شرط مجاورت و مشخصبودگی در زبان فارسی: تعامل میان نحو و معنیشناسی | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 7, Volume 6, Issue 6, 1394, Pages 163-183 PDF (310.66 K) | ||
| Author | ||
| ابراهیم رضاپور* | ||
| استادیار زبانشناسی همگانی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران | ||
| Abstract | ||
| شرط مجاورت بهعنوان یکی از محدودیتهای نحوی در اعطای حالت در برخی زبانها مانندِ انگلیسی، هلندی، ترکی و هندی بهشمار میرود و تاکنون مطالعات بسیاری دربارۀ وجود و عدم وجود شرط مجاورت در زبانهای گوناگون صورت گرفته است. پژوهشگرانی مانند چامسکی (1981) و استوول (1981) قائل به نقش شرط مجاورت در دستور زایشی بودهاند و برخی پژوهشگران مانند جانسون (1991) نقش مجاورت را در دستور زایشی رد کردهاند. مخالفان حضور شرط مجاورت در دستور زایشی معتقداند که دو اصل فرافکنی و شرطِ دوشاخهایبودن باید جایگزین مجاورت شوند. در این پژوهش کوشش شده است تا کاربرد شرط مجاورت در زبان فارسی بررسی شود. تحلیل دادههای پژوهش نشان میدهد که حالتبخشیِ هستۀ تصریف به فاعل و همچنین حالتبخشیِ فعل به مفعول مستقیمِ مشخص در زبان فارسی تابع محدودیتهای مجاورت نیستند. درحقیقت در زبان فارسی جایگاه مفعول مستقیمِ مشخص در مشخصگرِ گروه فعلی هستهای و هستۀ تصریف در انتهای جمله قرار گرفتهاند که امکان مجاورت میان هستۀ تصریف و فاعل و همچنین مجاورت میان فعل و مفعول مستقیمِ مشخص در فارسی وجود ندارد؛ اما حالتبخشی حرف اضافه به گروه اسمی و فعل به مفعول مستقیمِ نامشخص تابع محدودیتهای مجاورتاند. بنابراین میان شرط مجاورت و مشخصبودگی رابطهای مستقیم وجود دارد. | ||
| Keywords | ||
| زبان فارسی; شرط مجاورت; مشخص بودگی; حالتبخشی; مفعول مستقیمِ مشخص; مفعول مستقیمِ نامشخص | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 295 PDF Download: 129 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,460,548 |
| PDF Download | 17,559,782 |