عاملیت مترجم در پانویس ها و یادداشت های مترجمان ادبی معاصر در ایران | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 8, Volume 8, Issue 6, 1396, Pages 191-214 PDF (243.78 K) | ||
| Author | ||
| مزدک بلوری* | ||
| استادیار گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| Abstract | ||
| این مقاله به بررسی عاملیت مترجمان ادبی معاصر در ایران بر مبنای مطالۀ پانویسها و یادداشتهای مترجمان میپردازد. هدف از پژوهش حاضر، نخست طبقهبندی محتوایی پانویسها و یادداشتها و یافتن دلایل پانویسدهی در کتابهای ادبی است و پس از آن کوشش میشود بر مبنای دادههای پژوهش، عاملیت مترجم – یعنی کارها، فعالیتها، نقشها و درک مترجم از خود – تحلیل شود. بدین منظور پانویسها و یادداشتهای تعدادی از کتابهای ادبی که در چند دهۀ اخیر در ایران ترجمه و منتشر شدهاند، استخراج و مطابق با مدل پالوپوسکی بررسی و تحلیل شد. نتایج نشان داد که محتوای پانویسها را میتوان به دو گروه کلی طبقهبندی کرد: 1) مسائل مربوط به زبان، فرهنگ، جامعه و ادبیات مبدأ، 2) مسائل مربوط به ترجمۀ اثر. توزیع و فراوانی پانویسها در کتابهای بررسیشده بسیار متغیر بود و مهمترین دلیل پانویسدادن پر کردن شکاف فرهنگی بین جوامع مبدأ و مقصد، کمک به درک بهتر جنبههای مختلف متن و توجیه تصمیمها و انتخابهای مترجم تشخیص داده شد. مترجمان در موقعیتهای مختلف عامل کارها و فعالیتهای گوناگونی بودند و نقش پل ارتباطی بین فرهنگها، تسهیلکنندۀ ارتباط بینفرهنگی، منتقد، آموزگار و راهنمای خواننده را برعهده گرفته بودند و به نظر میرسید کار ترجمه را، علاوهبر برگرداندن متن به زبان مقصد، مستلزم تلاش برای توضیح دادن مسائل مختلف در قالب پانویس و یادداشت میدانند و ازهمینرو، درک مخاطب از متن را وابسته به توضیحات خود قلمداد میکنند. | ||
| Keywords | ||
| واژههای کلیدی: عاملیت; عناصر پیرامتنی; پانویس; یادداشت مترجم; ترجمۀ ادبی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 259 PDF Download: 130 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,160 |
| Number of Articles | 24,572 |
| Article View | 19,857,209 |
| PDF Download | 16,041,514 |