گونهشناسی اختلافات مرزی در قاره آفریقا | ||
| روابط آفریقا آسیا | ||
| Article 4, Volume 1, Issue 1, 1403, Pages 60-95 PDF (878.87 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Author | ||
| مجید رسولی* | ||
| استادیار گروه ژئوپلیتیک مرکز مطالعات آفریقا، دانشگاه تربیت مدرس،تهران | ||
| Abstract | ||
| مرز نشان دهنده منافع اصلی امنیت کشورها و تعیین کننده وسعت منطقه جغرافیایی یک کشور است. با توجه به اینکه قاره آفریقا سالیان طولانی مستعمره قدرتهای فراقارهای بود؛ لذا بیشتر مرزهای کشورها در این قاره به صورت استعماری و توسط دولتهای اروپایی در راستای تأمین منافع و اهداف ملیشان ترسیم شده است. همین امر موجب شده تا پس از استعمار زدایی و استقلال یافتن کشورهای آفریقایی، مرزها یکی از مهمترین منابع تنش میان آنها باشند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از نرم افزار Super Decision به دنبال پاسخگویی به این سؤالات است که مهمترین اختلافات در قاره آفریقا کدامها هستند؟ وزن هریک از این شاخصها به چه میزان است؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد مرزها در این منطقه شامل سه گروه اختلافات مرزی (اختلافات سرزمینی، اختلافات مرزی، اختلاف بر سر منابع مشترک، اختلافات مرزهای هویتی ادراکی)، عوامل تشدید کننده اختلافات مرزی (رهبری ناکارآمد، ناکارآمدی نهادهای بینالمللی و منطقهای، بیثباتی سیاسی، مسائل زیست محیطی، ژئواکونومیک و..) و عوامل کاهنده اختلافات مرزی (تعهد به همکاری در قالب سازمان قارهای مشترک (اتحادیه آفریقایی)، همکاریهای منطقهای در قالب سازمانهای منطقهای، تکامل مرز و سن مرز) هستند. در بحث اختلافات مرزی موضوع استعمار و در بحث عوامل تشدید کننده اختلافات موقعیت ژئواکونومیک منطقه دارای نقش پررنگتری در قاره آفریقا میباشد. در ارتباط با عوامل کاهنده اختلافات تکامل مرز از اهمیت بیشتری برخوردار است و این موضوع نشان دهنده این است که مرزها در قاره آفریقا با توجه به سن کم در زمان ترسیم از سوی قدرتهای فرامنطقهای اگر در مسیر تکامل و پختگی قرار گیرند، میتواند از عوامل کاهنده اختلافات محسوب گردد. بنابراین میتوان به خوبی مشاهده کرد که اختلافات مرزی در این قاره به صورت بسیار پیچیدهای درآمده است و تقریباً حل و فصل آن نیازمند مکانیزمهای بینالمللی قدرتمندی در این ارتباط میباشد تا بتواند از حجم تنشها و بروز درگیریهای مسلحانه در منطقه جلوگیری نماید. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که اختلافات مرزی در قاره آفریقا ثمره دوره استعمار است و در مرحله اولیه تکامل مرز یعنی تعیین حدود مرزی متوقف شده است؛ بنابراین جهت حل و فصل اختلافات مرزی و تعیین نقاط مرزی نیازمند تدوین و تصویب قوانین مرزی در سطح منطقهای از طریق ایجاد مکانیزمهای حل اختلافات در سطح قاره آفریقا هستیم. | ||
| Keywords | ||
| گونه شناسی; اختلافات مرزی; آفریقا; تکامل مرز | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 218 PDF Download: 129 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,431,311 |
| PDF Download | 17,549,890 |