بررسی تطبیقی «اسلوب معادله» در شعر سعدی و متنبّی | ||
| پژوهش های ادبیات تطبیقی | ||
| Article 4, Volume 4, Issue 1 - Serial Number 7, 1395, Pages 69-99 PDF (302.09 K) | ||
| Authors | ||
| حسن توفیقی1; مهیار علویمقدّم2; محمّد توفیقی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران | ||
| 3کارشناس ارشد زبان و ادبیات عرب، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران | ||
| Abstract | ||
| در گستره ادبیات تطبیقی، شعر سعدی و متنبّی را از بسیاری جهات قابل مقایسه دانستهاند. یکی از نقاط مشترک در شعر این دو شاعر فارسیزبان سده 6 ق و عربزبان سده 4 ق، کاربرد آرایه «اسلوب معادله» در انواع گوناگون شعری است و همین امر بسیاری از منتقدان را بر آن داشته است که سعدی را از نظر مضمون و اسلوب شعری، پیرو متنبّی، شاعر پرآوازه عرب، بدانند. این مقاله بر آن است ضمن تحلیل آماری اسلوب معادله در کلیّات سعدی و دیوان متنبّی، به بسامد مضامین یکسان بین این دو شاعر بپردازد و پس از آن، توانایی دو شاعر را در بهرهگیری از عناصر اصلی شعر (عاطفه، تخیّل، زبان)، مورد سنجش قرار دهد و نیز پشتوانه فرهنگی شعر و تحرّک و پویایی تخیّل هریک را نشان دهد. در راستای این اهداف، به نظر میرسد دایره واژگانی و تخیّل سعدی از متنبّی گستردهتر است و «منِ» شخصیِ سعدی، بهویژه در حکمتهایش، به «منِ» بشری بیشتر نزدیک شده است؛ نیز شعر سعدی از شعر متنبّی، پشتوانه فرهنگی نیرومندتری دارد؛ دو سوی اسلوب معادله از رهگذر تخیّلش دارای ابداع، تنوّع و پویایی هستند و درمجموع، اسلوب معادله، شعر سعدی را از عواطف انسانی سرشار ساخته است. ازاینرو، موضوع پیروی کامل سعدی از متنبّی- دستکم در حوزه اسلوب معادله- چندان درست نمینماید. | ||
| Keywords | ||
| شعر سعدی و متنبّی; اسلوب معادله; تحلیل آماری; عناصر شعری; ادبیات تطبی | ||
|
Statistics Article View: 261 PDF Download: 120 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,672 |
| Article View | 24,384,121 |
| PDF Download | 17,531,351 |