مفهوم رند و رندگونگی از منظر غزلیات حافظ در سه نمایشنامه عروسکی بهرام بیضایی | ||
| پژوهش های ادبیات تطبیقی | ||
| Article 3, Volume 7, Issue 4 - Serial Number 22, 1398, Pages 52-69 PDF (507.16 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Authors | ||
| نیلوفر زارع* 1; فرشاد فرشته حکمت2 | ||
| 1دانشجوی دکتری مطالعات تئاتر، دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا | ||
| 2عضو هیئت علمی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، دپارتمان نمایش | ||
| Abstract | ||
| رند در زبان پارسی از دیرباز بهکار رفته و حامل معانی مثبت و منفی بیشماری در آثار کهن بوده است. حافظ، برخلاف اکثر پیشینیان خود، نگرشی سطحی و منفی به رندان ندارد و برعکس آنها را ریاستیز، عصیانی و حقیقتجو معرفی میکند که در راهی دشوار و عوامگریز، مولِد انقلابهای فردی و اجتماعی مختلفی بودهاند؛ به طوری که حافظپژوهان بسیاری این مفهوم را مهمترین دستاورد فکری حافظ دانستهاند. از برآیند این خصایص نیز میتوان به کُنشگری رندان بهمثابه شخصیت نمایشی اشاره کرد. بهرام بیضایی (نمایشنامهنویسی که توجه بیشائبه او به آثار کهن انکارناشدنی است) گزینه مناسبی برای پیگیری این مفهوم است؛ چه بسا که روحیه قهرمانی و انقلابی موجود در آثار او در پیوند با اسطوره و کهنالگوها بر جنبهها و خصلتهای رازآمیز، عصیانی و شوریدگی شخصیتهایش صحه میگذارد. نگارندگان برای اثبات هویت وجودی شخصیت رند (که بهواسطه ویژگیهایش نمایشی است) برآن هستند تا با نگاهی نو، دستاورد شعری حافظ را مورد پژوهش قرار داده و با توجه به اهمیت شخصیتپردازی در ادبیات نمایشی در راستای ادبیات تطبیقی، به بسط شخصیت رند در شعر و نمایش بپردازند. بنابراین ضمن برشمردن ویژگیهای رندی و رندگونگی در غزلیات حافظ و پی بردن به اصل این مفهوم، انواع تقسیمبندی شخصیت دراماتیک نشان داده و پس از آن به تطبیق خصایص رند حافظ با ویژگیهای یک شخصیت نمایشی پرداخته شده و از حاصل این رهیافت سه نمایشنامه عروسکی بیضایی مورد تحلیل قرار گرفته است. | ||
| Keywords | ||
| رند; حافظ; بهرام بیضایی; شخصیت; رندگونگی; نمایشنامه; ادبیات تطبیقی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 158 PDF Download: 90 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,160 |
| Number of Articles | 24,572 |
| Article View | 19,800,117 |
| PDF Download | 15,998,300 |