ماثورات عربی در متون منثور فارسی (بررسی تطبیقی شیوه های اثرگذاری ماثورات عربی در متون منثور فارسی با تکیه بر ده اثر از سده 4 تا 6 ه.ق) | ||
| پژوهش های ادبیات تطبیقی | ||
| Article 3, Volume 4, Issue 3 - Serial Number 9, 1395, Pages 1-25 PDF (792.14 K) | ||
| Authors | ||
| عیسی متقی زاده* ; ابراهیم خدایار | ||
| هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| Abstract | ||
| زبان قرآن و به تبع آن زبان عربی، زبان نخست دنیای اسلام است. پس از ورود دین مبین اسلام به ایران و پذیرش این دین نجاتبخش از سوی مردم، تأثیر همهجانبه آن بر تمام شئون فرهنگی و اجتماعی ایرانیان آغاز شد. بخش دیگری از اثرپذیری زبان و فرهنگ ایرانیان در مواجه با میراث منظوم و منثور به زبان عربی است که یا اغلب به وسیله ایرانیان نگاشته شده است یا ایرانیان در آثار خود از میراث عربهای مسلمان سود جستهاند. تأثیر این زبان در زبان فارسی در لایه واژگانی با دامنه گسترده و بعضاً نحوی با دامنه محدود باقی نماند، بلکه در لایههای دیگر زندگی معنوی ایرانیان نیز نمودار گشت و علاوه بر پاسخ به نیازهای ایرانیان در حوزههای یادشده، به تقویت همهجانبه زبان فارسی نیز منجر شد. نویسندگان فارسیزبان با آگاهی از این موضوع، سال تا سال و با شیوههای گوناگون به دامنه تأثیرپذیریهای خود افزودند و از این راه موجبات پیوند هرچه بیشتر زبان و ادب فارسی را با زبان قرآن و فرهنگ اسلام فراهم کردند. بدون تردید فهم بخش عظیمی از میراث بهجا مانده از این تأثیر و تأثر، که در زبان و ادبیات غنی فارسی به یادگار مانده، موقوف به دانستن ریشههای اصلی آن است که در قرآن کریم، احادیث نبوی (ص) و گفتار ائمه معصوم (ع) پراکنده است. نگارندگان در این مقاله، بخشی از شیوههای اثرپذیری فارسیزبانان از مأثورات عربی را بر اساس یافتههای مکتب فرانسویِ ادبیات تطبیقی در نوشتههای منثور آشکار، بسامد مأثورات هفتگانه شاملِ آیات، احادیث، اشعار، امثال، جملههای دعایی، عبارتها و اقوال را در ده متن منثور فارسی از سده چهارم تا ششم هجری ارزیابی کردند. روش کار بدین قرار بود که نخست پژوهشگران طرح، مأثورات عربی را با لحاظ دستهبندیهایِ هفتگانه، استخراج و در فرمهای ویژه طراحیشده ثبت کردند. این مأثورات پس از اعرابگذاری و ترجمه به برنامه اندنوت (EndNote) منتقل و در مرحله پایانی، خروجیهای مورد نظر در نرمافزار اسپیاساس (Spss) تجزیه و تحلیل شد. بر اساس نتایج تحقیق، بیشترین بسامد در کتابها بهترتیب متعلق به جملات دعایی و نیز عبارتها و اصطلاحات، آیات و احادیث بوده است. مأثورات هفتگانه در تمام کتابهای منتخب بهجز الابنیه عن حقایق الادویه، که فقط سه آیه در آن وجود دارد، بهوضوح مشاهده میشود. | ||
| Keywords | ||
| ادبیات تطبیقی; تاثیر و تاثر; مأثورات عربی; متون منثور فارسی; آیات; احادیث; اشعار; امثال; جمله های دعایی; عبارتها و اقوال | ||
|
Statistics Article View: 246 PDF Download: 115 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,672 |
| Article View | 24,384,146 |
| PDF Download | 17,531,358 |