| محمدحسین جمشیدی* | ||
| استادیار گروه روابط بینالملل، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| Abstract | ||
| مفاهیم در هر زبانی بهمثابۀ دالها یا نشانههایی هستند که بر معانی دلالت دارند. آنها اعتبار بشری هستند و تحت تأثیر عوامل گوناگون، گاه گرفتار دگردیسی میشوند. از شاخصترین این مفاهیم که دچار نوسان گفتمانی عرضی و قلب معنا شده، واژههای«رعیت» و «راع» است که نخستین بار در سخنان رسول الله(ص) بهکار رفته است؛ اما بهتدریج در عرصۀ معناشناسی سیاسی دگرگونی یافته و گفتمان الگوی منفی شبانی حکومت و ناتوانی مردم در تدبیر سرنوشت خویش را در پی داشته است. با توجه به اهمیت این فرهنگواژههای سیاسی و تأثیر دگردیسی معنای آنها از یکسو و اهمیت مسئلۀ حقوق شهروندی و ارتباط آن با این مفاهیم از سوی دیگر، این پرسش مطرح میشود که در نگرش معناشناسی شناختی، مفاهیم راع و رعیت چگونه تعبیر میشوند و معانی راستین آنها در عرصۀ سیاست چیست. هدف نوشتار حاضر تبیین معناشناسی ساختاری حدیث نبوی راع در جهت شناخت حقیقت گفتمان شبانی است. یافته های تحقیق که با رویکرد تحلیلی حدیث نبوی «کلکم راع» و بر مبنای نظریۀ استعارۀ مفهومی لیکاف و جانسون از طریق دادههای کتابخانهای بهدست آمده، بیانگر این است که کاربرد این مفاهیم در متن حدیث استعارۀ مفهومی ساختاری بوده و دارای معنای ارزشی و انتزاعی نگهبانی و رعایت است. بنابراین، گفتمان شبانی (راع – رعیت) در اصل به مفهوم «نگهبانی» و «خدمت» و درنتیجه «پذیرش مسئولیت» و «تحقق حقوق شهروندی» بر مبنای مصالح و شئون شهروندان یا اصطلاحاً رعیت است و برابرنهاد گفتمان سلطه و نیاز یا استبداد بوده ودرنتیجه گفتمان پاسخگویی وامانتداری و نگهبانی عمومی است. | ||
| Keywords | ||
| واژههای کلیدی: راع; رعیت; معناشناسی شناختی; حدیث نبوی; حقوق شهروندی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 304 PDF Download: 125 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,443,845 |
| PDF Download | 17,553,726 |