ارزیابی استعارههای مفهومی زنان در اصطلاحات عامیانۀ فارسی | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 7, Volume 13, Issue 64, 1404, Pages 182-217 PDF (616.05 K) | ||
| DOI: 10.48311/cfl.2025.23969 | ||
| Authors | ||
| نگار ولی پور1; بهزاد رهبر* 2 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی دانشگاه علامه طباطبایی، ایران | ||
| 2دانشیار زبان شناسی همگانی، دانشگاه علامه طباطبائی، ایران | ||
| Abstract | ||
| استعارۀ مفهومی مبحثی نوین در زبانشناسی شناختی است که از زمان معرفی آن از سوی لیکاف و جانسون (1980) تاکنون پژوهشگران فراوانی را به خود جذب کرده است. استعارههای مفهومی ناظر بر جوانب مختلف زندگی انسان هستند و بر فرهنگ و عملکرد افراد تأثیر میگذارند. اصطلاحات عامیانۀ هر زبانی بخشی پرکاربرد و غنی در ادبیات عامۀ گویشوران آن زبان و مبنعی غنی از استعارههای مفهومی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی استعارههای مفهومی زنان نهفته در اصطلاحات عامیانۀ فارسی و انواع آنها انجام شد. بدین منظور، برای گردآوری اصطلاحات عامیانهای که توصیفگر زنان هستند از پنج فرهنگ اصطلاحات استفاده شد. پژوهش حاضر از نوع کیفی و به شیوۀ هدفمند است. اصطلاحات مورد نظر به روش فیشبرداری کتابخانهای و با مطالعۀ تکتک مدخلهای موجود در این منابع به همراه معنی آنها استخراج و در کنار نام منبع و شمارۀ صفحه و مثال آن اصطلاح، در صورت وجود، بهصورت الفبایی فهرست شد. با حذف اصطلاحات تکراری با معانی یکسان، درنهایت، تعداد 910 اصطلاح بهدست آمد. برای تعیین انواع استعارههای مفهومی از دستهبندی لیکاف و جانسون (1980, 1989) و کووچش (2010) استفاده شد. استعارۀ مفهومی هر اصطلاح با درنظر گرفتن معنی آن مشخص و در کل 24 استعارۀ مفهومی پایه شناسایی شد. حوزههای مبدأ بهدستآمده از این استعارهها عبارتاند از روابط خانوادگی، اجتماعی و شغلی، وضعیت (اخلاقی ـ جسمی ـ ذهنی)، شیء (شیء ـ کالا ـ ابزار)، قومیت، گیاه، خوراکی، حیوان، موجود ماورای طبیعی، رنگ، مظهر طبیعت، آسیب و بیماری، کنش، شخصیت معروف (مذهبی ـ تاریخی ـ داستانی)، ساختمان، بیدفاع، رویداد تفریحی و ابزار بازی، آتش، پارچه، مکان (بیرون ـ داخل)، شیطان و اعضای بدن. براساس نقش شناختی این استعارهها، چهار نوع هستیشناختی، ساختی، جهتی و تصویری مشاهده شد. همچنین، اصطلاحاتی بودند که همزمان دو استعارۀ مفهومی را به خود اختصاص میدادند و همپوشانی داشتند که عبارتاند از: استعارۀ تصویری ـ هستیشناختی، استعارۀ ساختی ـ هستیشناختی و استعارۀ جهتی ـ هستیشناختی. این پژوهش به شناخت استعارههای مفهومی مرتبط با زنان و حوزههای پرکاربرد برای توصیف آنان یاری خواهد رساند. | ||
| Keywords | ||
| استعارۀ مفهومی; ادبیات عامه; اصطلاحات عامیانه; زنان; حوزۀ مبدأ; حوزۀ مقصد; نگاشت | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 376 PDF Download: 166 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,435,970 |
| PDF Download | 17,551,267 |