بررسی اثرگذاری گرایشهای مذهبی بر چگونگی روایتگری داستانهای تفسیری (با تکیه بر شخصیتهای زن شاخص در سه تفسیر روضالجنان، جلاءالاذهان و منهجالصادقین) | ||
| پژوهشهای ادبی | ||
| Article 2, Volume 22, Issue 88, 1404, Pages 35-59 PDF (732.8 K) | ||
| DOI: 10.2634/Lire.22.88.35 | ||
| Authors | ||
| عبدالله رادمرد* ; کوثر اجسن مقدم; مریم صالحی نیا | ||
| دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| Abstract | ||
| این مقاله قصد دارد اثرگذاری گرایشهای مذهبی بر چگونگی روایتگری داستانهای تفسیری را بررسی کند. در این پژوهش روایتهای داستانی سه تفسیر فارسی و شیعی روضالجنان، جلاءالاذهان و منهجالصادقین پیکرۀ متن را تشکیل میدهد. این مقاله تلاش میکند با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و از طریق بررسی چگونگی بازنمایی زنان شاخص دو مذهب شیعه و سنی در روایتهای این سه تفسیر، بازتاب گرایشهای شیعی را در هریک از این آثار ترسیم و وجوه افتراق این تصاویر را تبیین، و تأثیر ویژگیهای اجتماعی و مذهبی دورۀ تألیف اثر را بر این تمایزات آشکار کند. تفاوت در بازنمایی گرایشهای شیعی در داستانهای تفسیری موردنظر به سه روش کلی حذف، افزودن یا تغییر در متن روایت به دست آمده است. روضالجنان در مجاورت اهل سنت نگاشته شده و نویسنده به نوعی همزیستی مسالمتآمیز تن داده و در حد امکان از تأکید بر مسائل حساسیت برانگیز خودداری، و بر وجوه مشترک مذهبی تأکید بیشتری کرده است؛ اما تفسیر گازر و تفسیر منهجالصادقین، که در دورۀ استیلای مذهب تشیع نوشته شدهاست با افزودن یا برجستهسازی بعضی شخصیتهای مهم شیعی و روایتهای آنان یا با تغییر یا حذف برخی روایتهای مربوط به شخصیتهای برجستۀ زنان اهلسنت یا حذف القاب و اوصاف آنان، گرایشهای مذهبی خود را به نمایش گذاردهاند. | ||
| Keywords | ||
| تفسیر روض الجنان; تفسیر جلاء الاذهان; تفسیر منهج الصادقین; گرایشهای مذهبی در تفاسیر فارسی; روایتگری و داستان پردازی در تفاسیر فارسی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 92 PDF Download: 80 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,437,036 |
| PDF Download | 17,551,644 |