بررسی سبکشناختی فعل در گلستان؛ متأثر از حوزۀ تعلیمی آن با رویکرد نقشگرای نظاممند | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 12, Volume 6, Issue 6, 1394, Pages 259-279 PDF (266.98 K) | ||
| Authors | ||
| مجتبی منشی زاده1; لیلا الهیان* 2 | ||
| 1دانشیار زبانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
| 2دانش‏ آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، تهران، ایران | ||
| Abstract | ||
| گلستانِ سعدی همواره از قلل رفیع نثر پارسی بهشمار آمده است. از مسائلی که کمتر بدان پرداخته شده، شگردهای هنری گزینش فعل و تأثیر آن بر کیفیت شیوۀ تعلیم در گلستان است. در دستور نقشگرای هَلیدی مقولۀ فعل با نام فرایند، از رهگذر نظام گذرایی (قابلیت دستوری بازنمایی تجربه در زبان) و فرانقش اندیشگانی و تجربی بررسی میشود؛ با بررسی انواع و بسامد فرایندهای اثر، میتوان به دنیای ذهن نویسنده و درنهایت سبک او پیبرد. فرایند رخداد، کنش، احساس، گفتار یا بودونبود امری است که در قالب گروههای فعلی تحقق مییابد. نظام گذرایی امکانی برای گزینش نظاممند فرایندها در بررسی سبکشناختی متون و روشنساختنِ انگیزههای نویسنده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی مؤلفههای اصلی شاهکار ادبی گلستان و تبیین ویژگیهای آن با کمک این مقوله است. ازاینرو پس از شرح فرایند و انواع آن، فرایندهای هفت بابِ آغازیِ گلستان بررسی و بسامد هریک مشخص میشود. حاصل آنکه سعدی در ساخت و گزینش فرایندها، افزونبر معنی، وزن، ایفای نقش در تکرارهای هنری و داشتن ظرفیت، به بیان همزمانِ چند مفهوم برای تقویت اصل ایجاز توجه کرده و صنعتپردازیهای وی برای تحقق این اهداف بوده است. بیشترین نمونهها فرایند رفتاری است؛ این نشان از تمرکز گلستان بر انسان، روابط اجتماعی انسانها و پیگیری اصل تعلیم دارد. | ||
| Keywords | ||
| گلستان; زبانشناسی نقشگرا; فرایند; فعل; نظامگذرایی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 230 PDF Download: 83 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,437,009 |
| PDF Download | 17,551,637 |