مقایسه مشدّدسازی و تشدیدزدایی در زبان فارسی و گویش های ایرانی | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 9, Volume 3, Issue 1, 1391, Pages 127-151 PDF (297.97 K) | ||
| Authors | ||
| عالیه کرد زعفرانلو کامبوزیا1; فرزانه تاج آبادی* 2; عالیه کرد زعفرانلو کامبوزیا1 | ||
| 1استادیار گروه زبان شناسی دانشکده ادبیات دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| Abstract | ||
| تشدیدزدایی فرایندی واجی است که در بعضی از زبان ها ازجمله فارسی مشاهده می شود. از آنجا که مطالعات تاریخی از گرایش زبان ها به این فرایند حکایت می کند و از سوی دیگر تاکنون در زبان فارسی، پژوهش جامعی در این زمینه صورت نگرفته است؛ هدف این تحقیق، معرفی فرایند تشدیدزدایی و بیان ویژگی های آن در زبان فارسی و گویش های آن است. در این مقاله، رابطه تشدیدزدایی و تشدید با فرایندهای واجی نظیر تضعیف، تقویت، همگونی، کشش جبرانی و غیره بررسی شده است. این تحقیق به شیوه کتابخانه ای و با استفاده از کتابها و مقالات گویش شناسی و استناد به پیکره ای شامل 12هزار داده (مشدّد و غیرمشدّد) مربوط به 33 گویش ایرانی انجام شده است. نگارندگان علاوهبر تحلیل کیفی، از بررسی کمّی داده ها یعنی محاسبه بسامد مؤلفه ها نیز استفاده کردهاند؛ بهعبارت دیگر تعداد کلمات مشدد (شده) و تشدیدزدایی شده و همچنین فراوانی همخوان هایی که تحتتأثیر این فرایندها قرار گرفته اند محاسبه شده است. مهم ترین نتایج این تحقیق عبارت اند از: 1. تشدیدزدایی عکس تشدید عمل می کند؛ 2. در میان فرایندهای واجی، کشش جبرانی و درج همخوان، فرایندهایی هستند که بعد از حذف تشدید دارای بیشترین بسامد از لحاظ کاربردند؛ 3. تشدیدزدایی زمینه را برای عملکرد سایر فرایندهای واجی فراهم می کند؛ 4. گویی تمایل طبقات مختلف آواها به فرایند مشدّدشدن و تشدیدزدایی در جهت عکس هم عمل می کند. تمایل طبقات همخوانی نسبت به فرایند مشدّدشدن بهصورت روان> انسدادی> خیشومی> غلت است. | ||
| Keywords | ||
| تشدید; کشش جبرانی; تضعیف; تقویت; واژههای کلیدی: تشدیدزدایی | ||
|
Statistics Article View: 368 PDF Download: 139 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,672 |
| Article View | 24,384,109 |
| PDF Download | 17,531,337 |