نزاعهای حقوقی در مساله متعه حج و نظریه تحول نظامهای حقوق اسلامی؛ مردمشناسیحقوق اسلامی در بحران دهه بیست تا شصت هجری | ||
| جامعهشناسی تاریخی | ||
| Article 8, Volume 16, Issue 1, January 1404 PDF (584.79 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Authors | ||
| حمید رضا آذری نیا1; احسان بهراملو* 2 | ||
| 1دکتری مردم شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 2کارشناسی ارشد تاریخ اسلام، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، تهران، ایران. | ||
| Abstract | ||
| علم حقوق ذاتا کنترل کننده رفتارها و تنظیم کننده روابط اجتماعی است، از این جهت گروههای مختلف سعی میکنند در نظام حقوقی سهیم شوند و سرمایه اجتماعی خود را از این طریق افزایش دهند. تکوین حقوق اسلامی نیز، با رقابت و منازعه گروههای اجتماعی مسلمانان اولین همراه بود. سرانجام، این رقابتها، طیفی از مکاتب فقهی با منطق و ساختارهای حقوقی متفاوت را شکل داد. در پی نزاعات گروههای اجتماعی، بحران مشروعیت در نظامهای حقوقی نوپای مسلمانان از دهه بیست تا دهه شصت هجری ایجاد شد که در این نوشته با تفکیک شبکه کنشگران حقوقی، دو عاملیت حقوقی با آرمانهای متفاوت و جهان بینی و ارزشهای متمایز با بررسی پرونده متعه حج، شناسایی خواهند شد. برخی از صحابه و تابعین به دنبال تحقق نظام حقوق نبوی بودند و برخی دیگر درصدد حفظ برخی اصول حقوق نظام بدوی بودند. اندیشه فقهی دسته دوم، تلفیق ارزشهای اسلامی به نفع ارزشهای قومی بود. نگارندگان با رویکرد مردمشناسی حقوق در دهه بیست تا دهه شصت هجری، مساله متعه حج را از منظر دو عاملیت مذکور بررسی کرده و تفاوت بنیادین منابع و منطق حقوقی آن دو را نشان دادهاند. هر دو عاملیت نبوی و بدوی در قرن اول به حیات خود ادامه دادند و در ابتدای قرن دوم در صورتبندی مکاتب فقهی اثر مستقیم گذاردند. | ||
| Keywords | ||
| تاریخفقه; حقوقاسلامی; مردمشناسیحقوق; سنتنبوی; متعهحج; صحابه | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 449 PDF Download: 169 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,448,456 |
| PDF Download | 17,555,316 |