نشانه معناشناسی «عزّت و ذلّت» در داستان قرآنی یوسف (ع) براساس الگوی مربع معنایی گریماس | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 10, Volume 16, Issue 4 - Serial Number 88, 1404, Pages 305-338 PDF (1.91 M) | ||
| DOI: 10.48311/LRR.16.4.8 | ||
| Authors | ||
| آزاده عباسی* 1; فاضله میرغفوریان2 | ||
| 1دانشیار گروه قرآن - دانشگاه قرآن و حدیث، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه معارف- دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران | ||
| Abstract | ||
| ظرفیت قصص قرآنی که متونی هستند سرشار از نشانهها و معانی، همواره زمینه را برای بهکارگیری روشها و رویکردهای متنوع مطالعه و تحلیل متن فراهم میسازد تا لایههای درهمتنیده و روی هم افتاده متن از هم باز شوند و فرایند ساخت معنا برای مخاطبان روشنتر شود. مقاله حاضر بر الگوی «مربع نشانهشناسی» یکی از الگوهای گریماس بنیانگذار مکتب نشانهشناسی پاریس استوار است که به تجزیه و تحلیل سازوکار ساخت معنا در فرایند تولید متن میپردازد. مربع «نشانهشناسی» خوانش روشمند متن را به ما میآموزد و اینکه چگونه میتوان براساس روابط متقابلی یک متن را به سخن درآورد. این نوشتار بر آن است تا با بهکارگیری این الگو به تحلیل ساختهای متنی دوگان «عزت و ذلت» در داستان قرآنی یوسف(ع) بپردازد و فرایند شکلگیری دلالت آن دو را در گفتمان قرآنی این داستان تبیین کند. رهاورد این پژوهش در راستای بسط مربع نشانهشناسی آن است که در یک متن امکان جابهجایی مداوم قطبها و مقولهها وجود دارد؛ بدین معنا که در فرایند گفتمانسازی با آنکه در تحلیل دوگان «ذلت و عزت» در سطح محتوا با هشت صورت مواجهیم، ولی برخلاف معمول که در سطح بیان، صورتبندیهای متناظر آن میتواند چند نفر یا چند چیز باشد، در داستان یوسف(ع) صورتبندی متناظر آن یک نفر است آن هم یوسف نبی(ع). اما درخصوص داستان یوسف نبی(ع) میتوان گفت این مربع به ما نشان میدهد زندگی آن حضرت سراسر عزتمندی و بزرگی بوده است و برخلاف ظاهر داستان که حیات ایشان را عزت توأم با ذلت نشان میدهد. در این میان استفاده از مربع حقیقتنمایی ما را در دریافت حقیقت یاری میکند. | ||
| Keywords | ||
| سوره یوسف; مربع نشانهشناسی; مربع حقیقتنمایی; عزت; ذلت | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 514 PDF Download: 115 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,436,047 |
| PDF Download | 17,551,293 |