نقدی بر اقتباسات عرفاتالعاشقین از جواهرالعجایب | ||
| پژوهشهای ادبی | ||
| Article 3, Volume 22, Issue 87, 1404, Pages 73-86 PDF (624.83 K) | ||
| DOI: 10.2634/Lire.22.87.73 | ||
| Author | ||
| هادی بیدکی* | ||
| ذانشگاه مازندران | ||
| Abstract | ||
| جواهرالعجایب (تألیف 962-963 ق.) نخستین تذکرۀ زنان شاعر است که فخری هروی تراجم 31 زن سراینده را در آن ثبت کرده و اغلب تذکرهنویسانی که به معرفی زنان شاعر پرداختهاند، از مطالب جواهرالعجایب بسیار اقتباس کردهاند. یکی از این تذکرهها عرفاتالعاشقین (تألیف 1022-1024 ق.) اوحدی بلیانی است. اوحدی، تراجم 18 زن شاعر را از جواهرالعجایب برگرفته و در 14 مورد از مأخذ خود نام برده؛ اما در این نقل و اقتباس مرتکب مسامحه و اشتباه شده است بهطوریکه اوحدی، گاه در ثبت عنوان تراجم برخی شاعران دچار لغزش شده؛ گاه در ذکر اطلاعات بعضی سرایندگان به خطا رفته و گاهی نیز در انتساب ابیات برخی شاعران دچار تردید و اشتباه شده است. علاوه بر اوحدی، مصحّحان عرفاتالعاشقین نیز گاه ضبطهای غلط را با استفاده از منابع متأخر یا تصحیح قیاسی با ضبطهای صحیح نسخۀ اساس جایگزین کردهاند. در چهار بخش اصلی این مقاله، مهمترین تصرفات و خطاهای اوحدی در اقتباس از مطالب جواهرالعجایب با تطبیق متن مبدأ و مقصد بررسی، و در پایان نیز به تعدادی از گزینشهای اشتباه مصحّحان عرفاتالعاشقین اشاره شده است. | ||
| Keywords | ||
| تذکره عرفاتالعاشقین; تذکره جواهرالعجایب; تذکره زنان شاعر ایرانی; نقد اقتباس تذکرههای قرن دهم و یازدهم | ||
|
Statistics Article View: 359 PDF Download: 120 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,436,226 |
| PDF Download | 17,551,347 |