اثر مشترک یا انحصاری؟ حق مالکیت فکری در پارساهای دانشگاهی ایران و دستاوردهای پژوهشی ناشی از آن با نگاهی تطبیقی | ||
| پژوهش های حقوق تطبیقی | ||
| Volume 29, Issue 4 - Serial Number 130, Autumn 1404, Pages 119-146 PDF (787.69 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.48311/clr.2025.115529.1000 | ||
| Authors | ||
| سید مرتضی نعیمی* 1; مهین سبحانی2 | ||
| 1گروه حقوق، واحدبندرانزلی، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرانزلی، ایران | ||
| 2استادیار گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| Abstract | ||
| حق مالکیت فکریِ پارساهای دانشگاهی در نظام آموزشی ایران با چالشهای مفهومی، مبنایی و فلسفی مواجه است. از مجموع مفاد مقررات وزارت علوم و دانشگاه آزاد اسلامی اینگونه استنباط میگردد که پارساها اثری مشترک میان استاد و دانشجو قلمداد شدهاند که به سفارش دانشگاه انجام میشود. با وجود این، انطباق مفاهیم «اثر مشترک» و «اثر سفارشی» بر پارساها با تردید جدی مواجه است و رژیم حقوقی حاکم بر پارساها و مقالات مستخرج از آن قابل انتقاد است. نوشته حاضر، با روش توصیفی و تحلیلی، با استناد به فلسفه و مبانی حقوق مالکیت فکری، با نگاهی به قواعد نظامهای آموزش عالی برخی از کشورها و نیز آراء دیوان عدالت اداری، در پی تقویت چند مدعای مرتبط به هم است: اول اینکه حق مالکیت فکری پارساهای دانشگاهی، علیالاصول، متعلق به دانشجو است مگر در موارد استثنایی. دوم اینکه حق مالکیت فکری مقاله مستخرج از پارسا نیز متعلق به دانشجو است و مفهوم مقاله مستخرج، متمایز از مقاله مشترک استاد و دانشجو است. سوم اینکه حق مالکیت فکری پارسا زمانی متعلق به یک مؤسسه یا دانشگاه است که دانشجو از سوی نهادهای مزبور برای انجام پروژه تحقیقاتی خود، تأمین مالی شده و یا اینکه دانشجو بخش عمده کار تحقیقی خود را با بهرهگیری از منابع و امکانات آن نهاد انجام داده باشد. | ||
| Keywords | ||
| حق مالکیت فکری; پارسای دانشگاهی; اثر مشترک; مقاله مستخرج | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 109 PDF Download: 87 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,436,220 |
| PDF Download | 17,551,343 |